Тесты по пульмонологии, реанимации, визуальной диагностике для интернов 6 курса
 Скачать 303.25 Kb.
|
|
* 1 жасқа дейінгі балаларға 100 мл/кг көк тамырға в течение 6 сағат бойына (олардың 20мл/кг бірінші сағаттарда) *1 жасқа дейінгі балаларға 200 мл/кг көк тамырға в течение 6 сағат бойына *1 жасқа дейінгі балаларға 150 мл/кг көк тамырға в течение 6 сағат бойына ! Шамалы сусыздануды (Б жоспары) емдеу кезіндегі сұйықтықтың көлемі: * мед.қызеткердің бақылауымен 50 мл/кг регидрон 4 сағат бойына * мед.қызеткердің бақылауымен 75 мл/кг регидрон 6 сағат бойына *+ мед.қызеткердің бақылауымен 75 мл/кг регидрон 4 сағат бойына * мед.қызеткердің бақылауымен 25 мл/кг регидрон 4 сағат бойына * мед.қызеткердің бақылауымен 100 мл/кг регидрон 4 сағат бойына ! Сусызданусыз диареяны емдеу кезіндегі сұйықтықтың көлемі (А жоспары): *+ әрбір сұйық нәжістен кейін және интервал кезінде 2 жасқа дейінгі балаларға 50-100 мл, 2 жастан асқан балаларға 100-200 мл * 2 жасқа дейінгі балаларға 50-100 мл, 2 жастан асқан балаларға 100-200 мл 4 сағатта * 2 жасқа дейінгі балаларға 50-100 мл, 2 жастан асқан балаларға 100-200 мл тәулік бойына * 2 жасқа дейінгі балаларға 20-50 мл, 2 жастан асқан балаларға 100-200 мл 4 сағатта * 2 жасқа дейінгі балаларға 50-100 мл, 2 жастан асқан балаларға 10-20 мл 4 сағатта ! Безгегі бар 2 айдан 5 жасқа дейінгі баланы ауруханаға жатқызудың көрсеткіші болып табылады (біріншілік бағалау кезіндегі басқа ауыр аурулар болмаған жағдайда): * дене қызуы бар баладағы кез-келген бөртпелердің болуы *+қауіптіліктің кез-келген белгісінің немесе желке бұлшықеттері ригидтілігінің болуы * қауіптіліктің кез-келген жалпы белгісінің болуы * желке бұлшықеттері ригидтілігінің болуы * бөртпелердің болуы ! Әрбір отбасы білуі қажет, 2 айдан 5 жасқа дейінгі бұрын қаралып, ем қабылдап жатырған бала жағдайының нашарлануындағы қауіп тудыратын белгілерді атаңыз (тез қайтадан қаралу қажеттігі кезін): *+ іше алмайды немесе емшекті еме алмайды, жағдайы нашарлайды, дене қызуы жоғарылайды, диарея кезінде нәжісте қанның пайда болуы және су ішуден бас тарту, жөтел кезінде жиілеген немесе қиындаған тыныс * іше алмайды немесе емшекті еме алмайды жағдайы нашарлайды, дене қызуы жоғарылайды, диарея кезінде нәжісте қанның пайда болуы және су ішуден бас тарту, жөтел кезінде оның күшеюі * жағдайы нашарлайды, дене қызуы жоғарылайды, диарея кезінде нәжісте қанның пайда болуы, жөтелу кезінде жиілеген немесе қиындаған тыныс * іше алмайды немесе емшекті еме алмайды * жиілеген немесе қиындаған тыныс ! Ауруханаға тез жатқызуды талап ететін, туылғаннан 2 айға дейінгі нәрестенің ауыр ауру белгілерінің тізімін толық және дұрыс таңдаңыз (біріншілік бағалауда): * келесі белгілердің кез-келгені: тыныс жиілігі 50 жоғары немесе 30 төмен, кеуде қуысы ішке тартылуының болуы, ынталандыру барысында ғана қозғалады немесе ынталандыру кезінде де қозғалмайды, аксиллярлы дене температурасы 37,5 жоғары немесе 36,6 төмен, кіндік сақинасынан тыс аймақтардың қызаруы немесе кіндік жарасынан іріңнің бөлінуі, терісінде пустулалар, тырысуларға немесе емшекті еме алмайтындығына шағымданады *+ келесі белгілердің кез-келгені: тыныс жиілігі 60 жоғары немесе 30 төмен, кеуде қуысы ішке айқын тартылуының болуы, ынталандыру барысында ғана қозғалады немесе ынталандыру кезінде де қозғалмайды, аксиллярды дене температурасы 37,5 жоғары немесе 36,6 төмен, кіндік