Стандарт. стандарты по СД (копия). олдану крсетілімдері

• Название: олдану крсетілімдері
• Анкор: Стандарт
• Дата: 25.06.2022
• Размер: 198.37 Kb.
• Имя файла: стандарты по СД (копия).docx
• Тип: Документы; #614572
• страница: 12 из 19

КЛИЗМАЛАР. ЖЕЛ ШЫҒАРАТЫН ТҮТІК

ТАЗАРТУ КЛИЗМАСЫН ҚОЮ

Максаты: ішектің созылып-керіліп жиырылуын күшейту жэне нәжісті жібіту арқылы жуан ішектің төменгі бөлігіндегі нәжістен жэне желден босату.

Қолдану көрсетілімдері: іш қату, улану, босанар және операция жасар алдында, дэрілік жэне майлы клизмалар қою алдында, ас қорыту, зэр бөліну жэне кіші жамбас мүшелерін рентгенологиялық, эндоскопиялық зерттеу алдында.

Қарсы көрсетілімдері: асқазан немесе ішектен қан кеткенде, жуан ішек жэне анус аймақтарының жедел қабыну немесе ойық жара үдересінде, тік ішектің қатерлі ісігінде, ас қорыту мүшелеріне операңия жасаганнан кейінгі бірінші күндерде, анус аймагындагы сызатта немесе тік ішектің түсуінде, қанаган гсморройда.

Дайындаңыз: залалсыздандырылған: үштықты, Эсмарх крушкасын, штативті, вазелинді, шпательді, қолгапты, мақта немесе дэке тамнондарын, пинңетті, шылапшынды, дэрет ыдысын судно (егерде процедура палатада орындалатын болса), температурасы 20-22°С-дагы 1,5-2 литр суды, салфеткаларды, эжетханалық қагазды, су термометрін, клеенканы, жаялықты, клеенкалы алжапқышты, зарарсыздандыру ертіндісі бар ыдысты. Қауіпсіз жоюга арналган контейнерді (ҚЖАК).

Іс-эрекет алгоритмі:

1. Науқасқа емшара барысы мен мақсатын түсіндіріңіз, оның келісімін алыңыз.

2. Науқасты кермемен (агаш рамаларга матаны керіп жапсырған капсырмалы шымылдық) қоршаңыз (егерде емшара палатада орындалса).

3. Халатты, масканы, клеенкалы алжапқышты киіңіз.

4. Гигиеналық деңгейде қолыңызды тазартыңыз, қолғапты киіңіз.

5. Эсмарх крушкасына 20-22°С температурасындагы 1,5-2 л суды қүйып, қысқышты жабыңыз.

6. Наукастың дене денгейінен 1 метр биіктік штативке кружканы іліңіз, оған үштықты кигізіңіз, оның үшына вазелин майын жагыңыз.

7. Резеңке түтіктегі қысқышты ашып, аз мөлшерде суды шығарыңыз, онымен бірге ауа шығады, қысқышты жабыңыз.

8. Кушетка жанына еденге шылапшынды қойыңыз.

9. Кушетка үстіне клеенканы шылапшынға қарай салбыратып төсеңіз, оның үстінен жаялықты төсеңіз.

Ю.Кушетканың шетіне науқасты сол жақ қырымен жатқызып, оның оң аяғын тізе буынынан бүгіп, кішкене ішіне қарай келтіріңіз, ал сол аяғы кушегка бойымен созылган болуы керек.

ІО.Құйғышты кушетка деңгейінен төмен түсіріп, оны енкейте ұстаңыз, қүйғыш кайтадан аққан сұйыктықпен толғанша күтіңіз, ішіндегі сүйықтықты шылапшынға қүйыңыз.

П.Қүйғышты қайтадан сумен толтырып, емшараны жуылған су таза болғанша бірнеше рет қайталаңыз.

12.Қүйғышты шығарып, ішекте қалған су ағуы үшін резеңке түтіктің сыртқы үшын шылапшынға 10-20 минутка салып койыңыз.

13.Сүңгіні ептеп шығарып алыңыз.

14.Анус тесігі айналасын тазартыңыз.

