1дегей Аденовирусты инфекцияны патогенезі, салыстырмалы диагностикасын млімет жинатаыз, таптастырыыз
 Скачать 0.53 Mb.
|
ДиагностикаСбор анамнеза и жалоб заболевания (озноб, головная боль (усиливающаяся в лобной и височной областях), подъем температуры тела до 40 градусов, слабость, вялость, общее недомогание, характерным симптомом является грубый лающий кашель). Общий осмотр (отечность и покраснение гортани, ротоглотки). В случае необходимости проводится лабораторная диагностика крови на наличие специфических антител к вирусу. Возможна также консультация инфекциониста. Лечение парагриппаСимптоматическая терапия (прием жаропонижающих, сосудосуживающих при насморке, обезболивающих препаратов). Обильное питье. Постельный режим. Ударные дозы витамина С. Лейкоцитарный интерферон в виде раствора капельно в нос. При осложнениях, вызванных присоединением бактериальной инфекции, назначают антибиотики. Осложнения и последствияПри присоединении бактериальной инфекции возможны: пневмония (воспаление легких); синдром крупа (отек слизистой оболочки гортани, спазм мышц гортани и нарушение дыхания); гнойное отделяемое при кашле (отхаркиваемое при кашле содержимое может иметь примеси гноя); ангина; синуситы (воспаление придаточных пазух носа); отиты (воспаление уха). Профилактика парагриппаПрием интерферона (препарат, направленный на стимуляцию собственных защитных сил организма). Закладывание оксолиновой мази в нос. Ограничение контакта с больными, особенно в первые 3 дня заболевания. Строгое соблюдение правил личной гигиены (регулярное мытье рук после контакта с предметами, на которых мог остаться вирус). Поддержание защитных сил организма: полноценное питание (употребление в пищу овощей, фруктов, витаминов); употребление в пищу чеснока и лука (эти продукты являются естественными иммуностимуляторами, обладают бактерицидным и противовирусным действием); прогулки на свежем воздухе; занятия спортом; полноценный сон. 19.Сальмонеллездің жіктемесі, клиникалық белгілері, зертханалық-аспаптық зерттеу әдістерін көрсетіңіз Тәжірибеде сальмонеллездің келесі жіктелуі қолданылады: I. Гастроитестинальды түрі: 1) гастриттік вариант 2) гастроэнтериттік вариант 3) гастроэнтероколиттік вариант II.Жайылмалы түрі: 1)сүзек гәрізді вариант (сирек) 2)септикопиемиялық вариант (өте сирек) III. Бактериотасымалдаушылық 1) жедел 2) созылмалы 3) транзиторлы Клиникасы: Сальмонеллездің ең жиі гастроинтестинальды түрі кездеседі, ол ауырлығы бойынша жеңіл, орташа ауырлықтағы және ауыр ағымына бөлінеді. Ауру ағымының ауырлығы сусыздану мен интоксикацияның дәрежесіне байланысты анықталады. Сусызданудың дәрежесі В.И. Покровскийдің жіктелуіне (1978 ж.) сәйкес бөлінеді. Сальмонеллез кезінде жасырын кезең 2 - 6 сағаттан 2 - 3 күнге дейін созылады. Ауру көп жағдайда жедел басталады. Гастриттік вариант сирек дамиды. Гастриттік синдромға тән белгілер: жүректің айнуы, эпигастрий аймағындағы ауыру сезімі, құсу. Кей жағдайларда құсу қайталамалы сипатта болуы мүмкін. Іштің өтуі әдетте болмайды. Науқастың іші өтсе, дәреттің жиілігі тәүлігіне 5 реттен аспайды, нәжістің сипаты ботқа тәрізді болады. Міндетті түрде интоксикация белгілері болады. Көбінесе ол қысқа мерзімді және жеңіл немесе орташа дәрежеде болады. Гастроэнтериттік вариант - жиі кездесетін, сальмонеллезге аса тән вариант. Гастроэнтериттік синдромға тән белгілер: жүректің айнуы, құсу, іштің кіндік аймағында, илеоцекальды (оң жақ мықын) аймағында ауыру сезім. Құсу көбінесе қайталамалы, тоқтаусыз болады. Іш аймағында метеоризм, пальпация кезінде эпигастрий, кіндік, илеоцекальды аймақтарында ауыру сезім анықталады, кейде іштің құрылдауы байқалады. Нәжіс сұйық, көп мөлшерде, нашар иісті, қоңыр, сары және жасыл түсті. Ауру жедел басталады. Интоксикация белгілері орташа деңгейде болады. Гастроэнтероколиттік вариант – сирек кездесетін сальмонеллездің атипті варианты. Ауру типтік түрінде басталып, сосын клиникалық ағымы жедел дизентерияға ұқсап кетеді. Айырмашылығы: дизентерия кезінде ауру колиттік синдромнан басталады, ал сальмонеллез кезінде колиттік синдром гастроэнтериттік синдромнан кейін