Главная страница
Навигация по странице:

  • Енгізілетін жерлері

  • Мақсаты

  • Қарсы көрсетілімдері

  • Ескерту:дәрілік препараттарға сезімталдығын анықтау мақсатымен т/а жасалатын сынақты орындағанда: пациенттің аллергоанамнезін біліп алыңыз

  • БІР МӘРТЕ ҚОЛДАНЫЛАТЫН,СҰЙЫҚТЫҚТЫ КӨК ТАМЫРҒА ТАМШЫЛАТЫП ҚҰЮҒА АРНАЛҒАН ЖҮЙЕНІ ҚҰРАСТЫРУ Мақсаты

  • Көрсетілімі

  • СҰЙЫҚТЫҚТЫ КӨК ТАМЫРҒА ТАМШЫЛАТЫП ҚҰЮ ИНЕКЦИЯСЫН ЖАСАУ Мақсаты

  • Асқынулары

  • Кейбір дәрілік препа­раттарды енгізу ерекшеліктері

  • Қолданылуы

  • Сес дело. УМК мейирбике иси (копия). Нуо казахстанско российский медицинский


    Скачать 1.87 Mb.
    НазваниеНуо казахстанско российский медицинский
    АнкорСес дело
    Дата22.05.2021
    Размер1.87 Mb.
    Формат файлаdocx
    Имя файлаУМК мейирбике иси (копия).docx
    ТипДокументы
    #208296
    страница37 из 64
    1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   64

    Мақсаты: емдік – дәрілік затты бұлшық ет тініне енгізу.

    Көрсетілімі: дәрігердің тағайындамасы.

    Қарсы көрсетілімдері:бұлшық ет тінінің атрофиясы;иньекция жасайтын жердің терісінің және тері асты шел май қабатының әртүрлі зақымданулары; дәрілік заттарға деген аллергиялық реакциялар.

    Енгізілетін жерлері: бөксенің жоғарғы сыртқы квадранты;санның ортаңғы бөлігінің алдыңғы және шеткі жақтары;иықтың сыртқы жағының жоғарғы үштен бір бөлігі.

    Асқынулары:иненің сынып кетуі;жүйке бағаналарының зақымдануы, сепсис, май эмболиясы;абсцесс;инфильтрат;вирустық гепатит пен АИТС жұғуы; аллергиялық реакциялар, анафилактикалық шүк.

    Дайындаңыз:стерилді:бір мәрте қолданылатын,сыйымдылығы 5-10мл шприцтерді,инъекция жасауға арналған ұзындығы 40-60 мм инелерді, спирттелген мақта шариктерін/сүрткілерін, қолғаптарды, бет пердені, дәрігер тағайындаған дәрілік затты;тері антисептигін;«Б»тобының медициналық қалдықтарын жинауға арналған ҚЖЖК),

    Іс-әрекет алгоритмі:

    1. Пациентпен жылы жүзді,шырай білдіріп амандасыңыз,өзіңіздің мамандығыңызды және аты-жөніңізді айтыңыз.

    2. Пациенттің аты-жөнін атап тіл қатыңыз.(алғашқы сөйлескенде оның аты- жөнін біліп алыңыз).

    3. Тұлға аралық ара-қашықтықты сақтаңыз (45-120см).

    4. Пациентпен психологиялық қатынас орнатыңыз.

    5. Қатынастың вербалды және вербалды емес әдістерін қолданып, (қолдарды сермеп, бет-әлпетті қимылдатып, оны ұстап немесе түртіп, көзіне қарап) пациентпен сенімді қатынас орнатыңыз

    6. Кәсіптік тактіні және нәзік,биязы мінез-құлықты сақтаңыз.

    7. Пациент өзіне мұқият көңіл аударылғанын және оған ізгі ниетпен көмек көрсеткісі келетінін көруі керек.

    8. Пациенттің жеке басын сыйлайтын принципті ұстаныңыз.

    9. Дәрілік препаратты қолдану нұсқаулығымен танысыңыз.

    10. Пациентке ем-шараның мақсаты мен барысын түсіндіріңіз.

    11. Стерилді орамадағы қолғаптарды алыңыз, қаптамасының бүтіндігін, жарамдылық мерзімін және мөлшерлемесінің сізге сәйкестігін тексеріңіз. Қолғаптардың сыртқы қаптамасын ашып дайындап қойыңыз.

    12. Қолыңызды гигиеналық деңгейде деконтаминациялаңыз. Қолғаптарды киіңіз.(стандартты қара).

    13. Шприцті құрастыруды және дәрілік ерітіндіні ампуладан немесе флаконнан сорғызып алуды орындаңыз.( стандартын қара).

    1. Пациентке ыңғайлы дене қалпын алуға көмектесіңіз:бөксеге енгізгенде–ішімен немесе бір жамбасына жатуға; санына салғанда – аяқтарын тізе буынынан аздап бүгіп, арқасына жатуға немесе отыруға; иығына жасағанда – жатуға немесе отыруға.

    2. Инькция орнын анықтаңыз. (бөксенің жоғарғы сыртқы квадранты).

    3. Тығызданулар мен, қатаюларды, ауру сезімдерін анықтау мақсатымен иньекция орнын пальпациялаңыз.

    4. Қолғаптарды антисептикпен өңдеңіз.

    1. Иньекция орнын кезектестіріп антисептикпен ылғалданған екі мақта түйіршігімен немесе сүрткісімен өңдеңіз: алдымен бірінші түйіршікпен үлкен аймақты өңдеңіз, содан кейін екінші түйіршікпен дәл инекция жасайтын жерді мұқият өңдеңіз. Ал үшінші антисептикпен ылғалданған түйіршікті немесе сүрткіні сол қолдың IV және V саусақтарының арасына салыңыз.

