Главная страница

Лит - ра 10 кл.. Г1алг1ай багахбувцам. Дарза къонгаш, Сий


Скачать 1.69 Mb.
НазваниеГ1алг1ай багахбувцам. Дарза къонгаш, Сий
Дата28.09.2022
Размер1.69 Mb.
Формат файлаrtf
Имя файлаЛит - ра 10 кл..rtf
ТипУрок
#704127
страница15 из 17
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17
Тема: Сочинени.

Лоарх1ам: дувзаденна къамаьл шаьрдар; Чахкиев К. а Чахкиев С. а вахарахи кхолламахи

ховр тахкар.
Урока никъ :
I. Кийчо ю ха .

II. Урока темацара болх :

1. Урока тема йовзийтар.

2. Сочинене темаш белгалъяхар: 1.Халкъа сийле кхайкаяьр ( Чахкиев О.К. лаьца ).

2. Чахкиев К.кхоллама юкъе Даьхенна хетадаь муг1араш.

3.Чахкиев К. сатирически стихотворенеш.

4. Уж д1аьха 13 шу.( " Дошо б1оаг1ий " яхача романах )

5. Чахкиев И. С. вахареи кхолламеи наькъаш. )

3. Х1ара темах лаьца дувц хьехархочо.

4. Шоашта хетар дешархошка а оалийт.

5. Ло1амера болх.

III. Урока корта бар.

Урок № 83.

Тема: Албаков Дж. вахари кхоллами.

Лоарх1ам: Албаков Джабраила вахарахи кхолламахи бизза хоам балар;поэта вахара никъ

хьокхаш а болаш,де-та нравственни кхетам балар .

Гойтара г1ирс: поэта сурт,цун поэтически сборникаш,доттаг1ий уйлаш.

Ваха безам ба са наха

Сайна мога г1улакх деш,

Ваха безам ба са,вахаш,

Сона къаьга сигале эш.

Албаков Дж."Ваха безам ба са"

Урока никъ:
I Хьалххе а кийчо яьча дешархочо 1оеш"Со кхер" яха стихотворени.

II. Хьехархочун дош. "Поэтах дола дош" - лекци.

1967 ш. язъяь хиннай Албаков Дж. из стихотворени.Зехьа кхийра хиннавац поэт ше вицвалар.Цхьа шу мара ха йиса хиннаяц поэта ваха.Бакъда,ше вахаш яьккхача цу лоаццача хана( 28 шера ) цун дика в1ашт1ехьадаьлар ше вицлургвоацаш,наха даим дага латтаргволаш лар йита.Цо йита ганз мах баь ца валлал йоккха я.Х1ана аьлча,цо ший халкъах,цун эздийча г1улакхех,нахацарча безамах язъяь байташ саг цецваллал к1оарга чулоацам болаш,ешачун дог тохадолийташ я. Ладувг1ал оаш укх муг1арашка:

" Нанас ага теркадаьд са укхаза,...." - 1оеш стих.

1940 ш. Г1алмисте хьаьнала къахьегамхочун дезале ваьв Джабраил.Школе деша ваг1ача хана денз стихаш язъе волавеннав из.Амма,цун эггара хьалхара поэтически муг1араш наха довза 1960 ш. мара доладеннадац.Цу шера кепатеха арадаьлар цун дикаг1а йола стихаш"Сердало"газета т1еи,"Лоаман 1уйре" яхача альманаха т1еи.Г1алг1ай лит-ра дезашболчар белгалдаьккхар,къона поэт ший тайпара поэтически хьисап дара говзал йолаш волга,из массанена веза а велар. 1960 ш. Нохч - Г1алг1ай книжни изд-ве"Къонача поэта библиотека"яхача книжкашта юкъе арадаьлар "Наьна кулгаш" яха цун хьалхара поэтически сборник.Цунна юкъе яхар дуккха а тайп-тайпара чулоацам болаш,дег чу юв-шаш йола стихотворенеши б1арчча циклаши.Боккхача безамца т1аийцар из сборник поэзи езаш а цу-нах кхеташ а мел волчо.

