Лит - ра 10 кл.. Г1алг1ай багахбувцам. Дарза къонгаш, Сий
 Скачать 1.69 Mb.
|
|
Тема: Албаков Дж. кхоллама хетаяь т1еххьара урок. Лоарх1ам: Албаков Дж. вахара а кхоллама а никъ мишта хов де-та тахкар;наьнацара безам кхебар; шаьра дешара навыкаш дег1айоалаяр . Гойтара г1ирс : Албаков Дж. сурт, цун стихай сборникаш . Укх дунен т1а со кхер эггара ч1оаг1аг1, Кагьялар сай вахара соа. Се вицвенна,доттаг1ий ца боаг1аш, Бай баларах со вахача коа. Албаков Дж."Со кхер". Урока никъ: I. Кийчо ю ха. II. Ц1аг1ара болх тахкар : 1. Албаков Дж. вахарахи кхолламахи хоам бар. 2. Литературни группаша 1омаяь стихаш дагахьа хьаювц. 3.Дешархоша шоайла в1аши хаттараш увттаду поэта вахарахи кхолламахи. 4. Цу юкъа ши дешархо вода къайла латтача улга т1а болх бе.( Лергвоацаш санна...., вала кийча...; Т1емо во1....,т1емо во1 ... .) 5) Кхаь дешархочоа карточкаш лу : Карточка № 1. - Маца арадаьннад Албаков Дж. эггара хьалхара сборник ? - Мишта яр цун ц1и ? - Х1ана тиллай,аьнна хет хьона,поэта ший сборника иштта ц1и ? Карточка № 2. - Албаков Дж. нанна хетаяь малаг1а стихаш йовз хьона? - Малаг1ча дешашца ювц цо ший нана? - Малаг1ча темаца ювзаенна я из тема ? Карточка № 3. - Малаг1а критически балхаш довз хьона поэта кхоллама хетадаь? Дешархой хоамаш. Хьалхара дешархо. Ший х1ара стихотворени язъеш дукха къахьегар Джабраила.Дукхаг1йола цун произведенеш лакхача худ-ни говзала бокъонца йола критерий я. Поэта вахара никъи кхоллами тохкаш,аз йоккха терко т1а-яхийтай цун Даьхенна хетаяьча стихашта.Эггара хьалха белгалдоал цо цу темах яздеш,Даьхеннеи наннеи юкъера юкъ йоаккхаш ца хилар,б1арчча в1ашаг1доала цхьа х1ама лоарх1 цо царех.Поэта вахар деннар нана яр,из хьалкхеваьр-Даьхе яр."Даьхенна"яхаш я сона езаенна стихотворени ( 1оеш ) Хьехархо: Малаг1ча поэта стихотворене т1ара муг1араш духьалъотт хьона из сти- хотворени 1ойийшача? ( Яндиев Дж. "Дагадоаг1а сона". ). - Эрсий поэташта юкъе цу тайпара йоазонаш хьан да ? ( С. Есенина ) Шоллаг1а дешархо : Даьхе хестаеш а даьй баьха лаьтта дувцаш а Джабраила уйла масаза а нанна гонахьа кхестар.Хьа-жал,малаг1ча дешашца кхайк поэт хьамсарча Даймехкага."Г1алг1айче,хьо еза сона"яха стих... Хьехархо: - Цхьаккха саг хургвац ший Даьхе ца езаш,нагахьа санна из лертт1а ший къаман во1 вале. Шоана мишта хила беза,аьнна хет вай Г1алг1айчен кагий нах? (яхь йолаш,ший къаман сийдеш,дикадар,хоза-дар мара т1а ца эцаш,сийрда уйлаш йолаш ).Иштта вар Албаков Дж. а. Из гу " Уйла"яха стихотворени 1ойийшача. ( 1оеш ). Хьехархо: Багахбувцама т1ара малаг1а пайда ийцаб Джабраила укх стихотворене т1а?Кицаш:( " Хозача дешо лоам баьккхаб","Б1ехача уйлаша дог доатт1адаьд"). Воча уйлаех вай Дала лорадолда,шун а вай т1ехьа т1акхувш латтача т1ехьенна а сийрда уйлаш ма-ра ма хийла!