15.Сифон клизмасына арналған жүйені жэне қүйғышты зарарсыздандыру ертіндісіне салып қойыңыз.

16.Қолгапты, алжапқышты, халатты, масканы, салфеткаларды, қолғапты қауіпсіз жоюға арналган контейнерге салыңыз.

17.Қолыңызды жуып, кептіріңіз.

НАУҚАСТЫ ЖӘНЕ МЕДНЦННАЛЫҚ ҚҰРАЛ-САЙМАНДАРДЫ ТӨС СҮЙЕК

ПУНКЦИЯСЫНА ДАЙЫНДАУ

Мақсаты: диагностикалық: қаи ауруларынын диагнозын айқындау және диагнозды дұрыс қою үшін сүйек миын зерттеу.

Қолдану көрсетілімдері: қан өндіру жүйесінің аурулары.

Қарсы корсетілімдері: инфаркт миокардісі, бронхиалді астма үстамасы, көлемді күйіктер, тері аурулары, тромбоцитопения (тромбоциттердің азаюы).

Дайындаңыз: залалсыздандырылған: лотокті, 10-20 мл шприцтерді, Кассирский пункциялық инесін, таңғыш материалды, 8-10 дана заттық әйнектерді, мақта жэне дәке шариктерін, корнцангты, қолғапты, 70% спиртті, 5% спирттелген йод ерітіндісін, лейкопластырьді, қауіпсіз жоюға арналған контейнерді.

Іс-әрекет алгоритмі:

1. Науқасқа алда болатын зерттеу туралы мәліметті беріп, оның рүқсатын алыңыз.

2. Дэрігер төс сүйегін тесуді емшара кабинетінде жүргізеді.

3. Төс сүйегі ІІІ-ІУ қабырға аралық деңгейде тесіледі.

4. Мейірбике манипуляция жүргізгенде дэрігерге комектеседі.

5. Науқасты емшара кабинетіне шақырыңыз.

6. Науқасты беліне дейін шешінуін сүраңыз. Науқасқа кушеткаға арқасымен копшіксіз жатуына көмектесіңіз.

7. Қолыңызды гигиеналық деңгейде тазартып, қолғапты киіңіз.

8. Науқастың кеуде торының алдыңғы бетін, бүғанадан төс шеміршегі мен кіндік аймағына дейін 5% спирттелген йод ерітіндісінде суландырылған мақта шаригімен, сосын 70% спиртке ылғалдатылған мақта шаригімен 2 рет тазартыңыз.

9. Жүмсақ тіндерге қабаттық инфильтрациялық анестезияны (жансыздандыру) 2% новокаин ерітіндісімен 2 мл дейін төс сүйегінің ортасына ІІІ-ІУ қабырға аралық деңгейде жүргізіңіз.

10. Кассирскийдің пункциялық инесіне шектелетін қалқаншаны ине үшынан 13-15 мм қондырып, сосын залалсыздандырылған шприцті дәрігерге беріңіз.

11. Дәрігер тос сүйектің сыртқы пластинкасын теседі. Оның қолы иненің ойыққа түсіп кеткенін сезеді, мандренің шығарып, инеге 20 мл шприцті жалғастырып, оған 0,5-1 мл сүйек миын сорып алып, заттық әйнекке қүяды.

12. Заттық әйнекті кептіріңіз.

13. Инені алған соң тесілген жерді 5% спирттелген йод немесе 70% спирт ерітіндісімен оңдеңіз, залалсыздандырылған дэке таңғышын салып, лейкопластырьді жапсырыңыз.

14. Қолғапты шешіңіз.

15.Қолданған қолғаптарды, шприңтерді жэне мақта шариктерін қауіпсіз жоюга арналған контейнерге салыңыз.

16. Қолыңызды сабындап жуып, қүрғатыңыз.

17. Науқасты палатаға апарыңыз.

18.Материал кепкеннен кейін заттық эйнектерді жолдамамен лабораторияға апарыңыз.

Ескерту: Кассирский инесі - бүл қысқа қалың қабырғалы ине мандреннен жэне қалқаншадан түрады. Қалқанша иненің өте терең төс сүйегіне енуінен сақтайды.

