Информатика пәнінен әдіс-тәсілдер. информатикадан сыныптан тыс шаралар. Информатика пні бойынша сыныптан тыс іс шаралар жинаы білімді информатик жргізуші Саламатсыздар ма, рметті стаздар, ділазылар, оушылар! Сіздермен бірлесе отырып Білімді информатик
 Скачать 0.95 Mb.
|
|
Мынадай өлең жолдарында компьютердің қай программасы жайлы айтылып отыр Экранды толық алып тұратын Ол маған таныс ежелден Терезесінің бірі жанып тұратын Оның терезелердің өшпес жарығынан Мәліметтерін салыстыратын Маған қымбат ешнәрсе жоқ Қандай программа екен? А) Windows Б) Dos В) Norton Commander 7. Компьютер құрылғылары тақырыбынан сұрақ. Кім қатысады дайындалыңыздар! Англиядағы бір қаланың, калибрі 30х30 болып келген мылтықтың және компьютердің бір элементі арасындағы байланысты анықтай алатын құрылғы? А) модем Б) винчестер В) принтер 8. Ертегілер аймағынан бір сауал. Кім ертектерді жақсы көретін болса, сол жауап берсін! «Тышқан» тетігін ертектердің қандай кейіпкеріне ұқсатуға болады. Сол кейіпкерді көрсетіңіз А) Ер Төстік Б) Тазша бала В) Жүгермек бала 9. Әскери істер аймағынан сұрақ. Дайындалыңдар! Программалаушы армияға барды делік. Ол «Нөмірлерің бойынша сапқа тұрыңдар!» деп бұйрық берген командирге қандай сұрақ берер еді? А) Тікелей тәртіппен бе, әлде кері тәртіппен бе? Б) Қай санау жүйесінде В) Нөмір деген бой ма? 10. Келесі сауал компьютер атаулары (маркалары) бойынша. Кім өзіне сенсе, сол жауап берсін! Қай компьютер атауы бағалы болып саналады? А) Pentium Б) Aгат В) Корвет Жүргізуші. Келесі ойын кезеңі «Қара жәшік» деп аталады! Бұл тапсырма командаларға арналған. Мұнда бір сұрақты бес адамнан тұратын команда мүшелері 15 секундта шешеді де, біреуі жауап береді. Егер жауап дұрыс болса, команда мүшелерінің барлығы да бір – бір «ақылдан» ақша табады. Ал, кіріселік, мырзалар! Назар салыңыздар, орталарыңда «қара жәшік» тұр! Оның ішінде графикалық редакторында негізгі құрал болып табылатын оның көмегімен тамаша заттар жасауға болатын зат бар, ол не? (қарындаш) Келесі «қара жәшікте» алақанға сыйып кететін «миникомпьютер» бар ол не екен? (калькулятор) Сонымен, ойынның екі кезеңі бітті. Енді маған «кім қаптағы мысықты сатып алу» дегенді түсіндіреді? (Белгісіз затты сатып алу) Енді мен біздің ойынның алғашқы әрі соңғы «Қаптағы мысық» деп аталатын «құпия» аукцион жариялаймын. Мұнда сұраққа бірден бірінші ретте дұрыс жауап берген адам- 3 «ақыл», бірінші жолы қателесіп, екінші рет жауабын дұрыс айтқан адам- 2 «ақыл», ал үшінші кезекте барып дұрыс жауап бергендер-1 «ақыл» көлемінде ақша табады. №1. қаптағы мысық. Қапта әрбір компьютерде жұмыс істейтін адамда болатын зат бар, ол не? Алғашқы бағасы-3 «ақыл» 2. Оған 1,44 Мбайт деген сан сәйкес келеді- 2 «ақыл» 3. Мәлімет сақтайды-1 «ақыл» Сатылды! Сонымен, бұл «қаптағы»- дискет болатын, ал алыңыздар №2 қаптағы мысық. Мұны негізінен балалар пайдаланады-3 «ақыл» 2. Батырмалары болады-2 «ақыл» 3. Компьютерлік ойындар үшін керек -1 «ақыл» Сатылды! Бұл джойстик болатын №3 қаптағы мысық. Ол тәрбиешілердің айтуынша , жас балалардың бойындағы жақсы қасиеттерді шабыттандырып, сүйемелдеп отыру үшін өте қажет зат екен, ол не? Алғашқы бағысы- екі «ақыл»1-2-3! Сатылды! (Шоколад) 