Главная страница

Лит - ра 10 кл.. Г1алг1ай багахбувцам. Дарза къонгаш, Сий


Скачать 1.69 Mb.
НазваниеГ1алг1ай багахбувцам. Дарза къонгаш, Сий
Дата28.09.2022
Размер1.69 Mb.
Формат файлаrtf
Имя файлаЛит - ра 10 кл..rtf
ТипУрок
#704127
страница10 из 17
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   17
Тема: Хамхоев А. къахьегам хестабеш йола стихаш.

Лоарх1ам: поэта къахьегам хестабеш йола стихаш дешархошта йовзийтар;цар идейни чулоа -

цам башхар,сага дикал-вол цун къахьегамца юсташ хилар белгалдаккхар .

Гойтара г1ирс : Хамхоев Э.А. сурт, цун поэтически сборникаш .

Б1аьстан юкъе лаьттах белла

Фийг зе доацаш байнабац,

Къахьегамца кадай хьийзар

Ираз доацаш висавац.

" Къахьегам "
Урока никъ :
I. Кийчо ю ха.

II. Ц1аг1ара болх тахкар :

" Баркал ях аз шоана,кхалнах " - дешархоша дагахьа хьаювц.

III. Керда темацара болх :

Хьехархочун дош.

- Фуннаг1а шийна т1аоттарах,ца вохаш поэта хьаьнала къахьийгар ший Даьхенна долча г1улакха, лаьттан т1а мел бахача къахьегача наьха ираз хилара т1ехьа къовсам лоаттабеш.Къонахчал до-лаш,деналех ца вохаш ший халкъа а Даьхенна а цо г1улакх даь хилар гойташ да цун дуккха иллеш, стихотворенеш. Поэта йоах:"Со ч1оаг1а раьза ва,аз сай кхолламца вай халкъа г1улакх деш.Кер-дадар,дикадар,хозадар дег1адоаладара лоаттабеча къовсаме сай иллеш ира герз хилар лов сона".

Иштта ший кхоллам общественни лостам болаш хилар ловш цо ше деча тешало а вайна дика дов-зийт къаман культура дег1айоалаеча юкъе Хамхоев А. лаьца лоарх1аме дакъа,из мишта а сендухьа

а ваьхав. 1992 шера 20 августе ше валлалца цо хьнаре къахьийгар ший заманхой дик-дикаг1а йола оамалаш хестаеш,хьаькъале дар,эздий дар могадеш,ч1оаг1деш,т1ехьадисачунца лира къовсам лоат-табеш.1960 шера денз цо арахийцар 16 книжка.Царех 9 арадаьлар г1алг1ай мета-ла,х1аьта вожаш-эрсий метта-ла.Белгалде деза,цун дик-дикаг1а йола стихаш эрсий меттала йоахаш Ирина Озероваси Надежда Мальцеваси дикеи беркатеи къахьийга хилар. "къахьегама марш"яхаш дар Хамхоев А. 1961 шера эггара хьалхара х1ана дац аьнна арахийца поэтически сборник.Цун ц1и 1ойийшача кхетаде хала дац,цу сборника чуйоаг1ача стихай керттера тема - къахьегам илар.Хьаьнала къахьегам.Сагах саг а веш,цун сий а доаккхаш бола къахьегам.Вай ханара саг а къахьегам а хоза хестабеш я поэта "Къона т1ехье","Къахьегам"яха стихотворенеш. Даьша даьр къонгаша,къонача т1ехьено д1ахьош хилар бел-галдоаккх поэта ший стихотворене т1а.Боккхаг1чарнеи къоначарнеи юкъера бувзам хадаш ца хилар къоастаду.Из воаккхийвеш ва шийна,хьинаре болх а беш,шоай даьй никъ хьа а лаьца,вахар эргадоахаш боахка кагий нах гуш. Цар чулоацамга хьежача,вай заманхой ба хьинар долаш,"1илма тохкаш",говзал лакхъеш,космосе кхоачаш.Поэта сий ду къахьегача кулгий.Сага дикал-вол юст цо цун къахьегамца.Ладувг1ал оаш,мишта хестаю Ахьмада къона т1ехье :("Къона т1ехье"- яха стих. 1оеш )

