|
|
Методичка Язык 4 кл.. Элканланы С. М., Айбазланы З. С. Къарачай тилни дерслери 4 класс Устазгъа методика болушлукъ Биринчи чыкъгъаны КъарачайЧеркес республиканы Окъуу эмда илму
А 2. Къайсы тизгинде къуру сыфатла берилгенин белгиле
1) къобузчу, ариучукъ, ариулайды, джашил
2) джырлаучу, чабыучу, тепсеучю, ашаучу
3) акъсыл, кёксюл, къараууз, сары
4) къызла, келликдиле, джабышмакъ, къара
А 3. Айтымда сыфат не болуб келеди?
1) хапарчы
2) толтуруучу
3) болум
4) ачыкълауучу
А 4. Сыфат тилни къайсы кесеги бла бирге келсе тюрленмейди?
1) этим бла
2) ат бла
3) санау бла
4) алмаш бла
В 1. Тюз сыфатны белгиле
1) джылауукъ
2) уллу
3) джайгъы
4) кёгетли
В 2. Сыфат къайсы болушда келгенин белгиле .
Салкъын терекни тюбюнде олтурдум.
1) Баш. б.
2) Башл. б.
3) Иел. б .
4) Там. б.
В 3. Ненча сыфат барды текстде?
Джылы джайгъы эртден. Кюн таякъла, уллу терезеден тийиб, юйню ичин джарыкъ этгенди. Терезеде гокка хансла джашил чапыракъларын кюннге айландыргъанла. Гитче киштик бала да кюн таякъла тийген джерге узунуна созулуб джатханды.
1) 7
2) 8
3) 9
4) 10
В 4. Къайсы сёз артыкъды?
1) къызбай
2) джалкъау
3) къоркъакъ
4) илгиздик
С 1.Сёз къураучу аффикслени болушлугъу бла бу сёзледен сыфатла къурагъыз:
агъач, къайгъы, таш, таукел, фахму, тубан, джалын, булут, тай, битим, адеб, отлау
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
С 2. Тюз сыфатланы бир сыз бла, къуралгъан сыфатланы эки сыз бла айырыгъыз.
Джазгъы эртденде тютюнлейди джер, къыздыргъан кюнде тёгеди ол тер. Ачады бизге халал кёкюрегин, къарай билгеннге береди кесин.
Школубузну арбазында уллу къайын терек барды. Аны къуу бутакъларын къач уллу сабийле кесгендиле. Аны юсюне джырлаучу чыпчыкъла кёб къонадыла.
Тюз джууабла:
А 1. – 3; А 2. – 3; А 3. – 4; А 4. – 2;
В 1. – 2; В 2. – 3; В 3. – 3; В 4. – 2;
СЕГИЗИНЧИ ТЕСТ
Санау
А. 1. Санау деб неге айтылады?
1) затны кёргюзген сёзле
2) затны санын, тизгинде орнун кёргюзген сёзле
3) къаллай? неллай? деген соруулагъа джууаб этген сёзле
4) затны ишин кёргюзген сёзле
А 2. Къаллай соруулагъа джууаб этеди санау?
1) ненчанчы? ненча
2) къалай? къайда?
3) къаллай? къайсы?
4) ким? не?
А 3. Санауну къауумларын белгиле
1) биринчи
2) тизгинчи
3) санаучу
4) санчы
А 4. Терс джазылгъан санауну белгиле
1) онбир
2) еки
3) тёрт минг
4) экиджюз
В 1. Къайсы тизгинде халатла бда джазылгъандыла санаула?
1) онбир, джюз, къыркъынчы, беш
2) джыйрма, омбеш, тогъуз джюз, ючунчю
3) эки минг, онджети, экинчи, алты
4) отуз беш, тогъуз, джюзюнчю, онеки
В 2. Бериучю болушда къайсы санауду?
1) бешни
2) алтыда
3) оннга
4) сегизден
В 3. Ненча сыфат барды текстде?
Биз тёртюнчю классда окъуйбуз. Экинчи партада мени нёгерим олтурады. Ол бюгюн он сагъатха чабыб эришиуге барлыкъды, Эришиуледе хар заманда да биринчи орунла алады. Тамбла онеки сагъатда бизни школда джыйылыу боллукъду. Ары тёрт къонакъ келликди. Алагъа школда джетишимлерибизни кёргюзюрюкбюз. Джыйлыу бир сагъат чакълы барлыкъ болур.
1) 10
2) 9
3) 8
4) 7
В 4. Артыкъ сёзню белгилегиз.
1) джюзюнчю
2) джюзюучю
3) экинчи
4) къыркъынчы
С 1. Сёзле бла джазаргъа:
12, 365, 25, 412, 3498, 40-гъа + 40-ны къошсанг = ... .