    1. Шприцті оң қолыңызға алыңыз (V саусақты ине канюлясына қойыңыз; II саусақ шприцтің поршенін демейді; I,III,IV саусақтар –цилиндрді ұстайды (ал поршеннің сабы бос тұрады).

    2. Сол қолдың I және II саусақтарымен иньекция жасайтын жердің терісін аздап керіңіз және бекітіңіз.

    3. Инені бөксенің жоғарғы сыртқы квадрантына (шприцті теріге перпендикулярлы қылып, 90º бұрыш жасап ұстаңыз), терінің үстінде иненің ұзындығынан 0,5 см-дей жерін қалдырыңыз.

    4. Сол қолыңызды поршенге көшіріңіз, II және III саусақтармен шприцтің цилиндрінің жиегін ұстап, үлкен саусақпен поршенді итеріп, дәрілік затты шприцтен ығыстырып енгізіңіз.

    5. Стерилді мақта түйіршігін немесе сүрткісін инъекция жасалған жерге басыңыз.

    6. Инені оң қолмен жеңіл тез қимылмен шығарып алыңыз.

    7. Мақта түйіршігін немесе сүрткісін инъекция жасалған жерден алмай тұрып, осы жерді аздап уқалаңыз.

    8. Қолданылған мақта түйіршіктерін/сүрткілерін, шприцтерді ҚЖЖК-ге тастаңыз.

    9. Пациентке ыңғайлы дене қалыпын беріңіз, пациенттен өзін қалай сезінетінін сұраңыз.

    10. Қолғаптарды, бет пердені шешіңіз, ҚЖЖК-ге тастаңыз.

    11. Қолыңызды жуып кептіріңіз.

    12. Осы ем-шараның орындалғаны туралы белгіні жасаңыз.

    Ескерту:

    • санның ортаңғы бөлігінің алдыңғы және шеткі жақтарына және иықтың сыртқы жағының жоғарғы үштен бір бөлігінің бұлшық еттеріне иньекция жасағанда шприцті, тері астына инъекция жасайтындай қылып, сүйек тінін зақымдау алмау үшін инені 45енгізу керек;




    • майлы ерітінділерді,суспензияларды, сонымен қатар дәрілік ерітінділерді енгізер алдында,ине қан тамырына түспегеніне сенімді болыңыз, ол үшін поршенді өзіңізге қарай тартыңыз, егер шприцте қан пайда болса (ине қан тамырына түскенін) көрсетеді, иненің қалпын өзгерту керек, ол үшін инені жоғары және бір шетіне қарай тартыңыз, содан кейін қайтадан тексеріңіз. Иненің қан тамырында тұрмағанынына көз жеткізгеннен кейін, бұлшық етке дәрілік затты енгіңіз.Егер шприцте қайтадан қан пайда болса,шприцті шығарып алып,инъекцияны қайтадан, инені ауыстырып басқа жерге орындау керек;

    • инфильтраттың алдын-алу мақсатымен иньекция жасалған жерге жылытқыш басыңыз,йод ерітіндісімен тор жасаңыз;

    • майлы ерітінділерді енгізер алдында су моншасында t - 37-38C. дейін жылытып алады.

    ТЕРІ АСТЫНА ИНЬЕКЦИЯ ЖАСАУ

    Мақсаты:емдік–дәрілік затты тері асты шел май қабатына енгізу және жергілікті жансыздандыруды жасау.

    Көрсетілімі: дәрігердің тағайындамасы.

    Қарсы көрсетілімдері:дәрілік заттарға деген аллергиялық реакциялар, иньекция жасайтын жердің терісінің және тері асты шел май қабатының әртүрлі зақымданулары.

    Асқынулары:инфильтрат,дәрілік затты қателесіп енгізу, вирустық гепатит пен АИТС жұғуы, аллергиялық реакциялар, анафилактикалық шүк, сепсис.

    Енгізілетін жерлері: иықтың сыртқы жағының жоғарғы үштен бір бөлігі, санның ортаңғы бөлігінің алдыңғы және шеткі жақтары, іш пердесінің алдыңғы және екі бүйір жақтары, жауырын асты аймағы (сирек)

    Дайындаңыз:стерилді:бір мәрте қолданылатын,сыйымдылығы 1-2 мл, шприцтерді,инъекция жасауға арналған ұзындығы 20 мм инелерді, спирттелген мақта шариктерін/сүрткілерін, қолғаптарды,бет пердені,дәрігер тағайындаған дәрілік затты;тері антисептигін;«Б» тобының медициналық қалдықтарын жинауға арналған ҚЖЖК),


    Іс-әрекет алгоритмі:

    1. Пациентпен жылы жүзді шырай білдіріп амандасыңыз,өзіңіздің мамандығыңызды және аты-жөніңізді айтыңыз.

    2. Пациенттің аты-жөнін атап тіл қатыңыз.(алғашқы сөйлескенде оның аты- жөнін біліп алыңыз).

    3. Тұлға аралық ара-қашықтықты сақтаңыз (45-120см).

    4. Пациентпен психологиялық қатынас орнатыңыз.

    5. Қатынастың вербалды және вербалды емес әдістерін қолданып, (қолдарды сермеп, бет-әлпетті қимылдатып, оны ұстап немесе түртіп, көзіне қарап) пациентпен сенімді қатынас орнатыңыз

    6. Кәсіптік тактіні және нәзік,биязы мінез-құлықты сақтаңыз.

    7. Пациент өзіне мұқият көңіл аударылғанын және оған ізгі ниетпен көмек көрсеткісі келетінін көруі керек.

    8. Пациенттің жеке басын сыйлайтын принципті ұстаныңыз.

    9. Пациентке ем-шараның мақсаты мен барысын түсіндіріңіз.