Цхьавола йоазонхо хул мелла дукха цо къахьеге а ма хетта наха т1а ца эцаш.Х1аьта цхьавар – яз-даьдеце а наьха дегашка чувужаш.Т1еххьарчарех вар Албаков Джабраил.Д1ахо са безам ба поэт вов-заш,везаш хиннача цун новкъостий уйлашка шуга ладувг1ийта.

Хьалхара дешархо: Угурчиев Азмат-Гире,ц1ихезача г1алг1ай поэта,укх тайпара йоах: "Сона дика дагавоаг1а Джабраил.Тха эггара хьалхара в1ашаг1кхетар хилар 1964 ш.Грозне,Нохч - Г1алг1ай йоа-зонхой Союзе,къонача йоазонхой семинар д1ахьоча.Хозачаюхьара,юкъерча дег1ара кхийна ваьнна з1амига саг вар Албаков.Тхо в1ашаг1кхетале а цун кхоллам дукха безабенна,из бовзаш а безаш а вар со.Цудухьа ч1оага г1адвахарца т1аийцар аз сай цунцара в1ашаг1кхетар.Шин дийнахьа хилар аз юв-цаш йола семинар.Х1аьта бийсаш гостинице йоахар оаха.Тхоаш шиъ мара воацаш номере сахиларга довлар тхо г1алг1ай поэзех лаьца къамаьлаш деш,оахош керда язъяь байташ ешаш,цул т1ехьаг1а уж тохкаш.

Халача лазарах к1алвиса дукха меттаиллар Джабраил.Ма даггара лораш тохабаларах из 1оажалах к1алхараваккха маганзар. 1оажало д1а ца хьош из дийна висаваларе,Г1алг1ай мехка хинна а ца 1еш,цул гаьнна арахьа д1авайза воккха йоазонхо хург-вар Албаков Джабраилах.Тхо ше волча даьхка-ча,цо дувцар ший творчески планах.Уж йоккхийи чулоацам дикеи болаш яр.Цхьабакъда,кхоачаш хила хьаьха хиннаяцар уж.Фу дергда,иштта кхеллад дунен т1а,шийна Дала хоадаяьр мара цхьа минот а совг1а яккха йиш йоацаш.Хала да д1аваьлар яха дош.Цхьабакъда,ла дезаш да.

Шоллаг1а дешархо: Ялх шу даьккхар поэта халача лазаро д1а ца хацаш,дукхаг1-йолча хана метта уллаш.Цу хана язйир цо ший дик-дикаг1а йола стихаш.Цудухьа цу хана кепатеха араяьннача цхьан лоаццача статья т1а Мальсагов Абос яздаь хиннадар:" Х1анз поэт ва ала мегаргдолаш ва Джабраил. Цунна йоаг1аш я из ц1и:г1алг1ай къонача поэташтеи прозаикаштеи юкъе эггара талант (нач1ал) йол-чарех ца1 ва ала доаг1а цунах.Из ва г1алг1ай лит-ра дег1адоаладара а шердара а ший ма хулла цун-га кхача г1ертарех,цу г1улакха мел эшаш йола торонаш вай йийцача,эггара хьалха йоазонхочун та-лант йолаш барех ца1: Цо вай лит-ра юкъе т1ате11а болх бу пхи шу гаргга ха мара яц,цхьабакъда,цу лоаццача хана цун перона к1алхара араяьннай темага диллача лоарх1амеи,формага диллача дикеи йола тоъал дукха произведенеш.

Т1авийрзза болх барца,литературни говзалга бодача нийсача наькъ т1а латтарца,г1алг1ай къонача а къаьнача а поэташта юкъе х1анзле а къаьстта белгалваьннав из.Кхы а керда толамаш дахара из мо-гаш-маьрша хилар ловра".