Цхьабакъда,сийрда хул уйлаш наха юкъе машар хил-ча,"т1ом"яха дош хозаш ца хилча. Т1емах зе-зулам мара,дикадар в1алла а даьннадац.Джабраила ч1оаг1а гоама да из дош.Т1ема духьа-ла наьна сурт оттаду цо. ("Нана"яха стихотворени 1оешийт дешархочунга ). Наьна тешам,т1ема къизал хоза гойт поэта.Вай халкъа т1ом массаза а гоама хиннаб.Халкъа багах-бувцаме дукха да иллеш из хьахойташ.Масала:"Т1ема шерашка даьккха илли" ( илле чулоацамга ладувг1ийт .) Дешархо: Вай хьалха ма аллара,наьнаца ювзаенна я Албакова Даьхе а,цун Даьхенна хетаяь стихаш ешаш вайна хьалхашка отт вай боккхача набха сурт-сибат.Хеталу,мел хоза ба уж,мел эшаш ба уж, аьле:къаман сий доаккхаш,хоза г1улакхаш доахкаш ба уж,дикадар хьех цар вайна.Мишта хургьяр-хьог1 вай республика,городаш,юрташ уж бецаре? Из тайпар йола уйла ю Джабраила"Сона хай вай юрташ мишта хургьяр"яха ча стихотворене т1а. ( 1оеш стихотворени ). Дешархо: Белгалде доаг1а,Джабраила ший хозаг1а йола стихотворенеш цхьаккха х1амо бохаберг-боаца мерза безам хестабеш,дог г1оздоахаш язъяь хмлар.Иштта я"Воаг1аргва со","Шек ма яла"яха стихаш. ( шин дешархочо 1оеш уж стихаш ). Иштта хоза хестабу ц1ена,сийрда безам поэта ший "Хьалхара безам","Хьа хье1ача б1арга чура", "Фу де деза","Дог хьада"яхача стихашка.( 1оешийта мегаргья уж ). Дешархо: 1алаьмате дог тохадолийташ,лазадоаккхаш я поэта "Бехк ма билла"яха стих. . ( 1оеш ). Хьехархо: Маца язъяьй Албаковс из стихотворени ? Дешархо: К1алвиса,могаш воацаш метта уллача хана.Ялх шера ч1оаг1а могаш воацаш хилар Джаб-раил.Ший даь йиший йо1ага иштта язду цо:" 1а сога фу хьал да яхе-дика да.Вада а,велха а безам боаг1а.Из фу хьал да хьайн ховрг хург мадий хьона,ца хой нахага хаьттача,наха хьааргда хьога". " 4 бутт баьннаб со больнице улла.Со вай лорашта ч1оаг1а ховли-довзали хина хиннад. Мо-гаш воаца 6-ча шера мара сона диагноз оттаяьяц цар". 1968 ш.,б1аьсти яьннача хана,2 апреле къахетам боацача 1оажало наха юкъера те-шаме новкъост ваьккхар.Бакъда,ваккханзар вай дегашкара.Из х1анз а вайца ва,х1аране дог-уйла йоза ловш,дега тоам бе г1ерташ цун х1ара стихотворени хиларца. III. Урока корта бар. IV. Ц1аг1а : Албаков Дж. вахарахи кхолламахи соч. язъе кийчо е. Урокаш №№ 90 - 91. Тема: Сочинени. Лоарх1ам: дешархой дувзаденна къамаьл шаьрдар;Албаков Дж. вахара а кхоллама никъ а мишта бовз тахкар . Урока никъ : I. Кийчо ю ха. II. Урока темацара болх : 1.Урока тема йовзийтар. 2. Сочинене темаш белгалъяр :1.Албаков Дж. Даьхенна хетадаь муг1араш. 2. Албаков Джабраила вахара никъи кхоллами . 3. Кхалнаха,нанна хетадаь муг1араш. 4. Безаман лирика . ) 3. Х1ара темах лаьца къамаьл дар . 