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
С 2. Айтымны членлерин таб:
Экинчи отряд он терек орнатхандыла.
Тюз джууабла:
А 1. – 2; А 2. – 1; А 3. – 2, 4; А 4. – 2;
В 1. – 2; В 2. – 3; В 3. – 7; В 4. – 2;
ТОГЪУЗУНЧУ ТЕСТ
Алмаш
А 1. Алмаш деб неге айтылгъанын белгиле
1) затны кёргюзген сёзле
2) затны ышанын кёргюзген сёзле
3) атны, сыфатны, санауну алмашдыргъан сёзле
4) атны ишин кёргюзген сёзле
А 2. Алмашны белгиле
1) алды
2) олду
3) къойду
4) бирди
А 3. Биринчи бетни алмашларын белгиле
1) мен, ол
2) сен, сиз
3) мен, биз
4) ол, ала
А 4. Терс джазылгъан алмашны белгиле
1) анга
2) сенге
3) санга
4) сизни
В 1. Орунлаучу болушда алмашны таб
1) сени
2) менден
3) анда
4) бизден
В 2. Къайсы айтымлада алмаш баш член болуб келеди?
1) Сиз тамбла солургъа барлыкъсыз.
2) Нёгерим мени хатерими иги этеди.
3) Биз школгъа джангы китабла алдыкъ.
4) аны ишинде ариу гоккала бардыла.
С 1. Алмашланы керекли болуш формагъа салыб джаз.
Алдым (ол), келди (мен), джаздым (сен), оздум (ол), кетди (биз), джокъду (сен), кёрмейди (мен), къычырмайды (сен), эшитирди (сиз), сорду (ала), сыйлады (биз), чакъырды (ала), ишлейди (сиз)
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Тюз джууабла:
А1. – 3; А 2. – 2; А 3. – 3; А 4. – 2;
В 1. – 3; В 2. – 1, 3;
ОНУНЧУ ТЕСТ
Этим
А 1. Этим деб нени кёргюзген сёзлеге айтылады?
Затны ишин танытхан тилни кесеги
Затны ышанын танытхан тилни кесеги
Затны орнун танытхан тилни кесеги
Затны санын танытхан тилни кесеги
А 2. Этимни тюз джазылгъан формалары болгъан тизгинни белгиле.
1) салды, алды, берди – бусагъат заман
2) олтурадыла, келедиле, къазадыла _ белгисиз формасы
3) кюллюкдю, кёрлюкдю, сюерикди – боллукъ заман
4) санаргъа, ояргъа, ойнаргъа – озгъан заман
А 3. Къайсы тизгинде халат этилгенди?
|
Бусагъат заман
|
Боллукъ заман
|
Озгъан заман
|
Белгисиз формасы
|
|
1)
|
джашайбыз
|
окъурукъду
|
джырлады
|
Къуяргъа
|
|
2)
|
салама
|
билликдиле
|
оздула
|
джауаргъа
|
|
3)
|
джазды
|
тутурыкъдыла
|
къобханды
|
кёбдюрюрге
|
|
4)
|
ишлейди
|
себерикди
|
кетгенбиз
|
тешерге
|
А 4. Этимле къалай тюрленедиле?
1) болушлада
2) санлада
3) заманлада
4) бетледе
В 1. Къайсы заманны соруулары тюз джазылгъанды?
1) не этгенди? – бусагъат заман
2) не этерикди? – озгъан заман
3) не этерге? - боллукъ заман
4) не этеди? – бусагъат заман
В 2. Экинчи бетдеги этимлени белгиле
1) сюесе, сыйлайса
2) созду, бередиле
3) билебиз, алама
4) джыясыз, юлешесиз
В 3. Айтымда къаллай синтаксис къуллукъ этеди?
1) ачыкълаучу
2) болумла
3) толтуруучу
4) хапарчы
С 1. Этимлени бирлик санда 3 – чю бетни формасына сала джаз
Джыларгъа -_____________________ ойнаргъа - ____________________
Кёберге - ________________________ чабаргъа - ____________________
Учаргъа - ________________________ тюшерге - ____________________
Багъаргъа - ________________________ тагъаргъа - ___________________
С2. Нарт сёзлени керекли этимлени салыб толтур.
1) Аманлыкъгъа барма, игиликден __________________ .
2) Аурумагъан башха джаулукъ ____________________ .
3) Махтанчакъ адам кесин таудан уллу _____________ .
4) Ауар ташха ___________________ .