3 Қорытынды шығару Енді кімге қанша «ақыл» ақша бар екенін есептеп, ең «байларды» марапаттаймыз. Ал, қымбатты достар, біздің ойынхаснада енді ән -әуен (күй) шырқалады да, сендермен «Бұл қандай ән?» деп аталатын әннің әуені арқылы оның атын (сөзін, авторын) анықтайтын ойынды бастаймыз НЕ? ҚАЙДА? ҚАШАН? Ойынға екі команда қатысады Үстелдің үстін дайындау: Конверттер есептерімен Конверттер қосымша теңдеулермен Есептеу парағы Алгоритм кітапханасына арналған кітапша Сектор 1а. Сұрақ: Ақпарат компьютердің қандай құрылғысында өңделеді? Жауабы: Процессор Сектор 2а. Сұрақ: 8 кең таралған программалау тілін атаңдар? Жауабы: Алкол, кобол, Р, паскаль, фортран, бэйсик, аналитик, ассемблер, СИ, АДА, PROLOG Сектор 3а. Сұрақ: ЭВМ құрамы Жауабы: Процессор, пернетақта, жад, монитор Сектор 4а. Сұрақ: келесі тізбекпен қандай бүтін сан кодталады 100000000000000? Жауабы: 327б8 Сектор 5а. Сұрақ: Жүйелік тақша бұл...? Жауабы: ДК негізгі компоненттерінің байланысын және жұмыс істеу шарттарын қамтамасыз ететін электрондық тақша Сектор 6а. Сұрақ: Бірінші есептеу машинасын кім ойлап шығарды? Жауабы: Бірінші есептеу машинаны 1642 жылы Блез Паскаль ойлап шығарған Сектор 7а. 1. Ақпараттың негізгі өлшем бірлігі ретінде нені қабылдайды? 2. Бір битте неше байт бар? 3. ДК-де программаны өңдеу ережесі? Жауаптары: 1. Бит (0;1) 2. 1 бит 1/8 байтқа 3. Программалау режиміне көшу Программаны енгізу Автоматты режимге ауыстыру Жадтың регистіріне берілгендерді енгізу Өңдеу программасын қосу Сектор 8а. Сұрақ: Микропроцессор деген не? Жауабы: Барлық есептеулерді және ақпаратты өңдеуді орындайтын шағын электрондық схема Сектор 9а. Сұрақ: Беббидж машинасының қазіргі компьютермен және адамның миымен ортақ қасиеттері неде? Жауабы: Сандық мәліметті өңдеу қабілеттілігі Сектор 10а. Сұрақ: IBM фирмасы қай жылы әлемдегі алғашқы дербес компьютерді жасады? Жауабы: 1971 жылы Сектор 11а. Сұрақ: Программа деген не? Жауабы: Программистің қойған есебін шығару үшін процессор орындауға тиісті болатын командалар немесе нұсқаулар жиыны Сектор 1б. Сұрақ: Қоректену блогы не үшін қажет? Жауабы: Желінің электр қорегін ДК-нің электрондық схемаларына берілетін жоғарғы кернеулі тұрақты тоққа түрлендіру үшін қажет Сектор 2б. Сұрақ: Алгоритм деген не? Жауабы: Алгоритм- бұл біртіндеп орындалған кезде белгілі бір есепті немесе есептердің белгілі бір тобына кіретін есепті шешуге мүмкіндік беретін түсінікті және дәл нұсқаулардың шекті тізбегі Сектор 3б. Сұрақ: «ЭВМ буыны»терминінен нені түсінеді? Жауабы: Бір ғылыми және техникалық қағидалар негізінде құрастырылған ЭЕМ-дердің барлық түрлері мен модельдері Сектор 4б. Сұрақ: Ағылшын «компьютер» сөзінің алғашқы мағынасы Жауабы: Есептеуді орындайтын адам Сектор 5б. Сұрақ: Бірінші буынның машинасы қандай электрондық негізінде құрылған? Жауабы: Электронды вакуумды шамдары Сектор 6б. Сұрақ: Алгоритм тілі- бұл? Жауабы: Белгілі бір ережелер бойынша есептің шешімінің алгоритмін сипаттауға мүмкіндік беретін синтаксистік құрылымымен байланысқан әріптердің, символдардың және терминдердің жиынтығы: алгоритмдерді формалданған түрде жазуға арналған тіл Сектор 7б. Сұрақ: 1. Әлемде бірінші программист әйелдің атымен аталған программалау тілі? 2. Шығару құрылғыларына не жатады? 