Хьехархо:

Х1аьта ший "Доттаг1чох йола уйлаш"яхача статья т1а Мальсагов Абос белгалйоах Джабраила оамалаш,цун г1улакхаш,дог-безам.Укх тайпара язду цо:"Из вар нахаца догц1ена,безаме,эздий,хо-зача сибатах вола з1амига саг.Цун керттера белгалонаш яр- нах дукха безар,царца1имерза бе-заме хилар,ц1аккха а веха,эсала ца хилар,халонашта а,лазара а визза къонах волаш духьала увттар".Ший вахара керттера дола хьисап цо сенах лоарх1ар,аьнна хаттар дича,цу хаттара жоп лу цо урок д1айолаеш вай ладийг1ача"Со кхер"яхача стихотворенеца.Из кхерацар валарах("Массанега хан й1оахала кхоачаргда из цкъа"),кхерацар къелах("Ц1аккха ч1ега боллал д1аьхий хиннадац са ц1а"),оагалацар лазарах("Х1анзле лайнад аз ца кхеррал бе-бе лазараш"),цун б1акъажацар мелла хала бар аьнна балхах("Балха чам хайнаб сона"),вохацар во кхаъ хазарах - из кхерар наха,доттаг1а-шта вицвалар

Укх дунен т1а со кхер эггара ч1оаг1аг1а

Кагьялар сай вахара соа:

Се вицвенна,доттаг1ий ца боаг1аш,

Бай баларах се ваьхача коа.

1алаьмате дог тохадолйташ аьнна дешаш дауж.Амма,поэт кхера везаш хиннавацар.х1ана аьлча,та-хан а т1ехьа боккхача безамца йоаккх цун ц1и нийсархоша,боккхача безамца еш цун стихаш тахан хьалкхийнараша.Цун дола тешал ла арг1анга диллача диълаг1а дола,шу хьалха арадаьнна поэтичес-ки сборник."Г1алг1айче,хьо еза сона"

яхаш я сборника ц1и,цунна юкеяхай поэта еррига стихаш,хьалха ц1аккха а кепатоханза йиса хиннараш а т1ехь.

III. Урока корта бар.

IV. Ц1аг1а : 1. « Г1алг1айче,хьо еза сона" - дагахьа 1омае.

2. Хоам бе укх темах :"Албаков Дж. поэзен керттера тематика ".

3. Даьхенна хетаяь стихаш тахкар,езаеннар шаьра,къоастаеш еша ха.

Урок № 84.

Тема: Албаков Дж. Даьхенна хетадаь муг1араш.

Лоарх1ам: поэта поэзен керттера тематика белгалъяккхар;Даьхенна хетаяь тенматика шерра

гучаяккхар;Даьхенцара безам кхебар .

Гойтара г1ирс: Албаков Дж. портрет,поэтически сборникаш,дешархоша Даьхен хозне гойташ

дехка сурташ.

1а саг ваьв сох,енний г1оза къонал,

Лакха лоаттадергда аз хьа сий,

Со валлалца,ви1ий дош да хьона,

Даьхе,хьона кхехкаргда са ц1ий.

Албаков Дж."Дош да хьона"
Урока никъ :
I. Кийчо ю ха.

II. Ц1аг1ара болх тахкар:

1. Карточка № 1. "Албаков Джабраила поэзен керттера тематика."

1967 ш. Нохч- Г1алг1ай книжни изд-ве арадаьлар поэта"Наьна кулгаш"яха хьалхара поэтически сборник,х1аьта,"Г1алмисте","Лоамашкара мух"яха ши сборник поэт д1аваьнначул т1ехьаг1а мара арадаланзар.Цу сборникашта юкъеяхача дукхача стихаша тешалду уж лакха поэтически говзал йолча автора язъяь хилара.Дукхаг1йолча стихашца цо лакхаг1йолча худ-ни говзалца,лоаццача дешашца,

долчча бесса хьахьокхар вахарцара бакъдар,лоарх1аме дар.Цар т1а поэта хестаду вай 1алам,дег чура доаг1ача де-шашца в1ашт1ехьадоал цун ший ханара барий уйлаши г1улакхаши довзийта,цул сов-г1а,йоккха моттиг д1алоац цун кхолламе юкъе граждански а патриотически а лирикас.Къаьстта белгалъяккха еза лакхарча маьха йола безама лирика.Ший дог г1оздоахачох мара яздеш вацар поэт. Ший тайпара а дег чу дужаш а дешаш корадоаг1а поэта ший боккха безам хестабе.Масала:иштта язъяь я"Воаг1аргва со","Хьалхара безам","Дог хьада","Маца","Т1ех ма ювла уллув г1олла"яхеи кхыйолеи стихаш.