4. Дешархошта хетачунга а ладувг1. 5. Ло1амера болх . III. Урока корта бар . Урокаш №№ 92 -93. Тема: Литературно-ашарий сайре "Безама ц1ераца вага ва кийча ". Лоарх1ам: 10-ча кл. 1омабаьча поэтий кхолламе безамах долча стихотвореней чулоацам тах- кар,к1оаргаг1а бовзийтар; нравственни кхетам балар; шаьра дешара навыкаш кхе- яр . Гойтара г1ирс: Яндиев Дж.,Муталиев Хь-Б.,Озиев С.,Осмиев Хь.,Ведзижев А.,Хамхоев А., Чах- киев К., Албаков Дж. сурташ,цар стихай сборникаш. Доагаду ц1еро шийга мел кхаьчар,ц1ера оардам михо д1ай-хьай хьу.Цу ц1ерал ч1оаг1аг1а дог доагадаьчох фу ала деза,фу ала,фу ? Кодзоев Т. Урока никъ: I. Кийчо ю ха. II. Урока темацара болх : 1. Урока темах лаьца хьехархочун дош. 2. Дешархоша кийчбаьча хоамашка а,стихашка а,иллешка а ладувг1 арг1-арг1аг1а : - "Яндиев Х.Дж. безама лирика"- хоам дешархочун. - 2-3 стихотворени дагахьа ювцийт. - " Муталиев Хь.- Б. безама лирика "- хоам дешархочун. - Массехк стихотворени дагахьа ювций поэта цу тематиках язъяь. - Озиев И.С. безама лирика" - хоам дешархочун - Массехк стихотворени ювцийт. - "Кхо чурт " - чулоацам хьабувцийт . - " Осмиев С.Хь. безама лирика " - дешархочун хоам. - Массехк стихотворени ювцийт . - "Хамхоев Э. А. безама лирика " - хоам дешархочун. - Массехк стихотворени ювцийт . - "Лорса Лида" - иллега ладувг1. - Лорса Лида мала я из ?- цу хаттара жоп а луш хоам байт дешархочунга. - "Ведзижев А.А. безаман лирика " - дешархочун хоам. - Массехк стихотворени ювцийт . - Чахкиев О.К. безаман лирика " - дешархочун хоам. - 2- 3 стихотворени ювцийт . - Халкъа иллешка ладувг1 цу тематиках долча. III. Урока корта бар . IV. Ц1аг1а : 1. Торшхоев И. цхьа стихотворени дагахьа 1омае. 2. Хоам бе укх темах:" Торшхоев Исма1алий Ибрах1има биографи". Урок № 94. Тема: Торшхоев И.И. биографи."Дешархочунга". Лоарх1ам: Торшхоев И.И. вахара а кхоллама а никъ бовзийтар де-та;"Дешархочунга » яхача стихотворене чулоацам бовзийтар де--та; Даймехкацара безам кхебар. Гойтара г1ирс: поэта сурт, цун поэтически сборникаш. Урока никъ : I. Кийчо ю ха. II. Ц1аг1ара болх тахкар : 1.Албаков Дж. лаьца дувцийт дешархошка. 2.Цун поэзен тематика белгалъяйт. 3.Шоашта дезаденна стихаш дувцийт,цар тема белгал а еш. III. Урока темацара болх : 1. Хьехархочун дош. - Бераш,тахан вай дувцаргда г1алг1ай ц1ихезача поэтах Торшхоев Исма1алий Ибрах1имах лаьца. Торшхоев Ибрах1им ваьв 1942 шера Аьлтий-Юрта.Ши шу даьнна хиннав хургвола поэт беррига г1ал-г1ай Сибрег1а 1обохийтача хана,х1етта мотт 1омабе волавенна к1аьнк вар из. Бера эггара ший ц1ен-на,Даьхенца йола морзо йовзача хана,Даьймехкаца бола безам кхувча хана,цох къаьста лела вийзар цунна дерригача г1алг1ай къаман санна..