    10. Стерилді орамадағы қолғаптарды алыңыз, қаптамасының бүтіндігін, жарамдылық мерзімін және мөлшерлемесінің сізге сәйкестігін тексеріңіз. Қолғаптардың сыртқы қаптамасын ашып дайындап қойыңыз.

    11. Қолыңызды гигиеналық деңгейде деконтаминациялаңыз. Қолғаптарды киіңіз.(стандартты қара).

    12. Шприцті құрастыруды және дәрілік ерітіндіні ампуладан немесе флаконнан сорғызып алуды орындаңыз.( стандартын қара).

    13. Пациентті отырғызыңыз немесе жатқызыңыз.

    14. Қолғаптарды антисептикпен өңдеңіз.

    15. Иньекция орнын кезектестіріп антисептикпен ылғалданған екі мақта түйіршігімен немесе сүрткісімен өңдеңіз бір бағытпен өңдеңіз: алдымен бірінші түйіршікпен үлкен аймақты өңдеңіз, содан кейін екінші түйіршікпен дәл инекция жасайтын жерді мұқият өңдеңіз.

    16. Үшінші антисептикпен ылғалданған түйіршікті немесе сүрткіні сол қолдың IV және V саусақтарының арасына салыңыз.

    17. Шприцті оң қолыңызға ұстаңыз: оң қолдың II саусағымен иненің канюласын ұстаңыз; V– саусақпен шприцтің поршенін ұстаңыз; III, IV, I саусақтармен цилиндрді ұстаңыз.

    18. Сол қолдың I және II саусақтарымен инъекция жасайтын жердің терісін үшкір жағы төмен қараған үш бұрышты қыртыс жасап, қысып ұстаңыз.

    19. Терідегі жасалған қыртыстың негізіне инені 45º бұрыш жасап, сұқ саусақпен ине канюлясын ұстап, ине ұзындығының 2/3бөлігін енгізіңіз.

    20. Сол қолыңызды поршенге көшіріңіз, II және III саусақтармен цилиндрдің жиегінен ұстап, I саусақпен поршенді итеріп, дәрілік затты шприцтен ығыстырып енгізіңіз. (шприцті бір қолдан екінші қолға ауыстырмаңыз).

    21. Стерилді мақта түйіршігін немесе сүрткісін инъекция жасалған жерге басыңыз.

    22. Инені канюлясынан ұстап,оң қолмен жеңіл тез қимылмен шығарып алыңыз.

    23. Мақта түйіршігін немесе сүрткісін инъекция жасалған жерден алмай тұрып, осы жерді аздап уқалаңыз.

    24. Қолданылған мақта түйіршіктерін/сүрткілерін, шприцтерді ҚЖЖК-ге тастаңыз.

    25. Пациентке ыңғайлы дене қалыпын беріңіз, пациенттен өзін қалай сезінетінін сұраңыз.

    26. Қолғаптарды, бет пердені шешіңіз, ҚЖЖК-ге тастаңыз.

    27. Қолыңызды жуып кептіріңіз.

    28. Осы ем-шараның орындалғаны туралы белгі жасаңыз.
















    ТЕРІ ІШІНЕ ИНЬЕКЦИЯ ЖАСАУ

    Мақсаты: диагностикалық.

    Көрсетілімі:диагностикикалау:туберкулезге (Манту сынамасы),

    бруцеллезге, аллергиялық байқауларды жасау,антибиотиктерге деген

    аллергиялық реакцияны анықтау мақсаты,үстіртін анестезияны өткізу.

    Қарсы көрсетілімдері: тері асты шел май қабатының домбығуы иньекция

    жасайтын жердің тері аурулары

    Асқынулары:инфильтрат.

    Енгізілетін жерлері: білектің ішкі жағының ортаңғы бөлігі.

    Дайындаңыз: стерильді: бір мәрте қолданылатын, сыйымдылығы1 мл тері ішіне инъекция

    жасауға арналған ұзындығы15 мм инелерді, спирттелген мақта шариктерін/сүрткілерін, қолғаптарды, бет пердені,дәрігер тағайындаған дәрілік затты; тері антисептигін;«Б»

    тобының медициналық қалдықтарын жинауға арналған ҚЖЖК)

    Іс-әрекет алгоритмі:

    1. Пациентпен жылы жүзді,шырай білдіріп амандасыңыз,өзіңіздің мамандығыңызды және аты-жөніңізді айтыңыз.

    2. Пациенттің аты-жөнін атап тіл қатыңыз.(алғашқы сөйлескенде оның аты- жөнін біліп алыңыз).

    3. Тұлға аралық ара-қашықтықты сақтаңыз (45-120см).

    4. Пациентпен психологиялық қатынас орнатыңыз.

    5. Қатынастың вербалды және вербалды емес әдістерін қолданып, (қолдарды сермеп, бет-әлпетті қимылдатып, оны ұстап немесе түртіп, көзіне қарап) пациентпен сенімді қатынас орнатыңыз

    6. Кәсіптік тактіні және нәзік,биязы мінез-құлықты сақтаңыз.

    7. Пациент өзіне мұқият көңіл аударылғанын және оған ізгі ниетпен көмек көрсеткісі келетінін көруі керек.

    8. Пациенттің жеке басын сыйлайтын принципті ұстаныңыз.

    9. Пациентке ем-шараның мақсаты мен барысын түсіндіріңіз.

    10. Стерилді орамадағы қолғаптарды алыңыз, қаптамасының бүтіндігін, жарамдылық мерзімін және мөлшерлемесінің сізге сәйкестігін тексеріңіз. Қолғаптардың сыртқы қаптамасын ашып дайындап қойыңыз.

    11. Қолыңызды гигиеналық деңгейде деконтаминациялаңыз. Қолғаптарды киіңіз.(стандартты қара).