IV. "Къахьегам" ( хьалххе а кийчо яьча дешархочо 1оеш стих. )

Хьехархо : Новкъостий,кхы саг вий къахьегама хетаяь стихотворени белгалъяьккха,еша безам бо-лаш ( 3 - 4 дешархочунга 1оешийт стих.)

V. Хьехархо:

- Бераш,къахьегамах в1алла а кица довзий шоана?

- Дукха стихаш хетаяьй Хамхоев А.поэтий къахьегамах.Поэтага хаьттача,духхьал дешаш в1ашкадех-карах латтац бокъонца йола поэзи.Х1ара дош ший метте дужаш а чулоацам к1оарга болаш а хила деза.

Поэтахи поэзехи язъяь я "Езац сона курал","Хьо дека,са илли","Стихаш","Сиглено лаьцай бийса"Яндиев Дж. хетаяь"Лоамий поэт"яха стихотворени вай хрестомате т1а йолаш я.Хьаделлал массане а книжкаш.(дешархочунга 1оешийт из стих. )

VI. Хаттараш :

- Яндиев Дж. лоамаш,г1алаш мишта хоастаяьй,йоах поэта?

- Белгалъяха эпитеташ. ( даьре тхир,дошо малх,даьй г1алаш,къиза замаш,1ийжа къелаш,хадарг-йоаца оаз,ц1ена шовда,сомий беш,къахьа халача унаг1а,г1оза иллеш,лакха чурт ).

- Малаг1а дустараш юкъе кхувл поэта? ( 1уйран дужа даьре тхир мо,й1овхал тела дошо малх мо,

б1аьстан юххье новц1алг мо,хьастар ц1ена шовда санна).

- Малаг1а метафора я укх стихотворене юкъе? ( дошо лараш) Фу яхилга да из ?

- Мишта мах хоадабу поэта Яндиев Дж. йитача т1ехьаленах ?

- Масса строфах латт стихотворени ?

- Масса муг1арах латт укхаза х1ара строфа?

- Фу яхилга да строфа ?

VII. Уроках дийцачун корта бар.

VIII. Ц1аг1а: Хамхоев А. кхолламах хетаяьча т1еххьарча урока кийчо е:поэта биографи,поэзен тематика кердаяккха. Эрсий а г1алг1ай а меттала цунах заманхоша аьн-нар д1аязде,тахка.

Урок № 55.

Тема: Лит-ни сайре"Хамхоев Э.А. - поэт,иллиалархо,композитор".

Лоарх1ам: Хамхоев А.1омадаьр чудерзадар,д1ач1оаг1дар,поэт ший къаман визза во1 хилар

гучадаккхар;нравственни кхетам балар.

Гойтара г1ирс: поэта сурт,фонохрестомати,поэтически сборникаш.

Наха вовзаш,везаш хилар,

Дезалашца 1имерза хилар -

Из да сага къонахчал.

Багара къамаьл эздий долаш

Наха г1улакха кийча вале -

Из да сага къонахчал.

Хамхоев А.

Не завидую я никому,ничему -

Ни удаче чужой,ни чужому уму.

Лишь бы радость на сердце,и хлеб на столе,

И улыбки на лицах, и мир на земле .

Хамхоев А.
Урока никъ :
I. Хьехархочун дош.

- Бераш,тахан вай Хамхоев Э.А.кхоллама хетаяь т1еххьара урок я.Ший тайпара деша говзал йола поэт,ц1ихеза иллиалархо,композитор,музыкант хиларах тарра,Ахьмадах дика а дукха а яздаьд цун заманхоша(современникаша),эрсий а г1алг1ай а викалаша.Цудухьа вай таханара урок д1ахьоргья интегрированни йолаш.Оаш уроках беча балха юкъе йоалае мегаргья эрсий меттала яьха цун стихаш а,16 сборниках ворх1 эрсий меттала арадаьнна хилар диц а ца деш.