Сибарег1а уж баьхар Алма-Ата яхача городеа 12 км. мара гаьна ца уллача Илийский районе чуйоаг1ача"Весёлая жизнь"яхача юрта.1окхаьча шу а далалехьа, цигара хало,шелал,хоарцо ла ца могаш,велар да-Исма1ал.З1амигача берашца цхьаь йисар нана-Гошерхан.Шийна могача тайпара йоакхо еш,хьога-меца бисар кхераш,дешара т1ехьа ца бита г1ер-таш,къахьегар нанас.1950 ш. цу юртарча № 102 йолча школе еша вода Ибрах1им.6 кл. чакхъяьккха цо цига.1957 ш. цар нана-Гошерхан ший диъ бераца:к1аькашца Башираца,Назираца,Ибрах1имаца, йи1игаца-Зинайца Г1алг1ай мехка ц1а а ена,ший маьр-ц1ай баьхача Аьлтий-Юрта яха хов.1960 ш. Ибрах1им деша вода Нохч-Г1алг1ай хьехархой училище цхьан шера йолча урсашка.1961-1963 шера-шка цо Барсуки яхача юрта барх1 шера йолча школе юххьанцарча классашка а хьех,г1алг1ай мотти литературеи а хьех. 1963 шу чакхдоалаш,могашал дика йоацаш вола з1амига саг дарба де лаьрх1а Москве д1авода.Ц1а а ца воаг1аш,цигга,Москве военни заводе электронни г1ирс зувш,тохкаш йолча отделе балха вода. 1976-1982 шерашка цо заочно дешаш чакхъяьккхай М.Горьке ц1ераг1а йола литературни институт.Т1аккха"Дружба народов","Сельская жизнь" яхача журналашка литсотрудник волаш болх баьб цо. Ше 9 -10 кл. деша ваг1аш волавеннав из стихаш язъе.Цо уж дукхаг1долча даькъе эрсий меттала язйора.Ший стихашта кепаетта дуккха т1ехьаг1а волавелариз - 70-ча шераш-ка.Цун хьалхара г1алг1ай меттала язъяь йола стихаш кепаетташ арайийлар"Сердало","Ленина никъ" яхача газеташка.1976 ш. цу газеташка кепатеха ца 1еш,уж араяьлар"Лоаман 1уйре"яхача альманаха т1а,"Мечты"яхача юкъарча сборника т1а. 1980 ш. Шолж-Г1алий т1а Нохч-Г1алг1ай книжни изд-ве ара-даьлар цун хьалхара "Безама гургалаш"яха поэтически сборник.1983 ш. цу изд-ве арадаьлар шоллаг1-дола сборник"Седкъан лар"яхаш.1987 шера арадаьлар"Дагалоаттам"яха кхаь даькъах( "Ду1ах кхелла-раш","Котало","Безам-цара ираз") латта стихай сборник.Цхьабакъда,Нохч-Г1алг1ай книжни изд-ве ара-йийна 1анзар Торшхоева стихаш:1981 ш. Москве"Современник"яхача изд-ве эрсий меттала кепатеха арадаьлар поэта"Искры очага" яха стихай сборник. 1984 ш. из д1аийца СССР-а йоазонхой Союза чле-налла 1986 ш. юха а "Современник"яхача изд-ве арадаьлар цун шоллага эрсий меттала таржам даьча стихаех латта"Путь к себе" яха стихай сборник.1988 ш. "Советский писатель" яхача изд-ве арадоал поэта кхоалаг1дола"Под буркой",аьнна ц1и а тилла,говза даьча таржамех латта кхоалаг1а сборник Торшхоев Ибрах1им кхелхар 2 июле 1993 шера.Дукха дисар кхоачашде в1ашт1ехьа ца доалаш боккхача лоарх1аме дола балхаш.Бакъда,цо юхедита поэтически муг1араш кхоачам болаш да къаман дикаг1болча поэташта уллув цар автор д1аоттаве. 