2. Карточка № 2."Даьхенна хетадаь муг1араш".

Денгара-денга дег1айоаг1,аьнна хеталора Албаков Дж. поэтически говзал.Дуккха а дика а яздора кхувш воаг1ача поэта шийна дукха езача Г1алг1айченах.Халкъа иллех пайда эцаш язъяь я царех цхьаяраш:"Даьхенна"яха стихотворени язъяьй халкъа ага иллена тара йолаш: ( 1оеш стих. ).

Водар д1а а доахаш,Даьхен дикадар кхеде дезарах кхетавеш я цу темах йола стихаш.Даьхено шийна даь г1улакх дувцаш,цун сийле кхайкаеш,дег т1ара ви1ий дош луш я "Дош да хьона"яха стихотворени : ( 1оеш стихотворени ).

"Са Даймехкага" яхача стихотворене т1а поэта дулл ший Даьхен рузкъа,беркат,хьаьнала къахьега нах гойташ дола сурт.Из сурт хозаг1а,сийрдаг1а,массане а дог г1оздоаккхаш хургдолаш Джабраила йоккхача говзалца юкъекхувл эпитеташ(турпалаш-лоамаш,коача хиш,дошо ялаташ),дустар( мехкарий мо гаьнаш латт).( 1оеш из стих. а )

Г1алг1ай лоаме ювцаш,цига баха вахара ма1ан вошал,цхьоаг1о йола,ц1ена дегаш,уйлаш йола,ноа-хал лерх1аш бола лоамарой бувц поэта ший "Ма хьамсара я хьо са дега"яхача стихотворене т1а.Укх стихотворене т1а авторо гучадоаккх,мел деза,боча да лоамарой г1алг1ай эхь-эздел,хьаша-да лар-х1ар: ( 1оеш стихотворени ).

3. Албаков Джабраила шоашта езаенна стихаш дагахьа хьаювций дешархошка.

III. Урока корта бар.

IV. Ц1аг1а : 1. Даьхенна хетаяь цхьа стихотворени д \ 1.

Урок № 85.

Тема: Г1алг1айче,хьо еза сона .

Лоарх1ам: цу стихотворене чулоацам бовзийтар де-та; Даймехкацара безам кхебар; шаьра,

къоастадеш дешара навыкаш шаьръяр .

Гойтара г1ирс : Албаков Дж. сурт, цун поэтически сборникаш .
Урока никъ :
I. Кйичо ю ха.

II. Ц1аг1ара болх тахкар:

1. Албаков Дж.биографи ювцийт дешархошка.

2. Шоашта дезаденна цун Даьхенах дола стихаш дагахьа хьадувцийт де-ка.

3. Кхыча г1алг1ай поэтий цу тематиках йола стихаш а ювцийт де-ка.

III. Урока темацара болх :

1. Урока темах лаьца къамаьл ду хьехархочо.

Дукха я Албаков Дж. ший хьамсарча Даьхенна хетаяь стихаш,амма,сога хаьттача,царех эггара дикаг1ъяр я " Г1алг1айче,хьо еза сона"яхар. ( 1оеш из стих. )

Авторо укх стихотворене т1а гучабоаккх ший Г1алг1айченцара безам.Духхьал цун т1еххьарча шин муг1аро а тешал ду цунна,еррига ца йийшача а:

Г1алг1айче,хьо еза сона,

Со-се г1алг1а воландаь !