- Хьан аргда вайна,боккха бий Хамхоев А.кхоллам?

- Цун эггара хьалхара стихай сборник 1960 шера мара арадаланзар."Сийрда ираз"яхаш дар из.Цул т1ехьаг1а цун арадаьлар 16 книжка.Царех 9 -г1алг1ай метталеи,7-эрсий метталеи.Ала деза,цун дик-дикаг1а йола стихаш эрсий меттала яьхараш Нохч-Г1алг1ай республике дика бовзаш,ц1ихеза таржам-хой Ирина Озероваи Надежда Мальцеваи хилар.

Хьехархо: Хьан йоахаргья цун стихай сборникий ц1ераш,уж кепатеха ше белгал а деш?

- "Къахьегама марш"(1961),"Дошо гуйре"(1966),"Ираза хьаст"(1969),"Стихаш"(1972)"Гу сона дегаца"(1975),"Сийна гаьне"(1981),"Хамха"(1983),"Ломан илли"(1985),"Светлое счастье"(1964)-,"Утро Родины"(1968),"Родник счастья"(1971),"Бегущий день"(1974),"Солнечный свет"(1976),

"Утро в горах"(1977),"Звёздные вершины"(1984) яха сборникаш арадийннад цун.

Хьехархо: Иштта къахьийгад Хамхоев А. ший Даьхенна долча берката,лаьтта т1а мел бахача къахьегача наьха ираз лакхдара.Поэт,иллиалархо,композитор волча Хамхоев А. фуннаг1а т1аотта-рах,воха ца вохаш,д1абихьар ший вахара никъ.Х1аьта цун поэзен тематика вай белгалъе эттача,из шерра я:цун я Даьхенна хетаяь стихаш,вай мехкара 1алама хозне ювцаш йола стихаш.Х1анз,бераш, х1ара тема белгал а йоаккхаш,болх д1ахьоргба вай.

-Хьан аргда,малаг1ча тематиках йола стихаш лоарх1амег1а я Хамхоев А.кхолламе?

- Ахьмада лирикана юкъе йоккха моттиг д1алоац безамах язъяьча стихаша.З1амигача сагаи йо1аи юкъе бола безам лоаман шовда санна хье1а хилийта г1ерташ ва поэт.Нонаг1а цо лелаеш я з1амигача саго езача йо1ага ший безам хойташ йола мотив.Цо хес-таю шийна езача йи1ий хозал,цун амалаш,из кердача заман саг хилар.Поэта дика мог вайнаьха халкъа мехкарий иллешкара пайда эца:стихашта юкъе вайна нийслу халкъа метта кечалаш.Ладувг1аргда вай "Йо1ацара безам"яхача стихотворенега.

- Йо1 езаеннача сага уйлаш я укх т1а ювцараш.Ц1ена а хьаьнала а я уж.З1амигача сага безам мел ч1оаг1а ба хьахьокх поэта укхаза:езаш йола саг ца гуш яьккха ха лоацца хет поэта.Шин-кхаь дешаца поэта кхол йи1ий сибат:к1ажараш дошоча хьаьсаех я цун,уж михо ловзаю.Вайнаьха 1аьдалах хи т1а йо1 яхача метте з1амига саг цунга догдоахаш хилар юкъедоаладаьд укхаза поэта.

- Ший нана ювцача куцаг1а поэта язду моллаг1йолча наьнах - цунна атта дац саг кхеве,х1аьта а уж халонаш лов цо.Поэта укх стихашкара керттера уйла я - ноаной хам бе безалга.Царех я «Наьнага"

яхеи"Нана,сагот ма де"яхеи стихаш.