сақинасынан тыс аймақтардың қызаруы немесе кіндік жарасынан іріңнің бөлінуі, терісінде пустулалар, тырысуларға немесе емшекті еме алмайтындығына шағымданады * келесі белгілердің кез-келгені: тыныс жиілігі 60 жоғары немесе 30 төмен, кеуде қуысы ішке айқын тартылуының болуы, ынталандыру барысында қозғалады немесе ынталандыру кезінде де қозғалмайды, аксиллярлы дене температурасы 37,5 жоғары немесе 36,6 төмен, кіндік сақинасынан тыс аймақтардың қызаруы немесе кіндік жарасынан іріңнің бөлінуі, терісінде пустулалар, тырысуларға немесе емшекті еме алмайтындығына шағымданады * келесі белгілердің кез-келгені: тыныс жиілігі 60 жоғары немесе 30 төмен * кіндік сақинасынан тыс аймақтардың қызаруы немесе кіндік жарасынан іріңнің бөлінуі ! Туылғаннан 2 айға дейінгі нәрестенің қалыпты жағдайдағы (аксиллярлы) дене температурасы болады: * 36,0 -37,0 * 37,0 -38,0 *+36,6 -37,5 * 38,0 -39,0 * 35,0 -36,0 ! Ауруханаға тез жатқызуды талап ететін, туылғаннан 2 айға дейінгі нәрестедегі ауыр сарғаюдың белгілеріне жатады: * сарғаюдың пайда болу уақыты 3-4 күні, денесіне таралуы *+сарғаюдың алғашқы тәуліктерде немесе өмірінің 7 тәулігінде пайда болуы, алақаны мен табандарына жайылуы, мүмкін болатын кез-келген ауыр ауру белгілерімен қосарлануы * сарғаюдың пайда болу уақыты 3-4 күні, көздеріне және бетіне таралуы * сарғаюдың пайда болу уақыты 1-2 күні * сарғаюдың пайда болу уақыты 5-6 күні ! Туылғаннан 2 айға дейінгі нәрестені тасымалдауға қойылатын талаптар: * гипогликемияны алдын алу * гипотермияны алдын алу *+ гипогликемияны және гипотермияны алдын алу, антибиотиктің бірінші дозасы * гипергликемияны алдын алу * гипертермияны алдын алу ! Нәрестелерде гипогликемияны алдын алу және емін қалай жүргізу керек: *+ егер бала емшек емсе – емшекке жиі және ұзағырақ салу керек, егер еме алмаса, жұта алатын болса, онда 10мл/кг сауылған ана сүтін ауруханаға кетер алдында қасықпен беру керек (20-50мл), егер жұта алмаса – назогастральды зонд арқылы, егер сауылған ана сүті болмаса сол көлемде тәттіленген суды беру (толмаған шәй қасықпен 4 қасық шекер – 20 грамм 200 мл суға ерітіп беру) * егер бала емшек емсе – емшекке жиі және ұзағырақ салу керек, егер еме алмаса, жұта алса онда 5 мл/кг ауруханаға кетер алдында қасықпен сауылған ана сүтін беру (10-30мл), егер жұта алмаса – назогастральды зонд арқылы, егер сауылған ана сүті болмаса сол көлемде тәттіленген суды беру (толмаған шәй қасықпен 4 қасық шекер – 20 грамм 200 мл суға ерітіп беру) * егер бала емшек емсе – емшекке жиі және ұзағырақ салу керек, егер еме алмаса, жұта алатын болса, онда 10 мл/кг ауруханаға кетер алдында қасықпен сауылған ана сүтін беру (20-50 мл), егер жұта алмаса – назогастральды зонд арқылы, егер сауылған ана сүті болмаса сол көлемде тәттіленген суды беру (толмаған шәй қасықпен 2 қасық шекер – 10 гр 200 мл суға ерітіп беру) * егер бала емшек емсе – емшекке сирек және аз салу керек * егер жұта алмаса – гастральды зонд арқылы ! Ауруханаға барар жолда гипотермияны қалай алдын алу керек: * «теріге тері» қатынасын жүргізуді анасына үйрету немесе ауруханаға барар жолда баланы барынша жылы киіндіріп, қымтау керек, жұмсақ құрғақ жаялыққа қымтап орап, көрпемен жабу * «теріге тері» қатынасын жүргізуді анасына үйрету немесе ауруханаға барар жолда баланы барынша жылы киіндіріп, қымтау керек, жылы жылытқышпен немесе ыстық су құйылған бөтелкелермен көмкеру *+«теріге тері» қатынасын жүргізуді анасына үйрету немесе ауруханаға барар жолда баланы барынша жылы киіндіріп, қымтау керек, қосымша қалпақ, қолғап, шұлық кигізу, завернуть в жұмсақ құрғақ жаялыққа қымтап орап, көрпемен жабу * «теріге тері» қатынасын жүргізуді анасына үйрету * ауруханаға барар жолда баланы барынша жылы киіндіріп, қымтау керек ! Тоңып қалған нәрестені қалай дұрыс жылыту керек (мед.