Тюз джууабла:
А 1. – 1; А 2. - 3; А 3. – 3; А 4. – 2, 3, 4;
В 1. – 4; В 2. – 1, 4; В 3. – 4;
С 1. – джылады, кёбдю, учду, бакъды, ойнады, чабды, тюшдю, такъды;
С 2. къалма, къысма, этер, таянма
ОНБИРИНЧИ ТЕСТ
Сёзлеу
А 1. Сёзлеу деб неге айтылады, тюз джорукъну белгиле
1) затны сыфатын ачыкълаб келген сёзле
2) ишни къалай, къайда, къачан этилгенин ачыкълаб келген сёзле
3) затны ишин ачыкълаб келген сёзле
4) затны тизгинде санын ачыкълаб келген сёзле
А 2. Айтымда тилни къайсы кесеги бла байланыб келеди?
1) санау
2) алмаш
3) ат
4) этим
А 3. Къачан деген соруугъа джууаб этген сёзлеуню белгиле.
1) иги
2) эртде
3) дженгил
4) анда
А 4. Къайсы сёзтутушда барды сёзлеу?
1) ариу гоккала
2) сейир хапар
3) аман окъуду
4) джумушакъ орун
В 1. Артыкъ сёзню белгиле.
1) эртденбла
2) бюгюн
3) бу сагъат
4) быйыл
В 2. Артыкъ сёзтутушну белгиле.
1) бек сейир
2) асыры кючлю
3) къызыу сёлешеди
4) аз мийик
С 1. Сёзлеулени тюбюн сыз.
Джай кюнле джылы болдула. Къаты джел келди. Тылыны къаты басылгъанды. Тюкенде джылы гырджын сатылады. Мен дженгил джюрюмейме. Суу акъырын барады. Сени иги нёгеринг барды. Эгечим ариу джырлайды. Бешикде сабий иги джукълады. Чегет талада ариу хауа барды. Бюгюн дерслерибиз эртде бошалдыла.
Тюз джууабла:
А 1. – 2; А 2. – 4; А 3. – 3; А 4. – 3;
В 1. – 3; В 2. – 3;
ОНЕКИНЧИ ТЕСТ
Айтым
А 1. Айтым деб неге айтылады?
1) талай сёз, бир соруугъа джууаб этген
2) ат бла сыфат бир – бири байланыб келсе
3) бирча джазылгъан сёзле
4) Толу магъана бериб, бир – бири бла байланыб келген сёзле
А 2. Айтымны членлерини саны
1) 10
2) 6
3) 5
4) 7
А 3. Къайсы айтымда болум барды?
1) Биз окъургъа сюебиз.
2) Быйыл сууукъ къыш болгъанды
3) Терекни чапракълары тюшгендиле.
4) Сени сары карандашынг бармыды?
А 4. Джайылмагъан айтымны белгиле.
1) Джашил къалын чегет.
2) Сиз ариу джырлайсыз.
3) Ишчиле ишлейдиле, урунадыла.
4) Сабийле орамда ойнайдыла.
В 1. Толтуруучусу иелик болушда болгъан айтымны белгиле.
1) Къарт атам газетни окъуду.
2) Бизни киштикчигибизни анасы тас болгъанды.
3) Мен челекни джуудум.
4) Джабыуну орунну юсюне джай.
В 2. Къош айтымны белгиле.
1) Уллула да, гитчеле да джарыкълыкъ юйде джырлайдыла, тепсейдиле, ойнайдыла.
2) Бюгюн, тамбла, анадан сора да биз къартлагъа болшханлай, эс бёлгенлей турлукъбуз.
3) Джаз болду, терекле да чакъдыла.
4) Ала джазадыла, окъуйдула, сурат саладыла.
В 3. Ким? деген соруугъа джууаб этген башчысы болгъан айтымны белгиле.
1) Орамда адамлагъа ит къаты чабды.
2) Бюгюн атам меннге кёб джумуш берди.
3) Асиятны узун чачы барды.
4) Бауда къозучукъ макъырады.
В 4. Хапарчыны къуллугъун сыфат этген айтымны белгиле.
1) Бу гокка ариуду.
2) Ол юйюню буруу кирпичди.
3) Кёкню булутла джабдыла.
4) Къойчу атын тохтатды.
С1. Бош айтымладан къош айтымла къура.
1. Джангур джауду. Джер джибиди. 2. Къар эриди. Суула кёлтюрюлдюле. 3. Музейден чыкъдым. Тенгиме тюбедим.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
С 2. Айтымланы членлерин белгилегиз.
1. Аныуар тамбла шахаргъа барлыкъды.
2. Мен хаман да къарт анама болушама.
3. Бюгюн дерсде тёрт сабий сабий джокъду.
Тюз джууабла:
А 1. – 4; А 2. – 3; А 3. – 2; А 4. – 3;
В 1. – 2; В 2. – 3; В 3. – 2; В 4. – 1;
Ачыкъ дерс. 4 класс
|
|
|
Скачать 0.64 Mb.