3. Енгізу құрылғыларына не жатады? Жауаптары: 1. Ада 2. Принтер; графасалғыш, монитор, акустикалық бағандар, дискеттер, компакт-дискілер 3. Пернетақта; графикалық планшеттер, сканерлер, манипуляторлар (тышқан, джойстик, жарықпен жазатын қаламұш және т.б) сенсорлық пернелер Сектор 8б. Сұрақ: Аталған құжаттың қайсысы алгоритм болып табылады? А) Техника қауіпсіздігінің ережесі Б) Бонкоматтан ақша алудың нұсқауы В) Сыныптың тізімі Сектор 9б. Сұрақ: Қандай қызметтік сөздің көмегімен мектеп алгоритм тілінде тармақталу командасының толық емес формасы жазылады? Жауабы: шарт, онда, әйтпесе, соңы Әділқазылар алқасының есептеулері бойынша озған команда алғыс хатпен марапатталады. КӨҢІЛДІ ИНФОРМАТИКА Кештің мақсаты: Оқушылардың шығармашылық ойлау қабілетін дамыту, тапқырлыққа баулу, пәнге қызығушылығын арттыру. Қарым – қатынастың эмоциялық бағытын қалыптастыру, топпен жұмысты дағдылау. Кештің барысы: Командалардың өзін-өзі таныстыруы Мимика сайысы «Ақпарат алмастыру» сайысы Капитандар сайысы «Кім жылдам» сайысы «Информатика сабағы» юмор түрінде Құрметті ұстаздар мен оқушылар! «Көңілді информатика» атты көңілді тапқырлар кешін бастаймыз! 1-сайыс. Командалар өзін-өзі таныстыру 2-сайыс. Мимика сайысы. Кез келген ақпарат алмасуда- ақпарат беруші және ақпарат алушы болуы тиіс. Ал ол екеуінің біреуі болмағанда ақпарат алмасудың мәні болмайды. Қазір командалар ақпарат беруші рөлінде және ақпарат алушы рөлінде болады. Бірақ олар ақпаратты мимикамен көрсетеді. Дайындыққа 3 минут уақыт беріледі. Тапсырмалар: 1- команда 1. Принтер. 2. Компьютер тежеліп қалды 2- команда 1. Тышқан. 2. Компьютер алдында ойнап отырған бала Командалар дайындалғанша көрермендер сайысы Бірінші программистің атымен программалаудың қай тілі аталған? (Ада) Жұмбақты шешіңдер: «Роботтарға кім немғұрайлы қарайды?» (Ет жегіштер) 3- сайыс. Ақпарат алмастыру Дискете- тарелка суымен, су- информация, стакан- желі жад. Командадан бір-бір адамды шығарамыз- процессор. Ол қасықтың көмегімен ақпаратты дискеттен желі жадына ауыстырады. Әділқазылар алқасы процессордың қимылын бағалайды, яғни қай процессор белгілі бір уақытта қанша ақпарат ауыстырады. 4- сайыс. Капитандар сайысы. Бір ақпаратты әртүрлі сигналмен және әр түрлі тәсілмен жіберуге болады. Бастысы, қай сигналдарды қалай түсінуге болатыны алдын ала келісіп алу керек. Егер біз келіссек, онда код немесе шифр пайда болады. Қазыр команда копитандары 3 минутта кодталған сөздерді шешеді және код тәсілін түсіндіреді. Кодталған сөздерді шеш және код тәсілін түсіндір. Коляманлядаляларля (Әр буыннан кейін ля буыны жазылған. Командалар) Акитамрофни (Сөз керісінен жазылған Информатика) Таыссай дімжең (Әр сөздің буындары кері жазылған) 5- сайыс. Кім жылдам? 1. ......