қызметкер іс-әрекетінің ретті сатылары): *+бөлме ішінің жылы екендігіне көзіңізді жеткізіңіз, жылытпас бұрын нәрестеден суық киімдерін шешіп, жылыға ауыстырыңыз, «теріге тері» анасы мен баланы жанастырыңыз, жылытылған бас киімді, памперсті, шұлықты кигізіңіз, анасының кеудесінде жатқан нәрестені көрпемен қымтаңыз және қосымша жылы көрпемен қабаттап жабыңыз, әрбір сағат сайны нәрестенің дене қызуын өлшеңіз, дене қызуы қалыпты көрсеткішке келмейінше нәресте «теріге тері» қатынасында болуы керек * бөлме ішінің жылы екендігіне көзіңізді жеткізіңіз, жылытпас бұрын нәрестеден суық киімдерін шешіп, жылыға ауыстырыңыз, «теріге тері» анасы мен баланы жанастырыңыз, жылытылған бас киімді, памперсті, шұлықты кигізіңіз, әрбір сағат сайны нәрестенің дене қызуын өлшеңіз, дене қызуы қалыпты көрсеткішке келмейінше нәресте «теріге тері» қатынасында болуы керек * бөлме ішінің жылы екендігіне көзіңізді жеткізіңіз, жылытпас бұрын нәрестеден суық киімдерін шешіп, жылыға ауыстырыңыз, «теріге тері» анасы мен баланы жанастырыңыз, жылытылған бас киімді, памперсті, шұлықты кигізіңіз, әрбір сағат сайны нәрестенің дене қызуын өлшеңіз *нәресте «теріге тері» қатынасында болуы керек * нәрестені көрпемен қымтаңыз және қосымша жылы көрпемен қабаттап жабыңыз ! Бірінші кезекет назар аударуды немесе зерттеуді талап ететін кез-келген науқас баладағы 12 басым белгілерін атаңыз: *+кез-келген тыныстың бұзылысы, баланың жасы 2 айға дейін, жоғары температура, жарақат, басқа мекемеден жіберілген, тамақтануының бұзылысы, ауыру, бозару, айқын мазасыздану немесе тежелген, ісіктер, күйіктер, уланулар * температурамен қосарланған кез-келген диарея, баланың жасы 2 айға дейін, жоғары температура, жарақат, басқа мекемеден жіберілген, тамақтануының бұзылысы, ауыру, бозару, мазасыздық, выраженное немесе тежелген, ісіктер, күйіктер, уланулар * температурамен қосарланған кез-келген жөтел, баланың жасы 2 айға дейін, жоғары температура, жарақат, басқа мекемеден жіберілген, тамақтануының бұзылысы, ауыру, бозару, мазасыздық, айқын немесе тежелген, ісіктер, күйіктер, уланулар * қалыпты температурамен қосарланған кез-келген жөтел * тамақтанудың бұзылу белгілері ! Тыныс алу жүйесі жағынан шұғыл жағдайды қандай белгілері арқылы тез және дұрыс бағалауға болады: * асфиксия немесе ауыр тыныс жетіспеушілігі немесе мұрын-ауыз үшбұрышының цианозы *+асфиксия немесе ауыр тыныс жетіспеушілігі немесе орталық цианоз * асфиксия немесе тыныс жетіспеушілігі немесе орталық цианоз * мұрын-ауыз үшбұрышының цианозы * орталық цианоз ! Емшек жасындағы балаға асфиксия кезіндегі шұғыл көмектің алгоритмі (бөгде затпен аспирациясы кезінде): * мед.қызметкердің қолына немесе санына басын төмен қаратып қойып, алақанмен арқасынан 5 рет қағу, кеуде қуысына 5 рет соққылау қозғалыстары, кедергінің бар-жоғын тексеру, егер кедергі болса қайталау * мед.қызметкердің қолына немесе санына басын төмен қаратып қойып, алақанмен 5 рет қағу, кеуде қуысына 5 рет соққылау қозғалыстары, егер кедергі болса басынан бастап қайталау *+ мед.