- Ший халкъа керда вахар хестадеш,ший заманхой кердача вахара юкъе ма могга къа-хьега,йоагг1а моттиг д1алацара т1ахьехаш дар Хамхоев А. иллеш а стихаш а.Царна юкъе йоккха моттиг д1алоацар ший халкъа,Даьхенна,С.Орджоникидзе,С.М.Кирова цо хетаяьча стихаша.Цар т1а поэта дика гойтар из ший халкъа идеяшта тешаме хилар а,ше кердача заман викал волга а.Царех я цун "Лоамий поэт"яха Яндиев Дж. хетаяь стихотворени.

- Дикка лоарх1аме болх бир цо Сийлахь-Боккха Даймехка т1ом лаьттача шерашка.Цу хана цо язйир республика къахьегамхой фашизмаца къовсам лоаттабара оарцаг1боахаш йола стихаш.Цу шерашка язъяь я Хамхоев А. "Форда т1ара пограничникаш","Фашизм йохаргья вай","Октябрь""Салтечох йола баллада","Ираз дола мохк","Партизаний илли","Фронтовика илли","Ханпашах дола ил-ли"яха а,кхыйола а произведенеш. - Вай заман кхалнахах йоахка дика оамалаш,цар сий деш,язъяь дукха стихаш я цун.Царех я аз х1анз ешаргйола "Баркал ях аз шоана,кхалнах"яхар а.(1оеш дагахьа )

Хьехархо: Дика да. Баркал шоана.Бераш,мишта вувц поэт из вовзаш хиннача новкъосташа.Корадаьдий шоана цу хьаькъехьа х1ама?

- Гениальность творческой личности заключается в том,что он ещё при жизни своими творениями создаёт себе бессмертие.Ахмет Эльмурзиевич - один из кагорты великих,ставших избранником судь-бы и оставивший после себя богатое наследие как поэт,певец и композитор,- йоах цох журналиста Матиева.

- Люди,близко знавшие Ахмеда Эльмурзиевича рассказывают,что доживи он до наших дней,он был бы счастлив тому,что у ингушей с появлением своей государственности появились национальный театр,

государственная филармония,музыкальные коллективы и многое другое,о чём он мечтал всюизнь.

- Кем он был - баловнем судьбы или человеком -трудягой,который,спотыкаясь,добирался до своей вершины-вершины славы ! Судьба была к нему благосклонна и жестока одновременно.Первое –пото-му,что его музыкальная одарённость была обнаружена ещё в детстве и путь,сделавший его знамени-тым,был предрешён зарнее;второе -почти 70 лет он творил незрячим,т.е.слепым,- говорит о нём жур-налист Люба Чапанова.

Хьехархо: Бераш, мишта,маца дайра цун б1арга са?

- Ахьмад цу хана 15 шу даьнна вар.Ц1аьхха коа юкъе ц1ог1арч даьлар:"Дади винав,дади вийнав",- аьнна.Цул т1ехьа белхача кхалнаьха махьарч хезар цунна.Коа ера вийна да т1аулла ворда.Из гуш-шехь к1аьнка б1арга са д1адахар.Дарбаш леладарах кхы юха метта а эттанзар.Иштта висар из дунен хозне ца гуш.

- Рос Ахмед,как и все одарённые дети,очень своеобразным мальчиком.Любил оставаться один,созер-цать окружаюшую действительность.Общение с природой у Ахмеда,видимо,было очень близким,в своих произведениях будет отражать цветовые гаммы настолько тонко и подлинно,как это сделал бы зрячий,хорошо владеющий кистью художник. Ладувг1ал укх муг1арашка. ("Дошо гуйре"- 1оеш )

- Не зря спустя много времени известный писатель Сергей Михалков в подаренной ему книге оставит такой эпиграф"Самому зрячему из всех зрячих,вечно поющей струне Ахмеду Хамхоеву от авто-ра".