СИФОН КЛИЗМАСЫН қою

Мақсаты: ішектің жоғарғы бөлігіндегі ашыған, шіріген, шырышгы, улы заттарды, нәжісті шығару жэне ішекті жуу.

Қолдану көрсетілімдері: улану, тазарту, жібіту клизмаларынан әсері болмағанда жэне ішті айдайтын дәрілерді қабылдағанда, ішектің түйілуіне күдіктенгенде, ішекке операция жасағанда наукасты дайындау.

Қарсы көрсетілімдер: асқазан немесе ішектен қан кеткенде, жуан ішек жэне анус аймағының жедел қабыну немесе ойық жара үдерісінде, тік ішектің қатерлі ісігінде, ас қорыту мүшелеріне операңия жасағаннан кейінгі бірінші күндерде, анус аймағындағы сызатта немесе тік ішектің түсуінде, қанаған геморройда.

Дайындаңыз: залалсыздандырылған: сифон клизмасына арналған жүйені (жуан асқазан сүңгісі шыны түтік көмегімен резеңке түтікке жалғастырылған), сыйымдылығы 1 литрге дейін шыны қүйғышты, 20-22°С температурасындағы 10-12 литр суды, сыйымдылығы 1 литр крушканы, суды ағызуға арналған шылапшынды, шпательді, қолғапты, салфеткаларды, клеенкалы алжапқышты, халатты, масканы, клеенканы, жаялықты, вазелинді, су термометрін, зарарсыздандыру ерітіндісі бар ыдысты, қауіпсіз жоюға арналған контейнерді.

Іс-әрекет алгоритмі:

1. Науқасқа емшара барысы мен мақсатын түсіндіріңіз.

2. Гигиеиалық деңгейде қолды тазартыңыз, халатты, масканы, қолғапты, клеенкалы алжапқышты киіңіз.

3. Кушетка үстіне клеенканы төсеп шылапшынға қарай салбыратыңыз,оның үстінен жаялықты жайыңыз, жуылған суды ағызу үшін шылапшынды қойыңыз. Науқасты кермемен қоршаңыз.

4. Кушетканың шетіне науқасты сол жақ қырымен жатқызын, оның оң аяғы тізе буынынан бүгіліп ішіне қарай келтірілуі керек.

5. Жүйені дайындаңыз. Сүңгінің саңылаусыз үшына 30-40 см үзындығына вазелин майын жағыңыз.

6. Сол колдың I жэне II саусақтарымен бөкселелерді ажыратып, ал оң қолмен абайлап жеңіл айналмалы қозғалыспен сүңгінің саңылаусыз үшын анус тесігіне енгізіп, оны тік ішекке қарай жылжытып, ең алғаш 3-4 см кіндік бағыты бойынша, сосын омыртқа жоғасына қатарластыра отырып 30-40 см тереңдікке еңгізіңіз.

7. Резеңкеге қүйғышты жалғастырыңыз, қүйғышты еңкейткен қалыпта науқастың боксе деңгейінде үстаңыз.

8. Дайындаған қүйғышты 1 литр сумен толтырыңыз.

9. Қүйғыштың тар түбіне су барғанша (ішекке сумен бірге ауа кірмеуін қадағала), қүйғышты жаймен жоғары көтеріңіз.

П.Сол қолдың I жэне II саусақтарымен бокселерді ажыратып, ал оң қолмен абайлап жеңіл айналмалы қозғалыспен ұштықты анус тесігіне енгізіп, оны тік ішекке қарай жылжытып, ең алгаш 3-4 см кіндік багыты бойынша, сосын омыртқа жотасына қатарластыра отырып 8-10 см тереңдікке енгізіңіз.

12.Қысқышты ашып, су ішекке ақырын ене бастаганда науқасты ішпен терең дем алуын сұраныз (егерде су ішекке түспесе, онда крушканы жоғары көтеріп, ұштықтың қалпын озгертіңіз), ішекке судың жылдам түсуі ауыр сезінуді болдырады, егерде нэтижесі болмаса, үштықты шығарып алып, ауыстырыңыз.