қызметкердің қолына немесе санына басын төмен қаратып қойып, алақанмен арқасынан 5 рет қағу, кеуде қуысына 5 рет соққылау қозғалыстары, кедергінің бар-жоғын тексеру, егер кедергі болса – басынан бастап қайталау * мед.қызметкердің қолына немесе санына басын төмен қаратып қойып, алақанмен арқасынан 3 рет қағу, кеуде қуысына 3 рет соққылау қозғалыстары * мед.қызметкердің қолына немесе санына басын төмен қаратып қойып, алақанмен арқасынан 15 рет қағып, 15 рет кеуде қуысына соққылау қозғалыстары ! Тыныс алу функциясының бұзылысы кезіндегі шұғыл көмектің алгоритмі (бөгде затпен аспирациясы болмағанда): * оттегіні беру, тыныс алу функциясын қалпына келтіру, жылумен қамтамасыздандыру *+тыныс алу функциясын қалпына келтіру, оттегіні беру, жылумен қамтамасыздандыру * тыныс алу функциясын қалпына келтіру, оттегіні беру * Бобров аппараты арқылы ылғалдандырылған оттегіні беру * науқасты тыныштандыру, оттегінің келуін қамтамасыздандыру ! Орталық цианоз – дегеніміз: * мұрын-ауыз үшбұрышының цианозы * цианоз губ *+тілдің және ауыз қуысы шырышты қабатының цианозы * мұрын және құлақ ұштарының цианозы * аяқ-қолдардың цианозы ! Ауыр тыныс жетіспеушілігі– дегеніміз төменде аталғандардың қандай да бір белгісінің болуы: *+бала еме алмай, іше алмай немесе сөйлей алмаса, тыныстың айқын қиындауы, кеуде қуысының анық тартылуы, тыныс алу актісінде басты ие беру қозғалысы * жиілеген тыныс, ауыз-мұрын үшбұрышының цианозы * қабырға аралықтардың тартылуы және танауларының керілуі * тахипноэ * брадипноэ ! 5 жасқа дейінгі балада оттегіні міндетті түрде беру керек көрсеткіші болып табылады: * 2 айдан 5 жасқа дейін оттегінің сатурациясы 80% төмен, орталық цианоз немесе бала еме алмайды, тыныс жетіспеушілігінің нәтижесінде іше алмайды немесе сөйлей алмайды, балада кеуде қуысы төменгі бөлімдерінің айқын тартылуы немесе тыныс жиілігі минутына 70 реттен жоғары немесе бала басын ие беретін қозғалыста, 5 жасқа дейінгі балаларда қырылдаған тыныс * 2 айдан 5 жасқа дейін оттегінің сатурациясы ниже 90%, орталық цианоз немесе бала еме алмайды, тыныс жетіспеушілігінің нәтижесінде іше алмайды немесе сөйлей алмайды, балада кеуде қуысы төменгі бөлімдерінің айқын тартылуы немесе тыныс жиілігі минутына 80 жоғары немесе бала басын ие беретін қозғалыста от 2 месяцев до 5 лет, 5 жасқа дейінгі балаларда қырылдаған тыныс *+2 айдан 5 жасқа дейін оттегінің сатурациясы 90% төмен, орталық цианоз немесе бала еме алмайды, тыныс жетіспеушілігінің нәтижесінде іше алмайды немесе сөйлей алмайды, балада кеуде қуысы төменгі бөлімдерінің айқын тартылуы немесе тыныс жиілігі минутына 70 реттен жоғары, бала басын ие беретін қозғалыста, 5 жасқа дейінгі балаларда қырылдаған тыныс * оттегінің сатурациясы 75% төмен, орталық цианоз * оттегінің сатурациясы 100% төмен, орталық цианоз немесе бала еме алмайды ! Балаларға оттегіні берудің жылдамдығы: *+1-2 л/мин (нәрестеге 0,5 л/мин) * 0,5 л/мин * 3 л/мин * 1-1,5 л/мин * 2,5-3 л/мин ! Қан айналу жүйесі жағынан шұғыл жағдайды қандай белгілері бойынша тез және дұрыс бағалауға болады: * әлсіз жиі пульс+ жүректің аускультациясы кезіндегі жүрек үндерінің керең болуы *+қолдары мұздай + капиллярлық қан айналу уақыты 3 секундтан жоғары + әлсіз жиі пульс * қолдары мұздай + әлсіз жиі пульс+ тонометрмен өлшеу кезінде артериялық қысымы