IV. Хьехархо .

Х1анз дош лургда вай из стихотворени дагахьа 1омаяьчарна ( 4 - 6 дешархочунга хьаювцийт стих. )

V. Стихотворене анализ яр .

- Хьан аргда,малаг1а я стихотворене керттера тема?

- Малаг1а я, аьнна хет шоана стихотворене керттера уйла ?

- Ший Г1алг1айченцара безам гучабоаккхаш малаг1а поэтически г1ирс лелабу поэта ?

( Дукха эпитеташ лелаю: г1алг1ай лоаме,бирса мохк,хьаьна накха,кура г1алг1ай,Жовхьар-Г1ал-мисте,ховха мехкарий ), дустараш: во1а нана езаш мо,форд мо терка ялтий ареш,пехка фо мо,чкъаьран эшаш санна хий;цхьан тайпара маьженаш ...

- Миштаб Албаков Дж. мотт ?

VI. Урока корта бар.

VII. Ц1аг1а : 1. " Г1алг1айче,хьо еза сона" - дагахьа 1омае.

2.Хоам бе укх темах :"Албаков Джабраила г1алг1ай кхалсага,нанна хетадаь муг1араш".

3. "Ва тха ноаной"...,"Нана","Наьна кулгаш","Г1алмистера мехкарий" - стихаш шаьра еша.

Урок № 86.

Тема: Албаков Дж. кхалнаха,нанна хетадаь муг1араш.

Лоарх1ам: де-та поэта нанна хетадаь уг1араш довзийтар,цо наннеи Даьхеннеи юкъера юкъ

йоаккхаш ца хилар белгалдар;наьнацара безам кхебар .

Гойтара г1ирс: поэта сурт,"Наьна кулгаш"яха поэтически сборник,берий сурташ.

Вича денз ши дош : Нана,Даьхе

Са кхетам чу ц1аккха къаьстаяц,

Со ваь нана ях аз Даьхе яхе :

Ваьча наьнал кхеваьр башха яц.

Албаков Дж."Даьхенна".

Урока никъ :
I. Урока кийчо яр .

II. Ц1аг1ара болх тахкар :

1. Албаков Дж. лаьца лоацца дувцийт де-ка.

2. Дагахьа хьаювцийт "Г1алг1айче,хьо еза сона" яха стих. (хьа ца йийцачарга) .

III. Дешархой хоамаш :

Карточка № 1.

" Наьнм кулгаш " яхаш да Албаков Дж. хьалхара книжка.Доккха дац из,бакъда,цунна юкъе мел яха стихаш дош хозеи,чулоацам к1оаргеи болаш-м я.Фу хургда наьнал дезаг1а,хьамсараг1а?Цудухьа ший хьалхарча книжка т1а хьадовзийтад цо вайна мел сийлахьа я нана.Хьаэцаргья вай цу сборника т1ара "Наьна кулг"яха стихотворени.

( 1оеш из стихотворени дагахьа . )

Карточка № 2.

Ноаной,г1алг1ай истий хестабеш я поэта"Ва тха ноаной"яха стихотворени.Цу т1а поэт ноаной,г1ал-г1ай истий,йижарий низ,хьинар,денал,хозал,ч1оаг1ал гучаяккха г1ерт.Вахацарча халонашта уж,ца бохаш,духьалъотташ хилар белгалду: ( 1оеш стих. ).

Карточка № 3.

"Г1алмистера мехкарий"яхаш я поэта г1алг1ай кхалнаха хетаяьча циклах дикаг1йола стихаш.Йо-ккхача говзалца дулл автора г1алмистера мехкарий сурт.Шоай сий лорадеш,г1алг1ай эздел лела-деш,балха т1ера болаш,моллаг1ча сага са парг1атадаккха ховш ба,яхаш,бувц поэта г1алмистера мехкарий.Стихотворени язъяьй 1алаьмате хоза-ча,ц1енача меттаца: ( 1оеш стихотворени )

Карточка № 4.