    12. Бір мәрте қолданылатын шприцті құрастырыңыз. (стандартын қара).

    13. Шприцке дәрілік заттың қажетті мөлшерін сорғызып алыңыз, иненің калпағын алмай тұрып, ауасын шығарыңыз және шприцті және стерилді антисептикпен ылғалданған мақта түйіршіктерін ашылған орамаға салып қойыңыз. (стандартын қара).

    14. Пациентті отырғызыңыз немесе жатқызыңыз,қолын білектің ішкі жағын жоғары қаратып орналастырыңыз.

    15. Қолғаптарды антисептикпен өңдеңіз.

    16. Иньекция орнын кезектестіріп антисептикпен ылғалданған екі мақта

    түйіршігімен немесе сүрткісімен бір бағытпен өңдеңіз:біріншісімен үлкен

    аймақты, содан кейін екіншісімен- дәл иньекция жасайтын жерді өңдеңіз.Тері антисептиктің толық кебуін күте тұрыңыз.

    1. Шприцті оң қолыңызға цилиндіріндегі бөліктері көрінетіндей қылып алыңыз:

    Оң қолдың II саусағымен ине канюлясын ұстаңыз; Vсаусақпен шприцтің поршенін;

    III, IV, I саусақтар –цилиндрді ұстаңыз.

    1. Сол қолдың саусақтарымен инъекция жасайтын орынның терісін оның

    қарама қарсы жағынан қатпарлап ұстаңыз, аздап тартыңыз.

    1. Инені тері бетіне параллелді қылып ұстап тері ішіне (5ºбұрышпен),тартып

    тұрған жерді босатпай, иненің қиығын жоғары қаратып қиығының ұзындығына

    ғана (ине терінің мүйізді қабатының арасына енетіндей және тері ішінен

    көрінетіндей қылып)енгізіңіз. Инені осы қалыпта оң қолдың сұқ саусағымен,

    канюлясынан аздап демеп ұстаңыз.

    1. Шприцті бір қолдан екінші қолға ауыстырмай сол қолдың II, III саусақтарымен

    цилиндрдің жиегін қамтып, I саусақпен поршенді итеріп, препаратты енгізіңіз.

    1. Инъекция дұрыс орындалса, иньекция орнында тері бетінен аздап көтеріліп тұратын

    диаметрі 2-4 мм майда бұршақ көлеміндегі бозғылт түсті биіктік пайда болады.

    («лимон қабығы»).

    1. Инені канюлясынан ұстап, тез қимылмен шығарып алыңыз.(иньекция орнына тері антисептигімен ылғалданған мақта түйіршігі басылмайды).

    2. Шприцті инеге калпагы кигізілмеген қалпында,мақта түйіршіктерін/сүрткілерін ҚЖЖК-ге тастаңыз.

    3. Қолғаптарды, бет пердені шешіңіз, ҚЖЖК-ге тастаңыз.

    4. Қолыңызды жуып кептіріңіз.

    5. Пациентке белгілі бір уақыт аралығында иньекция орнына су тигізбеу керектігін түсіндіріңіз.



    Ескерту:дәрілік препараттарға сезімталдығын анықтау мақсатымен т/а

    жасалатын сынақты орындағанда:

    • пациенттің аллергоанамнезін біліп алыңыз

    • антибиотикті еріткеннен кейін, шприцке 1,0 мл антибиотикті сорғызып

    алыңыз, және оны бос флаконға енгізіңіз, содан кейін үстіне еріткішті 1:10

    қатынаста құйыңыз және сыйымдылығы 1,0 мл шприцке 0,1 мл-рін

    сорғызып алыңыз.

    • сынаманың нәтижесін бағалау 20-30 минуттан кейін жасалады.





    КӨК ТАМЫРҒА ИНЬЕКЦИЯ ЖАСАУ

    Мақсаты:емдік–дәрілік ерітіндіні қан тамыр арнасына баяу ағыммен енгізу.

    Көрсетілімі: дәрігердің тағайындамасы.

    Қарсы көрсетілімдері:дәрілік затқа деген аллергиялық реакциялар,иньекция жасалатын жердің терісінің және тері-асты шел май қабатының түрлі зақымданулары, тесілетін көк тамырдың флебиті.

    Енгізілетін жерлері: шынтақ буынының ішкі жағындағы,білектің, қолдың, аяқтың сыртқы жағындағы жақын орналасқан көк тамырлар. Жас балалардың басындағы теріге жақын орналасқан көк тамырлары.

    Асқынулары:гематома, некроз, флебит, тромбофлебит,дәрілік затты қателесіп

    енгізу,медикаментозды және ауа эмболиясы, сепсис,АИТС-ның, вирустық

    гепатиттің жұғуы, аллергиялық реакциялар, анафилактикалық шүк.

    Дайындаңыз:стерилді: бір мәрте қолданылатын сыйымдылығы 10-20 мл, шприцтерді

    (иненің ұзындығы 40мм) спирттелген мақта шариктерін/сүрткілерін, қолғаптарды,

    бет пердені,дәрілік ерітіндіні; тері антисептигін;резеңке бұрауды

    (көк тамырлық манжетаны), клееңке валикті, дезинфекциялайтын ерітіндідегі пинцетті, в анафилактикалық шүкке қарсы жиынтықты,«Б» тобының медициналық қалдықтарын жинауға арналған ҚЖЖК),

    Іс-әрекет алгоритмі:

    1. Пациентпен жылы жүзді,шырай білдіріп амандасыңыз,өзіңіздің мамандығыңызды және аты-жөніңізді айтыңыз.

    2. Пациенттің аты-жөнін атап тіл қатыңыз.(алғашқы сөйлескенде оның аты- жөнін біліп алыңыз).