" Не завидую я никому,ничему - ( 2 строфа 1оеш )

Такую характеристику дао Ахмед Хамхоев себе и своему творчеству - поэт,чьи стихи стали песнями в таком огромном количестве,и каждая из его песен с годами только молодеет.

- Масала.Хьаэцаргда вай цун эггара хьалха цо яздаь "Маликат" яха илли.1934 шера яздаь да из:"1уй-ранна,сайранна,хьо сайна яйча,...."( 1оеш )

- Из илли хьоахадича ца дувцаш дита йиш йолаш дац Ахьмада"Лорса Лида" яха илли.Кхыча тайпара "Йола сога" яхаш я цун ц1и.Из халкъа илли а хинна д1адахад.Малий из Лорса Лида?Селла хоза поэта ювца.Из Пхьилекъонгий-Юртара Горчханова Луди я.1алаьмате хоза сибат долаш,хьаькъал долаш йо1 хиннай.Из халхайоалача хана,сов из хоза йолаш шокъ енача кагийча наха герз кхувсар,цхьачар цун когашта к1ала а т1ехьа,цхьабакъда Луде из в1алла теркал а дацар.Дукха бар цунца безам бо-лаш,из йига г1ерташ,бакъда Луде дего къоабалвир Ачалкхера Ведзижев Мажит.Из дар 1930 шера. 20 тачанкаца баьхкабар замеш,кхаь бетта лаьттар,йоах ловзар.Цхьабакъда Луде ираз лоаца хилар,мар ду-кха ха ялалехьа лаьцар,ца1 мара воаца во1 велар,Луди ше Казахстане кхелхар.

- Если говорить о стихах Ахмеда Хамхоева,то нельзя не упомянуть вот это его стихотворение,потому что, на мой взгляд,в нём раскрывается вся нравственность поэта,его жизненная позиция: " Если ищешь лёгкую дорогу,....( 1оеш )

Хьехархо: Хамхоев А. вахарах лаьца кхы х1ама ала безам болаш саг вий шох?

- Обозревая творческий путь Ахмеда Хамхоева с полным основанием можно сказать,что он сделал для своего народа всё,что по силам,не делая при этом никаких скидок на слепоту.И при этом ни на что не претендуя.Хочу прочитать своё любимое стихотворение Хамхоева.Думаю,что у этого стихотворе-ния очень глубокий смысл и оно преподаёт нам хороший нравственный урок.Не случайно отрывок из него взят эпиграфом нашего урока:

Не завидую я никому,ничему -

Ни удаче чужой,ни чужому уму.

Лищь бы радость на сердце,и хлеб на столе,

И улыбки на лицах,и мир на земле.

Человечество - море, я - только родник.

Если счастливы люди,и я среди них.

Если людям работа моя не нужна,

Если их разлюблю я - то грош мне цена.

Если честь потеряю и если солгу,

Человеком считать я себя не смогу.

Если я отстлуплюсь в одиночестве,то -

Не поднимет меня,не поддержит никто.

Если б в сердце я песни свои не слагал,

Кто бы пел эти песни и кто бы их ждал ?

Если сердцу легко от его пустоты,

Разорви себе грудь,сердце выброси ты.

Всем я людям обязан и связан навек

С тем,кто может сказать себе : " Я - человек".

Я живу.Я люблю.И поэтому я

Счастлив тем,что рождается песня моя.

Не завидую я никому,ничему -

Не удаче чужой,ни чужому уму.

Лищь бы радость на сердце,и хлеб на столе,

И улыбки на лицах, и мир на земле.

Хьехархо: Бераш,оаш 1алаьмате дика болх бир тахан Хамхоев А.кхоллам тохкаш,цун мах беш.Вай урок чакхйоалаш са ала безам ба:"Хамхоев Ахьмад ший тайпара деша говзал йолаш поэт вар.Цун х1ара дош ший метте дужаш а стихаш ритмични йолаш а яр.Г1алг1ай йоазонхошта юкъе ший тайпа-ра моттиг д1алоацаш я цун поэзи -хам баь варгвоаца хьаст.Сона ловргдар,бераш,оаш шоай вахаре Ахьмада хьехамех пайда эцар,из санна дог ц1ена,1имерза шо хилар,из санна вай Г1алг1айче,вай къам дезаш шохилар.Тахан уроках дакъа лаьцачарна баркал хилда.Къахьийгачарна аз укх тайпара оценкаш оттаю : ....