Духкг1йолча ший нанна хетаяьча стихашка поэта юкъ яккхац наннеи Даьхеннеи юкъе:сага вахар телар нана я,х1аьта,саг хьалкхевер Даьхе я,цудухьа нана а Даьхе а цхьатарра еза цунна,уж бахьан долаш ший са д1адала кийча ва поэт.Из къаьгга гу "Даьхенна"яха стихотворени 1ойийшача. ( 1оеш из стихотворени ).

Карточка № 5.

Поэтага хаьттача,эггара бочаг1а а хьамсараг1а а йола саг я нана.Цудухьа Даьхе хестаеш хилча, нана хьоаха ца йича 1елац из.Из дика гу массанена езаеннача"Г1алг1айче,хьо еза сона"яхача стихотворене т1а.Ший хьалхара ши муг1 иштта д1а а болабу автора: ( 1оеш стих. ).

III. Хьехархо.

- Бераш,оаш белгал ма даккхара,дукха а дика а яздаьд Албаков Дж. наьнах лаьца.Наьнаца а Даьхен-ца а дувз цо укх дунен т1а дикаг1а мел дар,наьна уйлашца дуст дикадар а водар а.Поэта дунен т1а эггара бочаг1а,хьамсараг1а йола саг яр из.ваь нана.Даьхе хестаеш а даьй баьха лаьтта дувцаш а цун уйла массе хана нанна гонахьа кхест.Ший хьалхарча поэтически сборника а к1аьда " Наьна улгаш ",

аьнна ц1и тилар цо.Вай урок чакхйоалаш са еша безам ба шоана цу темах йола,наьна тешамах йола

"Нана"яха стихотворени.Из цо хетаяьй миллионаш болча,т1ем т1ара къонгаш ц1а ца боаг1аш бисача ноаношта. ( 1оеш стихотворени .)

Иштта я,бераш,Албаков Джабраила г1алг1ай кхалнаха,хьамсарча нанна хетаяь стихаш.Цар т1а къаьгга гучадоал"нана"яхача деша ма1ан.Цу стихаша 1омаду вай ноаной йоакхо е,цар сийде,уж ларх1а,г1алг1ай кхалнахах,мехкарех доаккхал де.

IV. Урока корта бар:

- Малаг1ча темаца ювзаенна я поэта нанна хетаяь стихаш? Х1анад из иштта?

- Нанна хетаяьча циклах йолча стихашта юкъера малаг1а стихотворени хийтар шоана лоарх1амег1а? Х1ана?

- Ший хьалхарча сборника ц1и "Наьна кулгаш",аьнна,х1ана тиллай поэта?

- Малаг1а сурт духьалъотт шоана Албаков Дж. г1алг1ай кхалнаха хетаяь стихаш йийшача?

- Малаг1аш я цу стихай керттера идея ?

V. Ц1аг1а : Безама лирика."Воаг1аргва со"- д. \ 1.

2. Шаьра,къоастадеш деша ха:"Хьалхара безам","Дог хьада","Маца","Т1ех ма ювла".

Урокаш №№ 87 - 88.

Тема: Безаман лирика .

Лоарх1ам: Албаков Дж. безама хетаяь стихаш тахкар,цар поэтически говзал гучаяккхар;

нравственни кхетам балар де-та .

Гойтара г1ирс : Албаков Дж. сурт, цун стихай сборникаш .

Михо ц1аьхха баппа хьош мо,

Дихьар 1а са керара дог,

Хьоча хана хьа ца хьожаш,

Ца ховш хьайх со мишта хьог.

Албаков Дж. "Дог хьада"
Урока никъ :
I. Кийчо ю ха.