    3. Тұлға аралық ара-қашықтықты сақтаңыз (45-120см).

    4. Пациентпен психологиялық қатынас орнатыңыз.

    5. Қатынастың вербалды және вербалды емес әдістерін қолданып, (қолдарды сермеп, бет-әлпетті қимылдатып, оны ұстап немесе түртіп, көзіне қарап) пациентпен сенімді қатынас орнатыңыз

    6. Кәсіптік тактіні және нәзік,биязы мінез-құлықты сақтаңыз.

    7. Пациент өзіне мұқият көңіл аударылғанын және оған ізгі ниетпен көмек көрсеткісі келетінін көруі керек.

    8. Пациенттің жеке басын сыйлайтын принципті ұстаныңыз.

    9. Пациентке ем-шараның мақсаты мен барысын түсіндіріңіз, дәрілік препарат туралы қажетті мәліметтерді айтыңыз.

    10. Стерилді орамадағы қолғаптарды алыңыз, қаптамасының бүтіндігін, жарамдылық мерзімін және мөлшерлемесінің сізге сәйкестігін тексеріңіз. Қолғаптардың сыртқы қаптамасын ашып дайындап қойыңыз.

    11. Қолыңызды гигиеналық деңгейде деконтаминациялаңыз, оларды антисептикпен өңдеңіз,қолғаптарды киіңіз және бет пердені тағыңыз (стандартты қараңыз).

    12. Орамасын ашып,шприцті құрастырыңыз.(стандартты қараңыз).

    13. Ампуладан дәрілік ерітіндіні сорғызып алыңыз (стандартты қараңыз).

    14. Пациентті ыңғайлы қалыпта отырғыңыз немесе жатқызыңыз.

    15. Пациенттің шынтағының астына клееңке валикті салыңыз,(осы қолды шынтақ буынынан максималды түрде жазу үшін).

    16. Резеңке бұрауды (көк тамырлық манжетаны) иықтың ортаңғы бөлігіне сүрткінің немесе іш киімінің үстіне байлаңыз.

    17. Бұрауды оның екі бос ұшы жоғары қарап тұратындай қылып, ал ілгек сияқты тұйық жағын төмен қаратып байлаңыз, кәржілік артериясында пульс өзгермеуі керек.

    18. Пациентке жұдырығын бірнеше рет ашып, жауып сосын қатты қысып тұру керектігін айтыңыз.(көк тамырға қан жиналуын жақсарту үшін).

    19. Пациенттің білегін алақанынан бастап, шынтақ шұңқыры аймағына қарай қан ығыстыратын қимылдармен аздап уқалаңыз, саусақтарыңызбен тамыр аймағын күш салмай шапалақтаңыз.(көк тамырға қан толып білеуленуін күшейту үшін).

    20. Тамырды зерттеңіз. Пальпациялау арқылы қанға ең қатты толған көк тамырды табыңыз.

    21. Қолғаптарты антисептикпен өңдеңіз.

    22. Иньекция орнын кезектестіріп антисептикпен ылғалданған екі мақта түйіршігімен немесе сүрткісімен бір бағытпен өңдеңіз: алдымен бірінші түйіршікпен үлкен аймақты сүртіңіз, содан кейін екінші түйіршікпен дәл инекция жасайтын жерді мұқият өңдеңіз,үшінші антисептикпен ылғалданған түйіршікті немесе сүрткіні сол қолдың IV және V саусақтарының арасына салыңыз.

    23. Шприцті оң қолға алыңыз: II саусақпен инені канюлясынан ұстаңыз; V саусақпен–шприцтің поршенін демеңіз, III, IV, I саусақтармен цилиндрді ұстаңыз.

    24. Шприцтің ішінде ауа жоқтығына көз жеткізіңіз.

    25. Сол қолдың бас бармағымен шынтақ бүгілісінің терісін көк тамырды жылжытпайтындай қылып, аздап бір шетке қарай тартыңыз және қолдағы шприцтің қалпын өзгертпей, ине қиығын жоғары (өзіңізге) қаратып, көк тамырды паралелді қылып тесіңіз, содан кейін инені абайлап ұзындығының 1/3 бөлігін тамырға «бос қуысқа түсуді»сезінгенше енгізіңіз.

    26. Көк тамырға түскеніңізді тексеріңіз, ол үшін поршенді өзіңізге қарай тартыңыз, шприцте қан көрінуі керек.

    27. Сол қолыңызбен бұрауды бос ұшының біреуінен тартып шешіңіз, пациенттен жұдырығын ашуын сұраңыз.

    28. Иненің көк тамыр арнасында тұрғанын тағы да бір рет тексеріңіз.

    29. Шприцтің қалпын өзгертпей сол қолдың бірінші саусағымен поршенді итеріңіз және дәрілік ерітіндіні баяулап енгізіңіз, поршенді тірелгенше итеруге болмайды, аздаған ерітінді қалдырады.

    30. Тесілген жерге үшінші стерилді антисептикпен ылғалданған мақта түйіршігін/сүрткісін басыңыз, инені шығарып алыңыз.

    31. Тесілген жерді антисептикпен ылғанданған мақта түйіршігімен басып, 3-5 минуттай ұстап тұрыңыз,пациенттен қолын шынтағынан қан толық тоқтағанша бүгіп ұстай тұруын сұраңыз.Сүрткі қолданғанда оны стерилді жабысқақ жолақпен бекітіңіз.

    32. Шприцті инесі кигізілмеген инесімен, мақта түйіршіктерін/сүрткілерді ҚЖЖК-ге тастаңыз.

    33. Пациентке ыңғайлы дене қалпын беріңіз, одан өзін қалай сезінетінін сұраңыз.

    34. Қолғаптарды, бет пердені шешіңіз, ҚЖЖК-ге тастаңыз.