төмендеген * тахикардия 60-тан аспайды * пульс жіп тәрізді + жүрек үндері кереңделген ! Тамақтанудың ауыр бұзылысы жоқ баланың шок кезіндегі құйылатын сұйықтықтың бастапқы көлемі: *+20 мл/кг көк тамырға тез ағызып * 10 мл/кг көк тамырға тез ағызып * 30 мл/кг көк тамырға тез ағызып * 40 мл/кг көк тамырға тез ағызып * 15 мл/кг көк тамырға тез ағызып ! «Диарея кезіндегі ауыр сусыздану» шұғыл жағдайын қандай белгілері бойынша тез және дұрыс бағалауға болады: * келесі белгілердің екеуімен: іше алмайды, көздері шүңірейген, тері қатпарлары баяу орнына келеді * келесі белгілердің біреуімен: көздері шүңірейген, тері қатпарлары баяу орнына келеді *+ келесі белгілердің екеуімен: тежелген, көздері шүңірейген, тері қатпарлары баяу орнына келеді * келесі белгілердің үшеуімен: тежелген, көздері шүңірейген, терінің тургоры төмендеген * келесі белгілердің біреуімен: тамақтан бас тарту, тамақтанбау ! Ауруханаға барар жолда гипотермияны қалай алдын алады: *+ «тері теріге» қатынасын жүргізуді анасына үйрету немесе баланы киіндіріп, ауруханаға барар жолда барынша жылы көрпемен қымтау, басына бас киім кигізу, қолғап және шұлық кигізу, жұмсақ құрғақ жаялыққа орау және көрпемен жамылдыру *«тері теріге» қатынасын жүргізуді анасына үйрету немесе баланы киіндіріп, ауруханаға барар жолда барынша жылы көрпемен қымтау, жұмсақ құрғақ жаялыққа орау және көрпемен жамылдыру * «тері теріге» қатынасын жүргізуді анасына үйрету немесе баланы киіндіріп, ауруханаға барар жолда барынша жылы көрпемен қымтау, жылы грелкамен немесе ыстық суы бар бөтелкелермен жылыту * ауруханаға барар жолда барынша жылы көрпемен қымтау, әкесін баланы қалай қымтап, киіндіру керектігін үйрету, жұмсақ құрғақ жаялыққа орау және көрпемен жамылдыру * баланы жұмсақ құрғақ жаялыққа орау ! БЖАИЖ (ИВБДВ) бағдарламасына сәйкес 2 айдан 5 жасқа дейінгі баланың жағдайын бағалау неден басталады: * дене дамуын бағалау * балада жөтел бар ма екен сұрау * балада сусыздану белгілерін тексеру * қауіптіліктің жалпы белгілерін анықтау *+балада диарея бар ма екен сұрау ! Балаға 2 ай. 3 күн бойына дене қызуы жоғарылаған, жөтелі бар, есі анық, тырысулар болған жоқ, не ұйқылы. Қарап тексеру кезінде: көмекші бұлшықеттер тыныс алу актісіне қатыспайды. Тыныс жиілігі 60 рет минутына, стридор және астмоидты тыныс жоқ. Ол қызылшамен соңғы 3 айда ауырмаған. Балада жайылған бөртпелері бар. Балаға жіктелу бойынша қандай ауруды қоямыз: * пневмония *+қызылша * созылыңқы безгек * бактериальды инфекция * жөтел немесе салқын тиген ! Пульмонология бөлімшесіне дене қызуының жоғарылауымен, жөтелі және тыныс жетіспеушілігі бар 2 жасар бала келіп түсті. Ауруханадан тыс пневмония, орташа ауыр дәрежелі деген диагноз қойылды. Емдеу үшін таңдалған препарат болып табылады: * бензилпенициллин 50 000 мг\кг б\е * амоксициллин 25 мг\кг пероральды *+цефтриаксон 8- мг\кг б/е * гентамицин 20 мг\кг пероральды * сальбутамолмен ингаляция ! Тез әсер ететін бронхолитиктерге жататын препаратты атаңыз: * преднизолон * сумамед * ацетилцистеин * амбробене *+ сальбутамол ! БЖАИЖ (ИВБДВ) бағдарламасы бойынша созылмалы жөтел дегеніміз– бұл ұзақтығы қаншаға созылған жөтел: * 10 күн және одан да көп * 50 күн және одан да көп *15 күн және одан да көп * 3 күн және одан да көп *+30 күн және одан да көп ! Өкпенің қандай аурулары созылмалы жөтелмен жүреді: *+ бронхоэктаздар, көкжөтел, туберкулез |