II. Ц1аг1а : сочиненен кийчо е.

Урокаш №№ 56 -57.

Тема: Сочинени.

Лоарх1ам: дувзаденна къамаьл шаьрдар;Хамхоев Э.А. вахарахи кхолламахи ховр тахкар.
Урока никъ :
I. Кийчо ю ха

II. Урока темацара болх :

1) Урока тема йовзийт ( сочиненей темаш ераш я : 1.Хамхоев Ахьмада поэзен тематика.

2.Хамхоев Элмарзий Ахьмад - поэт,иллиалархо,композитор.

3.. Даьхенна долча берката къахьийгар. ( Хамхоев Э.А. поэзех ).

4. Поэт - лирик . 5. Безама хетадаь муг1араш .

6. Даьхен 1алама сурт дулаш йола стихаш. )

2) Х1ара темах лаьца дувц хьехархочо.

3). Шоашта хетар дешархошка а оалийт х1ара темах.

4) Ло1амера болх.

III. Урока корта бар :

Урок № 58.

Тема: Ц1ихеза йоазонхо:драматург,публицист. ( Ведзжев А.А.вахари кхоллами ).

Лоарх1ам: Ведзижев Абабукара Ахьмада кхоллам де-та к1оаргаг1а бовзийтар; нравственни

кхетам балар .

Гойтара г1ирс: йоазонхочун сурт,тайп-тайпара дувцарий сборникаш.

Х1ама дац шераш

Д1аухаш хилар,

Вай корташ т1а тессаш

К1айча чай йис.

Хургдац вай кхераш

Т1акхачар валар.

Вай дахар белгало

Вайла т1ехь юс.

Ведзижев А."Д1аихад шераш".
Урока никъ :
I. Урока кийчо яр.

II. Хьехархочун лекци. ( 10 августе 1919 ш. – 23 марте 1996 ш. )

- Г1алг1ай лит-ра дезаш а довзаш а болчарна юкъе наггахьа саг хургвац Ведзижев А.А.ца вовзаш. Г1алг1айчен халаг1ча шераех долча ткъестлаг1ча шера 10 августе Пхьилекъонгий-Юрта ваьв Ахь-мад.Ахархоех хинна цун даьй граж-ки т1ом кхохкабенна лаьттача хана,кара герз а ийца,шоай юртарча нахаца цхьана юрта т1аг1ертача к1айгвардейцашта а Г1алг1айче чухьийлхача деникинцашта а духьала лаьттача т1ема т1а дакъалоацаш лийтаб. 1927 ш. шоай юртарча школе деша а ваха,1934 ш. ворх1 шера дешаш хинна из школа чакхйоаккх цо.1938 ш. цо чакхйоаккх Грозненски мехка-даьтта институте хьайийлхинна рабфак. Школе деша ваг1ача хана сомабаьнна хиннаб цун литератутацара безам.Х1аьта из денгара-денга дег1абоаг1аш хиннаб цо дуккха эрсийи г1алг1айи тайп-тайпарча йоа-зонхой произведенеш геттара боккхача безам-ца ешарца. Рабфаке деша ваг1ача хана д1аволавенна хиннав Ахьмад лоацца лирически а,патриотически а,граждански а тематиках йола стихаш язъе.Эггара хьалхара стихаш кепатеха араювла йолаеннай 1937 ш. денз "Сердалои","Ленинхои" яхача газеташ т1а. 1938 ш. денз д1аболабу цо ший къахьегама никъ.Нохч - Г1алг1ай книжни изд-ве хьалха таржамхо волаши,т1аккха литсотруд-ник волаши.1941 ш. август бетта денз 1943 ш. ноябре кхаччалца из хул вай эскаре амл деш. 1944-1957 шерашка,вай халкъ мехках даьккха Сибаре 1одахийтача хана,из вахаш а болх беш а Казахстане,Алма-Ата яхача городе хул.1956 ш. из балха вода цига арадувла доладеннача "Къахьегама байракх" яхача газете. 1957 ш. Казахстанера ц1авеначул т1ехьаг1а йоазонхочо болх бу Нохч - Г1алг1ай радиовещанеи "Сердало" газета экономика отдела заведующи волаш. 1959 ш. Моск-ве СССР-а йоазонхой Союзера лакхера литературни курсаш дика дийша чакхйоаккх цо,д1ахо болх бу Нохч - Г1алг1ай книжни изд-ва редактор волаш.1962 ш. денз "Лоаман 1уйре" яхача альманаха редак-торалла болх баьб цо.