    35. Қолыңызды жуып кептіріңіз.

    36. Осы ем-шараның орындалғаны туралы белгі жасаңыз.

    Ескерту:арнайы көк тамырлық манжетаны қолданғанда, оның арнайы клапанын салып, бекітіңіз және оның бос ұшын көк тамырлық қан ағымы тоқтағанша тартыңыз.

    БІР МӘРТЕ ҚОЛДАНЫЛАТЫН,СҰЙЫҚТЫҚТЫ КӨК ТАМЫРҒА ТАМШЫЛАТЫП ҚҰЮҒА АРНАЛҒАН ЖҮЙЕНІ ҚҰРАСТЫРУ

    Мақсаты:көк тамырға тамшылатып құю,көп мөлшерлі сұйықтықты тамшылатып баяу енгізу(тәулігіне бірнеше литрге дейін),қанды, қан препараттарын және қан алмастырушыларды құю.

    Көрсетілімі: сұйықты көк тамырға тамшылатып құюға арналған бір мәрте қолданылатын жүйені жұмысқа дайындау.

    Дайындаңыз: стерилді: бір мәрте қолданылатын сұйықты көк тамырға тамшылатып құюға арналған жүйені;флакондағы дәрілік ерітіндіні, спирттелген мақта шариктерін/сүрткілерін, қолғаптарды, бет пердені; қайшыны, дезинфекциялайтын ерітіндідегі пинцетті,тамшылатып құятын жүйенің тірегін(штатив), антисептикті, «Б» тобының медициналық қалдықтарын жинауға арналған ҚЖЖК), жабысқақ пластырды.

    Іс-әрекет алгоритмі:

    1. Сұйықты көк тамырға тамшылатып құюға арналған жүйені дайындаңыз (жарамдылық мерзімін және орамасының бүтіндігін тексеріңіз).

    2. Флакондағы дәрілік ерітіндіні дайындаңыз (дәрілік ерітіндінің атын,дозасын,жарамдылық мерзімін және сыртқы түрін тексеріңіз,дәрігердің ем тағайындайтын парағымен салыстырыңыз).Флаконның заттаңбасына пациенттің аты-жөнін, палатасының № жазыңыз.

    3. Стерилді орамадағы қолғаптарды алыңыз, қаптамасының бүтіндігін, жарамдылық мерзімін және мөлшерлемесінің сізге сәйкестігін тексеріңіз. Қолғаптардың сыртқы қаптамасын ашып дайындап қойыңыз.

    4. Қолыңызды гигиеналық деңгейде деконтаминациялаңыз. Антисептикпен өңдеңіз.Қолғаптарды киіңіз.

    5. Флаконның металдан жасалған қақпағының ортаңғы бөлігіндегі қақпақшасын пинцетпен алып тастаңыз.

    6. Флаконның резеңке тығынын антисептикпен ылғалданған стерилді мақта түйіршігімен екі мәрте өңдеңіз.Оларды ҚЖЖК-ге тастаңыз.

    7. Бір мәрте қолданылатын жүйенің орамасын қайшымен ашыңыз.Жүйені орамасынан шығарыңыз.

    8. Жүйедегі қысқышты бұрап жабыңыз.

    9. Жүйенің қысқа жағындағы инені алыңыз,калпагын алып тастаңыз және инені флаконның резеңке тығынына тірелгенше енгізіңіз.Жүйенің ауа жүбергішін ашыңыз.

    10. Флаконды түбін жоғары қаратып, төңкеріңіз және оны тірегішке орнатыңыз,жүйенің бос жағын сол қолмен ұстап тұрыңыз.

    11. Жүйенің тамызғышын аздап қысыңыз және оны жартысына дейін дәрілік ерітіндімен толтырыңыз.

    12. Жүйенің қысқышын ашыңыз және жүйенің ұзын түтігін ерітіндімен біртіндеп, ішіндегң ауа толық ығыстырылып шыққанша және калпағы алынбаған инеден ерітіндінің тамшылары көрінгенше толтырыңыз.

    13. Қысқышын жабыңыз.

    14. Жүйенің ерітіндімен толтырылған ұзын түтігінде ауа көпіршіктерінің жоқтығын тексеріңіз.

    15. Лотокқа стерилді антисептикпен ылғалданған мақта түйіршіктерін/ сүрткілерді салыңыз, олардың бетін стерилді сүрткімен жабыңыз. Жабысқақ жолақтың (1 см) екі жіңішке (4-5см) кесіндісін тірегішке жабыстырып алыңыз.



    СҰЙЫҚТЫҚТЫ КӨК ТАМЫРҒА ТАМШЫЛАТЫП ҚҰЮ ИНЕКЦИЯСЫН ЖАСАУ

    Мақсаты:көк тамырға тамшылатып құю, көп мөлшердегі (тәулігіне бірнеше литрге дейін) сұйықтықты баяу,тамшылатып енгізу,қан, қан препараттарын және қан алмастырушыларды құю.

    Көрсетілімі:айналымдағы қан көлемін қалпына келтіру, парентералды тамақтандыру,интоксикация белгілерін жою мақсаты.

    Енгізілетін жерлері: шынтақ буынының ішкі жағындағы,білектің, қолдың, аяқтың сыртқы жағындағы жақын орналасқан көк тамырлар.

    Асқынулары: сепсис, воздушная эмболия, гематома, тромбофлебит, флебит, СПИД, вирусный гепатит, анафилактический шок, инфильтрат.