2. "Дешархочунга " яха стихотворени шаьра,къоастадеш 1одешийт хьалххе а кийчо яьча дешархо-чунга. 3. Ца довза дешаш довзийт : кхинча-бетта нана лоарх1аш хиннай;яькха- алчный(прил.); х1илла- лукавство,лицемерие,притворство;... 4. Цу стихотворене чулоацам башхар: - Белгалъе стихотворене тема,идея. - Вай заманхочун йола малаг1а идеалаш хестаю автора укх стихотворене т1а? - Наьха низ цар цхьоаг1анах боаллалга мишта хьахьокх поэта? - Хьалха хиннача язычески динцара х1амаш,царех ховшдар хьат1аязде. - Малагча говзамеча поэтически г1ирсах пайда ийцаб автора ер стихотворени язъеш? Йоазон болх бе тетрадаш т1а уж белгалбеш. IV. Урока корта бар. V. Ц1аг1а : биографи ха,стих. - шаьра еша,тахка. Урок № 95. Тема: Ц1и йоацача салтечун алама хьалхашка. Лоарх1ам: цу стихотворене чулоацам бовзийтар де-та;патриотически кхетам балар;шаьра, къоастадеш дешара навыкаш шаьръяр . Гойтара г1ирс : Торшхоев И. сурт,цун стихай сборникаш . Урока никъ: I Кийчо ю ха. II. Ц1аг1ара болх тахкар: 1. Торшхоев И.И. биографи ювцийт де-ка. 2."Дешархочунга" шаьра,къоастадеш 1одешийт дешархочунга. 3. Цун чулоацам башхар: - Белгалъе стихотворене тема,идея. - Вай заманхочун йола малаг1а идеалаш хестаю автора укх стихотворене т1а? - Наьха низ цар цхьоаг1анах боаллалга мишта хьахьокх поэта? - Хьалха хиннача язычески динцара х1амаш,царех ховшдар хьат1аязде. - Малагча говзамеча поэтически г1ирсах пайда ийцаб автора ер стихотворени язъеш? III. Урока темацара болх : 1. Хьехархочун дош. - Бераш, кхыча поэташа санна,ший стихай керттерча темаех ца1 патриотически тема лерх1 Торш-хоев И.Цудухьа поэт тоъал стихаш язъяьй цу темах лаьца. Вай хрестомате т1а я царех ца1 :"Ц1и йоацача салтечун алама хьалхашка" яхар.... 2. Шаьра,къоастадеш 1оеш из стихотворени хьалххе а кийчо яьча дешархочо. 3. Цу стихотворене чулоацам башхар: - Ц1и йоаца салте вер мишта дувц ? - "1ел кхо" яхача дешаша багахбувцам т1ара фу дагадохийт вайна? - Фу ала воал поэт дешашца"Дийнвелар из соца,Феникс мо"? - Цу турпалхочун сий деш мишта хила веза вай заманхо? - Дагайохийта т1ема духьала язъяь г1алг1ай литературера произведенеш . - Эрсий литературера произведенеш хой шоана цу темах язъяьЮвцал вайна. ... (маркъилг-юла ,тарх(я,я)-осколок скалы или осколок льда; феникс- в некоторых древ- них мифологиях : птица,обладающая способностью сжигать себя и вновь возрождаться из пепла и являвшаяся символом вечного обновления. ). IV. Урока корта бар. V. Ц1аг1а : дагахьа 1омае стих. О. 237 -238. Урок № 96. Тема: Даьймехкага. Лоарх1ам: цу стихотворене чулоацам бовзийтар де-та; Даьймехкацара безам кхебар;шаьра, къоастадеш дешара навыкаш кхеяр . Гойтара г1ирс : Торшхоев И. сурт, цун стихай сборникаш . Ба хьа,Даьймохк,ба хьа къонгаш, Рузкъах йохкаргйоацаш яхь, Хьа духьа байнарех хьагаш Лаьтта уж хьа сийлен бах. И. Торшхоев. Урока никъ : I. Кийчо ю ха. II. Ц1аг1ара болх тахкар : 1) Торшхоев И. биографи ювцийт. 