- бұл ақпарат, ақпаратты адамдардың қарым-қатынасында ЭЕМ жұмысы мен қоғам өмірінде жинау, жинақтау, сақтау мен беру заңдары мен тәсілдері туралы ғылым қандай түсінікке жатады. (информатика) 2. Дисплей басқаша..... деп аталады? (монитор) 3. Көбейту кестесінде ақпарат қандай түрде берілген (санды) 4. Сіз кітап оқығанда қандай ақпаратты процесс орындалады. (беру-алу) 5. Компьютердің миы деп қандай құрылғыны атайды? (процессор) 6. Ақпаратты сақтау үшін қандай құрылғы қолданылады? (жад) 7. Тестік ақпаратты өңдеу программасы мәтіндік деп аталады 8. Радиодан берілетін хабардың ақпарат түрі (дыбысты) 6- сайыс. «Информатика сабағы юмор түрінде» Қазір командалар бізге информатика сабағын юмор түрінде көрсетеді. Қорытынды: Сайыстың жеңімпаздарын марапаттау. ИНФОРМАТИКА ӘЛЕМІНЕ шабуыл сайысы Жүргізуші: Құрметті оқушылар, қонақтар, информатика пәнін сүюші қауым! Мінеки, бүгін біз кешімізге арнайы дайындалып келген информатика жайында «айтатыным бар» деп отырған көршілес ауылдардың белсенді де, білгір, өз мектеп жеңімпаздары, 9 сынып оқушыларын шақырайық. Ортаға музыканың сүйемелдеуімен 18 оқушы шақырылып, өз орындарына отырады. Кештің бағдарламасы: 1- тур. Ақпарат қаласы. Іріктеу туры.Әр оқушы лототроннан нөмірленген 2 фишкадан алады. Нөмірге сәйкес жүргізушілер сұрақтарын қойып, әр оқушы дұрыс жауап беруге тиіс. Әділ қазылардың алдында оқушылардың тізімі жатады. Оқушылар алған таңбашалардың нөмірін сұраққа жауап бергенде , осы тізімге тіркеледі. Әділқазы алқасы дұрыс жауаптарын белгілейді. Сұраққа жауап бере алмаған оқушылар бірінші турдан шығады. Қалған оқушылар лототроннан нөмірлерді алу арқылы өз жұптарын кездейсоқ табады. 1. Паскаль тіліндегі программа неше бөліктен тұрады? (үш) 2. Кез келген программаның алғашқы жолы қандай сөзден басталады? (Program деген сөзінен және оның тақырыбынан) 3. Сипаттау бөлімі неше бөліктерден тұрады? (бөліктерден тұрады, бірақ программаның күрделілігіне байланысты 1 немесе 2 ғана бөліктен тұруы мүмкін) 4. Сан мәндері мен мәтін түріндегі сөз тіркестерін мән ретінде қабылдай алатын тұрақтылар (констаталар), айнымалылар, т.б осы тәрізді құрылымдар немесе солардың адрестері (деректер) 5. Бастапқы деректердің пернетақтадан, дискіден немесе енгізу- шығару порттарынан енгізу арқылы жүзеге асырылуы (дерек енгізу) 6. Берілген және есептелген мәндерді меншіктеу, соларды өңдеу, салыстыру операцияларын орындау (операциялар немесе амалдар) 7. Аралық немесе қорытынды мәліметтерді экранға, дискіге немесе енгізу- шығару порттарына жазу. (нәтиже алу, шығару) 8. Белгілі бір көрсетілген шарттың орындалуына байланысты (ақиқат болса) командалар жиыны атқарылады, әйтпесе олар аттап өтіледі немесе басқа командалар жиыны орындалады (шартты түрде орындалу) 9. Белгілі бір шарттар орындалған (кейде егер орындалмаса) жағдайда көрсетілген командалар жиыны бірнеше рет қайталанып, атқарылады. Қайталау саны бүтін санмен беріледі (цикл) 10. Алдын ала қандай да бір атаумен аталған командалар тобы. Олар программаның кез келген жерінен оның атауын көрсету арқылы шақырылып атқарыла береді. (көмекші программа) 11. Программа жолдары соңында немесе оның түйінді сөздері арасында қазақша (орысша) түсінік беретін пішінді жақшаға алынып жазылған сөз тіркестері. Олар программа операторларының орындалуына ешқандай әсер етпейді. (түсініктеме) 12. Тіл ерекшеліктеріне қарай символдар тобын шартты түрде неше топтарға жіктеуге болады? (4- атаулар (идентификаторлар); цифрлар; айыру белгілері; арнайы символдар) 13. Атау символдары ретінде нені қолданады? (латын