    Дайындаңыз:стерилді:бір мәрте қолданылатын жүйені, спирттелген мақта шариктерін/сүрткілерін,дәке сүрткілерін, лотокты,қолғаптарды, бет пердені; тірегішті, клееңке жастықшаны, резеңке бұрауды (веноздық манжетканы), ұзындығы 4-5 см жабысқақ пластырдің жолағын, тері антисептигін;«Б» тобының медициналық қалдықтарын жинауға арналған ҚЖЖК), анафилактикалық шүкке қарсы жиынтықты, заттаңбасына пациенттің аты-жөні және палатасының № жазылған қағазды, дәрілік препарат бар флаконды.

    Іс-әрекет алгоритмі:

    1. Пациентпен жылы жүзді,шырай білдіріп амандасыңыз,өзіңіздің мамандығыңызды және аты-жөніңізді айтыңыз.

    2. Пациенттің аты-жөнін атап тіл қатыңыз.(алғашқы сөйлескенде оның аты- жөнін біліп алыңыз).

    3. Тұлға аралық ара-қашықтықты сақтаңыз (45-120см).

    4. Пациентпен психологиялық қатынас орнатыңыз.

    5. Қатынастың вербалды және вербалды емес әдістерін қолданып, (қолдарды сермеп, бет-әлпетті қимылдатып, оны ұстап немесе түртіп, көзіне қарап) пациентпен сенімді қатынас орнатыңыз.

    6. Кәсіптік тактіні және нәзік,биязы мінез-құлықты сақтаңыз.

    7. Пациент өзіне мұқият көңіл аударылғанын және оған ізгі ниетпен көмек көрсеткісі келетінін көруі керек.

    8. Пациенттің жеке басын сыйлайтын принципті ұстаныңыз.

    9. Пациентке ем-шараның мақсаты мен барысын түсіндіріңіз, дәрілік препарат туралы қажетті мәліметтерді айтыңыз.

    10. Стерилді орамадағы қолғаптарды алыңыз, қаптамасының бүтіндігін, жарамдылық мерзімін және мөлшерлемесінің сізге сәйкестігін тексеріңіз. Қолғаптардың сыртқы қаптамасын ашып дайындап қойыңыз.

    11. Қолыңызды гигиеналық деңгейде деконтаминациялаңыз, оларды антисептикпен өңдеңіз,қолғаптарды киіңіз және бет пердені тағыңыз (стандартты қараңыз).

    12. Тағайындалған дәрілік препаратты алыңыз, дәрігердің ем тағайындайтын парағымен салыстырыңыз, дәрінің атын, дозасын, концетрациясын, жарамдылық мерзімін оқыңыз, флаконның бүтіндігіне көз жеткізіңіз, ашылған күнді белгілеңіз және қолыңызды қойыңыз(стандартты қараңыз).

    13. Пациентке ыңғайлы дене қалпын алуға көмектесіңіз(осы ем-шара пациенттің арқасында жату қалпында жасалады),пациенттке қуығы мен ішегін босату керектігін айтыңыз.

    14. Пациенттің шынтағының астына клееңке жастықшаны салыңыз.

    15. Резеңке бұрауды (көк тамырлық манжетаны) иықтың ортаңғы бөлігіне сүрткінің немесе іш киімінің үстіне байлаңыз. Көк тамырды тесетін жерді қарап шығыңыз.

    16. Пульсті тексеріңіз (ол жоғалып кетпеуі керек).Пациентке көк тамыр қанға жақсы толуы үшін жұдырығын бірнеше рет ашып, жауып сосын қатты қысып тұру керектігін айтыңыз.

    17. Көк тамырды пальпациялаңыз.

    18. Қолғаптарты антисептикпен өңдеңіз.

    19. Иньекция орнын кезектестіріп антисептикпен ылғалданған екі мақта түйіршігімен немесе сүрткісімен бір бағытта өңдеңіз: алдымен бірінші түйіршікпен үлкен аймақты сүртіңіз, содан кейін екінші түйіршікпен дәл инекция жасайтын жерді мұқият өңдеңіз,үшінші антисептикпен ылғалданған түйіршікті немесе сүрткіні сол қолдың IV және V саусақтарының арасына салыңыз.

    20. Жүйенің иньекцияға арналған инесінен колпағын шешіңіз, ерітіндінің бір -екі тамшысын шығарыңыз, сол қолдың I саусағымен көк тамырды жылжымайтындай қылып басыңыз.

    21. Инені тері астына 30° бұрышта енгізіңіз,енгізерде ине теріге паралелді болуы үшін бұрыш мөлшерін аздап азайтыңыз.

    22. Инені көк тамыр бойымен, тамыр қуысына қарай ине ұзындығының 1/3 бөлігін енгізіп жылжытыңыз, сол қолдың I және II сауақтарымен жүйенің иньекцияға арналған түйінін қысыңыз.

    23. Иненің тамырда тұрғанына көз жеткізіңіз– ине канюлясы мен иньекцияға арналған түйін арасында қан пайда болады.

    24. Сол қолыңызбен бұрауды шешіңіз (манжетасын), пациентке жұдырығын ашу керектігін айтыңыз.

    25. Иненің көк тамыр арнасында тұрғанын тағы да бір рет тексеріңіз.

    26. Жүйедегі өткізгішті ашыңыз.

    27. Тамшылардың таму жылдамдығын өткізгішпен реттеңіз (минутына 40-60 тамшы болатындай).Дәрілік ерітіндінің тамырға таму барысын бірнеше минуттай бақылап, тұра тұрыңыз, сұйықтық тері астына еніп кетпеуі керек, пациенттің жағдайын қадағалаңыз.

    28. Инені және түтікті жабысқақ пластырмен бекітіңіз,көк тамырдың тесілген жерін сүрткімен жауып қойыңыз.

    29. Енгізу жылдамдығының ретті және ұдайы болуын қадағалаңыз.

    30. Инфузия кезінде пациенттің жалпы жағдайы мен өзін-өзі сезінуін бақылаңыз.