II. Хьехархочун дош."Гражданскии патриотическии лирика".

Албаков Джабраил кхоллама юкъе дикка лоарх1аме дакъа д1алоац граждански а патриотически а лирикас.Оалаш дола х1ара дош уйла к1оарга йолаши х1ара муг1 хозеи да цу темах йолча стихай.Гет-тара халча этта ше метта висача хана язйир цо"Бехк ма билла"яха стихотворени.Цу стихотворене т1а къаьгга гу,мел лакха граждански хьисап долаш ва поэт.Халача лазарах уллаш а,ший лазара,ший вахара уйла а ца еш,поэт бехказа вувлаш ва ший даьна,нанна,йишийна хьалхашка ший декхар кхоа-чашде в1ашт1ехьа ца доалаш висарах.Стихотворени йийшача цхьаккха саг висац б1аргашка хий ца кхохкаш,дог лаза ца доалаш.Поэтах къа хетарал совг1а,кхо а хет шийгара къаман,республика доккха беркат хьадала мегаш хинна з1амига саг.Ладувг1аргда вай цу стихага. ( 1оеш )

Ше валалехьа нийсса кхо шу хьалха,1965 ш. язйир Албаковс вай дерригача г1алг1ай лит-ре а эггара лакхарча поэтически боараме язъяьчарех йола"Сона-м хац вай юрташ мишта хургьяр","Бийса",

"Кулг да сога","Цхьа вежарий хила вай"яхаш йола сти-хаш.Гражданскии патриотическиа уйлаех йизза я уж.

III. Дешархочун хоам."Безаман лирика".

Албаков Мурца1алий Джабраила безаман лирика юкъе а корайоаг1а лакхара патрио-тизми граждан-ственности. Вешта аьлча,безамерча лирикан произведенеш шоаш а лакхарча маьхе я,уж поэта дог г1оздоахачох мара язъяь йоацилга хойташ.Цар т1а поэта хестабу цхьанна х1амо бохабергбоаца мерза безам.Ший тайпара а дег чу дув-шаш а дешаш корадоаг1а поэта боккха,сийрда безам хеста-бе.Дег чура доаг1ача хозача дешашца в1ашт1ехьадоал Джабраила ший уйлаш,ший дега къайле гойта.Цу темах йолча стихашта юкъера бел-галъяккха безам ба са"Т1ех ма ювла уллув г1олла"яха стихотворени. ( 1оеш дагахьа ).

Укх стихотворене т1а поэта 1алаьмате хоза гойт йо1 езаеннача з1амигача сага уйлаш - уж ц1ена я.Цул совг1а,вайна гу,из мел х1аман духьалъотта везаш ва:гаргарча наха,хабараш дувцача гонахьар-чарна.Х1аьта а раьза ва из шедар ла,нагахьа йо1а ше везалойя.Г1алг1ай мехка мел болча мехкарел хьамсараг1а,бочаг1а я цун из ца1. "Маца ?"яхачастихотворене т1а поэта хетт езачунга:

Маца,в1аши уллув даьнна,

Юртахоех ца лчкъаш,

Г1оргда вай шиъ гаьна-гаьна

Юкъара ираз хьалдеча ?

- Ший дег т1ара боаг1а ц1ена безама жоп луш йоацача,ший сатем боабаьча йо1ага укх тайпара йоах поэта"Дог хьада"яхача стиха т1а Г1алми бухье улла кхера

Б1айхаг1а хургба хьа дегал,

Бутув баь ша боалл хьа керахь,

Бошабилла дац сагал.

IV. Хьехархо.

Бераш,лакхача говзалца язъяь йола,безама хетаяь цхьа стихотворени вайхрестомате т1а а я," Воаг1аргва со "яхаш я из ( цхьан дешархочо 1оеш из стих. )

V. Стихотворене анализ яр :

- Стихотворене тема белгалъяккха.

- Халкъа иллешкара малаг1а пайда ийцаб поэта ер стихотворени язъеш?

- Малаг1а кечалаш леладу Албаков Джабраила?

- Малаг1а я стихотворене керттера уйла?

- Малаг1а г1улакх леладу стихотворене т1а"хьежа"яхаш кердадоахача дешо ?

- Малаг1а метта белгалонаш къоастаергьяр оаш укх стихотворене т1а ?

VI. Урока корта бар.

VII. Ц1аг1а : " Воаг1аргва со " - дагахьа 1омае.

Урок № 89.

1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17


написать администратору сайта