13.Су ішекке енгеннен кейін (ішекке ауа түспес үшін, крушканың тар түбінде су қалуы керек) қысқышты жауып, ептеп айналмалы қозғалыспен үштықты шығарып алыңыз.

Н.Науқасты шалқасынан жатуын, тереңірек дем алуын және нәжісті жақсы сүйылту үшін 5-10 минуттай суды ішекте үстауын сүраңыз.

15.Егерде емшара палатада орындалса, наукасқа дәрет ыдысын (судноны) беріңіз немесе унитазға дейін апарыңыз.

16.Анус тесігінің айналасын тазартыңыз.

17.Қолданылған үштықты ыдыстағы зарарсыздандыру ертіндісіне салыңыз.

16..Клеенкалы алжапқышты, халатты, қолғапты, масканы шешіңіз.

19.Қолыңызды жуып, кептіріңіз. Салфеткаларды, қолғапты қауіпсіз жоюға

арналған контейнерге салыңыз.

Ескерту:

- тазарту клизмасы нәтижелі болғанын санауға болады: егерде 5-10 минут аралығында сумен бірге мол нэжіс көп мөлшердегі желмен (газбен) бөлініп шығады;

- агониялық іш қатуда судың температурасы 12-20°С-дан төмен болмауы қажет, ал спастикалық - жоғары (37-42°С-қа дейін), іш қатуда - 20-25°С;

- егерде науқас нэжісі аз молшерде гек сумен ішекті босатса, онда наукасты дәрігер қарағаннан кейін клизманы қайтадан қайталау кажет.

РЕЗЕҢКЕ АЛМҮРТ ТӘРІЗДІ БАЛЛОНША КӨМЕГІМЕН БОСАТУ (майлы, түзды, дәрілік) КЛИЗМАЛАРЫН ҚОЮ

Мақсаты: тік ішек аркылы дәрі-дәрмектерді енгізу.

Дайындаңыз: залалсыздандырылған: ұштықты, алмұрт тәрізді баллоншаны (спринцовканы), қолғапты , салфеткаларды, шпательді, вазелин майын, лотокті, тағайындалған ертіндіні (май, эмульсия, тұзды ерітінді), зарарсыздандыру ерітіндісі бар ыдысты, қауіпсіз жоюға арналған контейнерді.

Іс-әрекет алгоритмі:

1. Науқасқа емшара барысы меп мақсатын түсіндіріңіз, оның келісімін алыңыз.

2. Гигиеналық деңгейде қолды тазартыңыз, қолғапты киіңіз.

3. Кушеткаға клеенканы, үстінен жаялықты тосеңіз.

4. Науқасты кушетканың шетіне сол жақ қырына қарай жатуын, іш бүлшық еттерін босату үшін тізелерін бүгіп, оларды ішіне қарай келтіруін сүраңыз.

5. Шпательді қолдана отырып, алмүрт тәрізді баллоншаның үштығына вазелин майын жағыңыз. ^

6. Су моншасында 1-38°С дейін жылытып, даярланған ерітіндіні лотокқа қүйыңыз.

7. Баллоншаны қысып, онан ауаны шығарыңыз, баллоншаның үштығын лотокқа салып, оны ашыңыз, баллоншаға даярланған ерітіндіні сорып алып, онан ауа қалдығын шығарыңыз.

8. Сол қолдың I жэне II саусақтарымен бөксені ажыратып, ал оң қолмен жеңіл айналмалы қозғалыспен ептеп анал тесігіне еңгізіңіз. Алмүрт тәрізді баллоншаның үштығы 10-12 см тереңдікке енгізіледі.

9. Ақырын резеңке алмүрт тәрізді баллоншаны қысып, дәрілік ерітіндіні еңгізіңіз.

Ю.Сол қолмен алмүрт тәрізді баллоншаны үстап отыра, оң қолмен оны «жогарыдан төмен» бағытта, қалдық ерітіндіні тік ішекке қарай итере қысыңыз.

П.Анал тесігіне салфетканы үстап отыра, ептеп айналмалы қозғалыспен алмүрт тэрізді баллоншанын үштығын тік ішектен шығарыңыз, теріні салфеткамен алдынан артына қарай бағытта сүртіңіз. (бүтаралықтан анал тесігіне қарай).