    31. Ем-шара аяқталғанда жүйенің өткізгішін жабыңыз, инені көк тамырдан шығарып алыңыз,антисептикпен ылғалданған 3-ші мақта түйіршігін иньекция орнына 3-5 минуттай басып, тұрыңыз.Пациенттің қолын шынтақ буынынан, қан толық тоқтағанша бүгіңіз немесе стерилді антисептикпен суланған сүрткінің үстін стерилді жабысқақ пластырмен жабыстырып қойыңыз.

    32. Шприцті инесі кигізілмеген инесімен, мақта түйіршіктерін/сүрткілерді ҚЖЖК-ге тастаңыз.

    33. Пациентке ыңғайлы дене қалпын беріңіз, одан өзін қалай сезінетінін сұраңыз.

    34. Қолғаптарды, бет пердені шешіңіз, ҚЖЖК-ге тастаңыз.

    35. Қолыңызды жуып кептіріңіз.

    36. Осы ем-шараның орындалғаны туралы белгі жасаңыз.

    Ескерту:

      • Қосымша дәрілік заттарды енгізу жүйенің иньекцияға арналған түйініне шприцпен жіберу арқылы жүзеге асырылады.Иньекция жасар алдында резеңке түтік антисептикпен ылғалданған мақта түйіршігімен өңделеді,ал резеңке түтіктің тесілетін жерінің жоғарғы жағы қан тоқтатын қысқышпен қысылады

      • флаконға енгізілетін дәрінің аты жазылады

      • Флакондарды ауыстыру тамызғыш толық босамай тұрып жүргізіледі.Ол үшін қысқышты жабыңыз, жаңа флаконның тығынын антисептикпен өңдеңіз,алдымен жүйенің қысқа жағындағы инені тірелгенше енгізіңіз; қысқышты ашыңыз,тамшының таму жылдамдығын реттеңіз.

      • Енгізу барысында барлық жүйенің жұмысын толық бақылаңыз: сүрткі ерітіндімен ылғалданбағанын,инфильтратың пайда болғанын немесе енгізу аймағының ісініп кетпеуін, сұйықтықтың ағымы тоқтап қалмағандығын.

      • пациенттің жағдайын қадағалаңыз,дәрілік ерітінді құйылған жердің ауырмайтынын,басының айналмайтынын, жүрегі айнымайтынын сұраңыз.Егер пациентте ауру сезімі болатын болса немесе иньекция орны ісініп тұрғанын көрсеңіз, қысқышты жабыңыз және инені шығарып алыңыз.

    Бақылау сұрақтары

    1. Анықтамасын беріңіз «инъекция» - бұл…

    2. Шприцтің қандай түрлері болады?

    3. Қазіргі кезеңде дәрілік заттарды парентералды жолмен ензізу үшін шприцтердің қандай стандартты түрлері қолданылады және неге қолданылады?

    4. Иньекциядан кейін болатын асқынулардың даму себептерін атаңыз.

    5. Дәрілік заттарды организмге ас қорыту жолдарына түсірмей енгізу әдісі–бұл ….

    6. Бұлшық етке, тері астына, тері ішіне,көк тамырға инъекция жасаудың және көк тамырға тамшылатып құюдың мақсаттары, көрсетілімдері және қарсы көрсетілімдері.

    7. Көк тамырды тесуге түсінік беріңіз.

    8. Көк тамырды тесетін жердің анатомиялық орындарын атаңыз және көк тамырдың түрлерін атаңыз.

    9. Көк тамырды тесуді жасауға мейіргер және пациент қалай дайындалады.

    10. Көк тамырды тесуді жасағанда қандай қауіпсіздік техникасын сақтау керек.

    11. Тамшылатып енгізуге арналған дәрілік заттарды атаңыз және оларға қандай талаптар қойылады.

    12. Иньекциядан кейін дамуы мүмкін болатын асқынуларды атаңыз, оларды емдеу жолдары мен алдын-алу шаралары.

    Кейбір дәрілік препа­раттарды енгізу ерекшеліктері

    ИНСУЛИНДІ ҚОЛДАНУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

    Инсулин ұйқы безінің гормоны болып табылады және көмірсу зат алмасуына үлкен әсерін тигізеді.Организмнің тін (бұлшық ет, май) жасушаларының глюкозаны сіңдіріп алуын жақсартады, глюкозаның жасуша мембранасы арқылы тасымалдануын жеңілдетеді, глюкозадан гликогеннің түзілуін және оның бауырда жиналуын жылдамдатады.

    Қолданылуы: аурудың орташа және ауыр түрлерінде,қант диабетін емдеу үшін қолданылады (орнын ауыстыратын терапия),

    Инсулин–түссіз сұйықтық,1 мл-де 40, 80 және 100 ЕД болады,көбінесе 5 мл ден флаконда шығарылады.Қант диабетінің терапиясында қарапайым инсулин (6-8 әсері сағ.) және ұзақ әсер ететін инсулин (12-36 әсері сағ.).

    Инсулиннің әсері қан құрамындағы глюкоза деңгейінің өзгеруімен бағаланады, зәр құрамындағы қант да есептеледі.

    Инсулинді: иықтың сыртқы жағының жоғарғы үштен бір бөлігіне, санның ортаңғы бөлігінің алдыңғы және шеткі жақтарына, іш пердесінің алдыңғы және екі бүйір жақтарына енгізеді.

    Инъекцияға арналған ине өткір болуы керек. Инсулин салатын орындарды «жұлдызша» ережесімен сағат тілі бағытымен ауыстырып отырады.

    Инсулинді аурудың ауырлық түріне байланысты тәулігіне 1-3 рет, тамақ ішуге15-20 минут қалғанда енгізеді.Диабеттік комада ұзақ әсер ететін инсулинді енгізуге болмайды.
    1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   64


    написать администратору сайта