алфавитінің 26 әрпі мен цифрлары) 14. Бас әріптері мен кіші әріптердің маңызы бірдей болып есептелеме? (иә) 15. Атау ретінде қай код қолданылады? (Ascll код кестесі) 16. Ондық цифрлар қандай таңбалардан тұрады? (0,1,2,3,4,5,6,7,8,9 сан таңбаларынан) 17. Оналтылық цифрлар қандай таңбалардан тұрады? (ондық цифрлардан және А-дан F-қа дейін немесе а-дан f-ке дейін әріп белгілерінен) 18. Мәндері белгілі және программаның орындалу барысында өзгермейтін шамалар (тұрақтылар) 19. Программаның орындалу барысында мәндерін өзгертуге болатын шамалар (айнымалылар) 20. Объектілердің қабылдай алатын мәндерінің жиынын және оларға қолданылатын амалдардың түрлері мен орындалу жолдарын анықтайды (типтер) 21. Мәндері -32768 бен + 32767 аралығындағы бүтін сандар болатын айнымалылар және стандартты идентификаторымен сипатталады. (бүтін типтер) 22. Бүтін тип сияқты айырмашылығы мәндері 0-ден 255-ке дейінгі аралықты қамтиды және стандартты идентификаторымен сипатталады. (байттық типтер) 23. Тек қана True (ақиқат) және False (жалған) логикалық мәндерінің бірін ғана қабылдай алатын айнымалылар және ол Boolean стандартты идентификаторымен сипатталады. (логикалық типтер) 24. Мәндері бір ғана символ бола алатын айнымалылар және олар стандартты идентификаторымен сипатталады. (символдық тип) 25. Бүтіндей бөлу амалы арқылы бөліндінің тек қана бүтін бөлігін анықтайды (div) 26. Қалдықпен табу амалы арқылы бүтін санды бүтін санға бөлгендегі қалдықты анықтайды () 27. Белгілі бір шамаларға жүргізілетін амалдардың орындалу жолын көрсететін нұсқау. (оператор) 28. Құрамына басқа операторлар кірмейтін операторлар (жай операторлар) 29. Бірнеше қарапайым операторлардан құрылып, бір оператор сияқты орындалады. (күрделі оператор) 30. Эбасқару блогы, оны дисплей адаптері немесе адаптер деп те атайды. (бейнеадаптер) 31. Дербес компьютерлердің техникалық құрылғыларын басқаратын арнайы программалар (драйверлер) 32.Нүктелер жиыны түрінде кескінделген графиктік бейнелерді шығаруға мүмкіндік беретін арнайы редактор (графиктік редактор) 33. Сөз тіркестері түрінде берілген мәтін элементтері (символдық шамалар) 34. Объектілерді, процестерді немесе құбылыстарды зерттеу мақсатында олардың модельдерін (макеттерін) құру. (модельдеу) 35. Модельді уақыт факторына байланысты неше топқа жіктеуге болады? (екі топқа- динамикалық және статистикалық) Осы турдан кейін, сұрақтарға жауап бере алмаған оқушылар жарыстан шығады. Екінші турда сайыста қалған қатысушылар екі оқушыдан команда құрады. Ол үшін лототроннан бір таңбашадан алады. Бірдей сан алған оқушылар командасын құрады да, ары қарай «Информатикаәлеміне шабуылды» жалғастырады. 2- тур. Сынақ қаласы. Тест тапсырмалары. 1. Алгоритм сөзі қай ғасырда пайда болған А) X- ғ Б) IX ғ.* В) XI - ғ 2. Жеке командалар немесе команда топтары көп рет қайталанатын болса, ол: А) сызықты алгоритм Б) тармақталу алгоритм В  ) циклдік алгоритм*3. Блок кескіндемесі нені білдіреді? А) алгоритм басы, соңы Б) деректер енгізу, шығару* В) циклдік алгоритм 4. Программа дегеніміз: А) құрылған шарттар Б) алгоритм тілі В) алгоритмдерді программалау тілінде көрсету* 5. AND нені білдіреді? А) және* Б) немесе; В) емес |