12.Науқастың бөкселерін тығыз қысыңыз, клеенка мен жаялықты жинап алыңыз.

13.Пайдаланған үштықты зарарсыздандыру ерітіндісі бар ыдысқа салыңыз.

14.Қолғапты шешіңіз. Қолғапты, салфеткаларды контейнерге салыңыз.

15.Қолыңызды жуып, қүрғатыңыз.

ЖЕЛ ШЫҒАРАТЫН ТҮТІКТІ ҚОЮ

Мақсаты: ішектегі желді (газды) шығару.

Қолдану көрсетілімдері: іш кебу, ішек атониясы, жібіту клизмасын қойғанда.

Қарсы көрсетілімдері: ішектен қан кеткенде, тік ішектің түсуінде, жуан ішек жэне анус тесігі аймагының жедел қабыну немесе ойық жара үдерісінде, тік ішектің қатерлі ісігінде, қанаган геморройда.

Дайындаңыз: залалсыздандырылган: жел шыгаратын түтікті, лотокты, шпательді, қолгапты, вазелинді, клеенканы, жаялықты, халатты, алжапқышты, судноны сумен, салфеткаларды, әжетхана қагазын, кермені, зарарсыздандыру ерітіндісі бар ыдысты, қауіпсіз жоюга арналган контейнерді.

Іс-әрекег алгоритмі:

1. Науқасқа емшара барысы меп мақсатын түсіндіріңіз.

2. Наукасты кермемен қоршаңыз (егерде емшара палатада орындалса).

3. Науқастың қасына отыргыштың үстіне судноны қойыңыз (судно ішіне аз мөлшерде су қүйыңыз). Науқастың бөксе астына клеенканы салып, оның үстінен жаялықты төсеңіз.

4. Науқасты сол жақ қырына немесе шалқасынан жатқызып, оның аяқтары тізесінен бүгілуі керек.

5. Қолыңызды гигиеналық деңгейде тазартыңыз, қолгапты киіңіз.

6. Жел шыгаратыи түтіктің домалақ үшына 20-30 см үзындыгына вазелинді жағыңыз.

7. Түтіктің ортасын бүгіп (бүктеп), оның бос үшын оң қолдың IV жэне V саусақтарымен кысып, ал домалақ үшын жазатын қаламүштай үстаңыз.

8. Сол қолдың I жэне II саусақтарымен бөксені ажыратып, ал оң қолмен абайлап жеңіл айналмалы қозғалыспен жел шығаратын түтікті анус тесігіне енгізіңіз, оны тік ішекке қарай жылжытып ең алгаш 3-4 см кіндік бағыты бойынша, сосын омыртқа жотасына қатарластыра отырып 20-30 см тереңдікке енгізіңіз.

9. Науқасты шалқасына бүрыңыз немесе сол жағдайда қалдырыңыз.

10. Жел шығаратын түтіктің бос үшын су күйған судноға немесе лотокқа салыңыз.

11. .Жел шыкқанда (су көпіршіктің шығуы бойынша) көзіңізді жеткізіңіз, суы бар судноны немесе лотокты алыңыз, ал жел шығаратып түтіктің сыртқы үшын жаялыққа конверт түрінде ораңыз.

12. Науқастың қал жағдайын әрбір 20-30 минут сайып бағалаңыз.

13.Науқастың үстін жауып, ішекте түтікті жел толық шыққанша 1 сағатқа қалдырыңыз.

14.Абайлап айналмалы қозғалыспен түтікті шығарып алып, анус тесіғі айналасын салфеткамен немесе әжетхана қағазымен тазартып, вазелин майы жағылған салфетканы бөксе аралығына салыңыз.

15. Жел шығаратын түтікті зарарсыздандыру ертіндісіне салыңыз.

16.Қолғапты шешіңіз. Салфеткаларды, қолғапты қауіпсіз жоюға арналған контейнерге салыңыз.

17. Қолыңызды жуып, қүрғатыңыз.
Ескерту: егерде ішектен жел толық шықпаса, емшараны 2-3 сағаттан кейін қайталаңыз, бірақта тэулігіне 2-3 реттен кем емес.