Ведзижев кхоллама никъ поэзегара д1аболабеннабале а,цунца хьоашал гаьнадалан-зар цун.1956 ш. Алма-Ате нохчий меттала арадувлаш хиннача "Ленина байракх" яхача газета т1а арадаьлар цун " Му-те новраш"яха хьалхара прозаически книжка.Цул т1ехьаг1а кепатеха ара мел йоалача х1ара кердача прозаически произведенеца лакхлора цун говзал.Из дика гуш да тайп-тайпарча шерашка Нохч - Г1ал-г1ай книжни издательст-вос кепа а теха арадийннача дувцарий а повестий а сборникашка хьежача:

"Сецца"(1959),"Лар"(1962),"Напсата нус"(1964),"Наькъаш къастача"(1965),"В1ашаг1кхеар» (1967) (1967),"Хержараш"(1969),"Накъаваккхар"(1971),"Сенах велар 1аббас"(1973),"Ц1итохар"(1974 ),

"Камаьршал"(1978),"Шелбенна кхуврч"(1983),"Лоамашкара дарз"(1986) .

Вахарцара безам,къахьегам,шоай вахар хоздара,тоадара,адамашта юкъера вошал 1оаг1дара,замах т1ехьадисача г1улакхашта меттахьа х1ама тохара нах т1ахьехариз я йоазонхочун х1ара кердача сбо-рника юкъеяхача произведений керттера лейтмотив. - Бераш,Ведзижев А.А.ц1и шоана хьалха хозаш яц.Хьан аргда,малаг1а произведенеш йовз шоана д1адахача шерашка классе яйза а оашош йийша а.

- Лоацца цхьан-шин дувцара чулоацам кердабаккха мегаргба,керттера уйла а,тема а,турпалаш а бел-гал а боахаш.

- Фу зийр оаш,бераш,уж произведенеш ешаш? Малаг1а белгалонаш йолаш я Ведзижев А.проза?

III. Хьехархо:

- Ведзижев А. проза т1ара темаш екъа мегаргья массехкача тематически циклашта.Малаг1аш я уж? Цу хаттара жоп а луш,хьат1айоаг1ача уроках оаш шоаш хоамаш дергда.

IV. Урока корта бар :

- Маца,мичахьа ваьв Ведзижев Абабукара ахьмад?

- Маца кепатехай цун хьалхарча стихотворенена?

- Маца,мишта д1аболабу цо ший къахьегама никъ?

- Малаг1а балхаш леладаьд цо?

- Маца арадаьлар Ведзижев А. хьалхара прозаически книжка?

- Ц1ераш яха массехка цун книжка.

- Малаг1а я цун произведеней керттера лейтмотив ?

V. Ц1аг1а : 1.Ведзижев А.А. проза тематически циклаш. ( де-хой хоамаш ).

2.Массане а йоазон болх кийчбу.

Урокаш №№ 59 - 60.

1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   17


написать администратору сайта