2) "Ц1и йоацача алама хьалхашка" -дагахьа хьаювцийт. 3) Хаттарааш дар де-ка: - Ц1и йоаца салте вер мишта дувц ? - "1ел кхо" яхача дешаша багахбувцам т1ара фу дагадохийт вайна? - Фу ала воал поэт дешашца"Дийнвелар из соца,Феникс мо"? - Цу турпалхочун сий деш мишта хила веза вай заманхо? - Дагайохийта т1ема духьала язъяь г1алг1ай литературера произведенеш . - Эрсий литературера произведенеш хой шоана цу темах язъяь Ювцал вайна. ... III. Урока темацара болх : 1) Урока темах лаьца къамаьл дар хьехархочо. Бераш,ше ваха а 1оваь а мохк ца безаш цхьаккха а саг хургвац.Дала беза кхеллаб из,аьнна хет сона-м. Иштта ший мохк безаш хиннав Торшхоев Исма1алий Ибрах1им а Цудухьа цун поэтически сборникашка чудоаг1ача стихашка вай хьежача,цига дукха стихаш короргда вайна поэта ший Дай-мехка хетадаь.Царех ца1 вай хрестомате т1а а да.Хьаделлал массане а шоай хрестоматеш. О. 326 - 327 "Даьймехкага"яха стихотворени хьалехарий оаш? Х1анз из стихотворени шаьра,къоастадеш 1одешаргда вайна .... 2) Хьалххе а кийчо яьча дешархочо 1оеш стихотворени. 3) Цун чулоацам башхар: - Белгалъе укх стихотворене керттера уйла. - Белгалъе стихотворене тема. - Малаш ба автора укх стихотворене т1а бувцараш ? - Кхыча г1алг1ай поэташа укх темах язъяь малаг1а стихаш йовз шоана ? Хьаювцал . - Цар юкъардар фуд ? - Малаг1ча поэтически г1ирсах пайда ийцаб автора ер стихотворени язъеш? - Мишта кхетаду оаш"Даьймохк" яхача деша ма1ан ? ... IV. Урока корта бар. V. Ц1аг1а : дагахьа 1омае стих. О. 326-327. Урок № 97. Тема: Дахкильгов И. вахари кхоллами. Лоарх1ам: Дахкильгов И. вахара а кхоллама а никъ бовзийтар;нравственни кхетам балар . Гойтара г1ирс: Дахкильгов И. портрет,"Мифы и легенды вайнахов"-цун книжка,йоазонхочун вахара никъи кхоллами тохкаш даь тайп-тайпара балхаш. Ший дезал ца бийзар, Лоалахо ца везаш вахаргва. Ший къам ца дезаш хиннар, Даьхен во1 воацаш лергва. Книжка яздаьр е га ег1ар Веррига лергвац,наха йоах... Яндиев Дж. Урока никъ: I. Кийчо ю ха. II. Ц1аг1ара болх тахкар: 1. Торшхоев И. лаьца лоацца дувцийт . 2. "Даьймехкага" -дагахьа хьадувцийт дешархошка III. Урока темацара болх : 1. Хьехархочун дош. Таханарча дийнахьа,атта саг вац вайна юкъе филологически 1илман кандидат,профессор волча Дахкильгов 1адрахьмана Ибрах1има ц1и ца йовзаш.Цу 1илманхочун лекцешка ладийг1ачун,цунца къамаьл хинначун шаьра гуш да из мел хьаькъал а эздел а долаш саг ва. Дукха ба цо хьийха,кхетам лакхбаь,шо-шоай бол-болча шоай балхаш т1а дика толамаш доахараш.