МАЙЛЫ КЛИЗМАНЫ ҚОЮ

Максаты: емдік: ішек бұлшык еттерін босансытуға, нэжісті сұйылту, түйілуді азайту жэне қалыпты ішектін жиырылып кеңеюін қалпына келтіру.

Қолдану көрсетілімдері: тазарту клизмасының эсері болмауы, спастикалык іш кату, ұзақ іш қату. жуан ішектің қабыну аурулары, операциядан кейінгі кезең, босанганнан кейін.

Қарсы көрсетілімдері: асказан немесе ішектен қан кету, тік ішектің қатерлі өскіндігі, анал тесігі аймагындагы сызат немесе тік ішектің түсуі, қансыраған геморрой.

Дайындаңыз: залалсыздандырылған: жел шығаратын түтікті, лотокті, Жане шприңін немесе алмүрт тэрізді баллоншаны, шпательді, қолғапты, салфеткаларды, клеенканы, жаялықты, вазелин майын, 100-200 мл мөлшердегі майлы ертіндіні, зарарсыздандыру ерітіндісі бар ыдысты, қауіпсіз жоюға арналған контеинерді.

Іс-әрекет алгоритмі:

1. Науқасқа емшара барысы мен мақсатын түсіндірігі, оның келісімін алыңыз.

2. Кушеткаға клеенканы, оның үстінен жаялыкты төсеңіз. Науқасты кермемен қоршаңыз.

3. Науқасты сол жақ қырына жатқызып, оң аяғын тізе буынынан бүгіп, ішіне қарай келтірілуі керек.

4. Гигиеналық деңгейде қолыңызды тазартыңыз, қолғапты киініз.

5. «Су» моншасында I - 38°С дейін жылытылған 50-100 мл майлы ерітіндіні алмүрт тэрізді баллоншага немесе Жане шприңіне сорып алыңыз.

6. Жел шығаратын түтіктің саңлаусыз домалақ, бітеу үшына 20-30 см үзындыққа вазелин майын жағыныз.

7. Сол қолдың I жэне II саусақтарымен бөкселерді ажыратып, ал оң қолымен жел шығаратын түтікті абайлап айналмалы қозғалыспен анал тесігіне тік ішекке қарай жылжытып енгізіп, ең алғаш кіндік бағытына қарай 3-4 см, сосын омыртқа жотасына қатарластыра отырып 20-30 см тереңцікке енгізіңіз.

8. Майлы ерітіндіні алмүрт тэрізді баллоншаға немесе Жане шприңіне сорып алып, енгізер алдында оның ауасын шығарып, жел шығаратын түтіктің бос үшына жалғастырып, ақырын тік ішекке енгізіңіз.

9. Жел шығаратын түтіктің сыртқы үшына қысқышты салыңыз немесе қолмен қысыңыз.

10. Жел шығаратын түтіктен алмүрт тэрізді баллоншаны жазылдырмай немесе Жане шприцінен шығарыгі алыңыз.

11. Жане шприціне немесе алмүрт тәрізді баллоншаға ауа сорып алып, қайтадан оны жел шығаратын түтікке жалғастырып, түтікте қалған майлы ерітіндіні тік ішекке қарай үрлеп (итеріп) жіберіңіз.

12. Жел шығаратын түтікті шығарып алып жэне алмүрт тэрізді баллоншанын үштығын зарарсыздандыру ерітіндісіне салыңыз.

13. Анал тесік аймағының терісін салфеткамен сүртіңіз.

14. Науқасқа ынғайлы жағдай жасап жэне терең демалуын сүраңыз. 10-12 сағат ішінде деңе жағдайын өзгертіуін сүраңыз.

15. Қолғапты шешіп, қолыңызды жуыңыз.

Ескерту:

емшара жасар алдында науқас қуығын босатуы қажет;

майлы клизманы емдік мақсатпен жасағанда алмүрт тэрізді баллоншаны қолданыңыз; наукас тізе-шынтақ қалпында болуы қажет; майлы клизманы түнде қою қажет.

ДӘРІЛІК КЛИЗМАНЫ қою