Царех ца1 со а я.Дийша йоалача хана, аз язбаь-ча дипломни балха кулгалхо а вар Дахкильгов И.... Дахкильгов И. ваьв 14 августе 1937-ча шера Шолжа-Г1алий т1а.1962-ча шера цо йистейоаккх Нохч - Г1алг1ай паччахьалкхен пединститут,х1аьта студент волаш т1ехдика дешарах,из балха д1аэц ше дийшача институте ассистенталла.Цу хана д1аболалу цун беркате кхоллама а хехама а болх.1964-ча ш. из хорж доценталла,1970 -1973-ча шера шка болх бу филологически факультета декана замести-тель волаш,х1аьта 1982-1987 шерашка цох хул декан.Тахан из болх беш ва Г1алг1ай паччахьалкхен университете хьехархо а волаш,Г1алг1ай 1илма-тохкама институте фольклора отдела заведующи волаш.1990-ча шера профессор хул Дахкильгов 1адрахьмана Ибрах1имах. Къона волча хана денз 1алаьмате дукха къахьийгад цо.Боккхийча,к1оарга хьаькъал долча нахаца в1ашаг1а а ветталуш,багахбувцам гулбеш,литературни меттаца тоа а беш из д1аязбеш Ибрах1имас санна дукха къахьийга саг лаха атта дац.Иштта дукха къа а хьийга цо арахийца "Мифы и легенды вайнахов"яха книжка. Боккхача маьхе да"Доттаг1ал тассар"яха цун дувцар;вай даьша леладаь хоза г1улакхаш,эздел,денал,хьаькъал яха дешаш доашхаш а,къоначар кхетам лакхбеш а вахара нийса никъд1ахьехаш а да из. Х1аьта,малаг1а дешархо ва цун "Фоти" яха дувцар ца довзаш,цу дувцар т1а ювца турпалхо-Фоти ца езалуш е "Берд"яхача романа т1ара турпалхо ца вовзаш,из сан- на хила ца ловш ? Цун ц1и т1ехьенашта ц1аккха а йицлургьяц ! 1адрахьана Ибрах1има доаг1аш да,г1алг1ай г1орваьн-нача поэта Яндиев Хамарзий Джамалдина,яздаь муг1араш: Ший дезал ца бийзар, Лоалахо ца везаш вахаргва. Ший къам ца дезаш хиннар, Даьхен во1 воацаш лергва. Книжка яздаьр е га ег1ар Веррига лергвац,наха йоах... Балха т1а доккхий толамаш дахарах,1987-ча шера Нохч - Г1алг1ай Лакхехьарча Совето Дахкильгов 1адрахьмана Ибрах1има лу Сийлен Грамота,1989-ча шера лу"Ветеран труда"яха медаль,иштта кхы а дуккха сийлен совг1аташ.СССр-а,т1аккха РФ йоазонхой Союза доакъашхо волаш хьавоаг1а Дахкиль-гов 1. И. Дика мел дар къоначарна хьалхадоахаш,нийсача,ц1енача новкъа бахара царна хьехам луш,г1ал-г1ай литература дег1адоаладеш,халкъанна пайда луш,ший лелар иразе долаш,могаш-маьрша а во-лаш кхы а дуккхача шерашка вахалва ц1ихеза вола 1илманхо,хьехархо,критик вола Дахкильгов 1ад-рахьмана Ибрах1им. ( А.Евлоева ). 2) Конспект язъяйт Дахкильгов И. вахарахи кхоллама наькъахи лаьца. 3) "Фоти" яхача дувцара чулоацам бувций дешархочунга IV. Урока корта бар: - Маца,мичахьа ваьв Дахкильгов 1.И. ? - Мичахьа дийшад Дахкильгов Ибрах1има ? - Фу балхаш даьд,х1анз мичахьа болх беш ва Дахкильгов Ибрах1им ? - Малаг1а цун йоазон балхаш довз шоана?... V. Ц1аг1а : 1. Биографи ха. Урок № 98. |