қалыптасады. Таза колиттік синдромға тән белгілер: іштің сол жақ мықын аймағында толғақ тәрізді ауыру сезім, ішектің спазмі, патологиялық қосындыларымен (шырыш, қан) аз мөлшерлі жиі нәжіс. Дефекацияға жалған шақырыс пайда болуы мүмкін. Сальмонеллездің гастроэнтероколиттік түрінде ішектегі RRS көрінісі катаральды, катаральды – геморрагиялық, катаральды-эрозивті проктосигмоидитке тән болады. Сальмонеллездің барлық варианттары жедел басталады. Бастапқы кезеңде асқазан ішек жолының зақымдалуымен интоксикация белгілері байқалады. Бірінші кезекте интоксикация белгілері: жалпы әлсіздік, бастың ауруы, гипертермия, қалтырау, ал кейіннен асқазан ішек жолының зақымдалуы тіркеледі. Интоксикация белгілерінің ұзақтығы және айқындылығы әр түрлі болуы мүмкін. Көбінесе дене температурасы 38-39◦ С-қа дейін 2-4 күнге созылады. Сальмонеллезбен ауыратын науқастарда іштің ауыруы тұрақты симптом болып табылады. Іштің пальпациясы кезінде жайылмалы ауру сезім анықталады, кей жағдайда ауру умбиликальды немесе эпигастральды аймақта орналасады. Іштің эпигастральды, умбиликальды және оң жақ мықын аймақтарында құрылдау жиі анықталады. Аурудың гастроинтестиналды түрінде асты сіңіру, қорыту және моторлы-эвакуациялық қызметтері тежеледі; ішектің қалыпты биоценозы бұзылады, бұл асқазан — ішек жүйесінің бұзылысына жағдай туғызады және күшейтеді. Тоқ ішекте диффузды катаральды қабыну белгілері байқалады. Патологиялық процесске ішекпен бірге ұйқы безі мен бауыр қосылады. Бұл мүшелердің бұзылысы тез өтпелі сипатқа ие, бірақ кейде процестің созылмалы ағымы болуы мүмкін. Ішектің функциональды жағдайы клиникалық жазылудан кейін біршама кеш қалыпқа келетінін атап өту керек. Бір қатар науқастарда сіңіру және қорыту (әсіресе, майларды сіңіру мен қорыту) қызметтерінің бұзылысы бірнеше ай бойы сақталуы мүмкін. Сальмонеллезге жүрек - қантамыр жүйесінің зақымдалуы тән. Бұл кезде қантамырлық бұзылыстар жетекші орын алады, олар жүрек қызметінде екіншілік өзгерістер шақырады. 5 — 7 % - науқастарда коллапс дамиды. Миокардтың зақымдалуы жүрек тондарының бәсеңдеуімсн, экстрасистолияның пайда болуымен, сирек жүрек ұшында систоликалық шу, ЭКГ өзгерістермен көрінеді. Бүйректердің қан айналымының бұзылысы мен су-электролиттік тепе-теңдіктің өзгерістері, бүйректің жедел жетіспеушілігінің себебі болуы мүмкін. Токсико- инфекциялық шок дамығанда көп ауытқулар байқалады, бұл кезде айналымдағы қан көлемі төмендеуі бүйректегі қанның ағуын азайтады, микроциркуляция бұзылыстарына алып келеді. Сальмонеллездің гастроинтестинальды түрінде су-электролиттік өзгерістер айқын көрінеді. Дегидратация, электролиттердің дисбалансы, микроциркуляцияның бұзылысы, сонымен қатар гормональды ауытқулар қышқыл — сілтілік тепе — теңдіктің бұзылыстарынан метоболикалық ацидозға жағдай жасайды. Қанда бірқатар жағдайда гемоглобин мен эритроциттер деңгейі жоғарылайды; аурудың алғашқы сағаттарының өзінде орташа дәрежеде нейтрофилдік ауытқумен лейкоцитоз анықталады, ол таяқша ядролық элементтердің, сонымен қатар жас түрлері — миелоциттерге дейін жоғарлауымен көрінеді. Диагностикасы: Эпидемиологиялық анамнез Бактериологиялық зерттеу Ретроспективті диагностика – РА, РНГА, ИФА (антидене анықтау) 20.Тағамдық токсикалық инфекция кезінде көрсетілетін бірінші медициналық көмек пен емін көрсетіңіз, шектеуліліктер мен артықшылықтар туралы тұжырымдамаңыз. Жедел көмек • Асқазанды 2-4%-тік калий перманганаты мен 2-4 сод ерітіндісімен және жылы сумен таза көрінгенге дейін жуады. • Адсорбциялаушы препараттар (белсендірілген көмір) • Симптоматикалық терапия (антипирогенді, физикалық жылыту) • Дегидратация, деминерализазия болғанда суйықтық құямыз Емдеуі. Тағамдык токсикоинфекциялармен науқастанғандарды жұқпалы аурулар ауруханасына жатқызу қажет. Бірінші рет науқасты қарап және диагноз қойған соң асқазанын шайып, жуындысы бактериологиялык әдіспен зерттеледі. Егер жоғалтқан сұйықтықтың мөлшері 1,5-2 литрден аспаса, ауыз арқылы жоғалтқан сұйыктықтың мөлшеріне тең сұйықтық ішкізеді. Науқасты емдеу аурудың түрі мен ауырлыгына және қосымша ауруы бар түріне байланысты жүргізеді. Алдымен, сусыздануға қарсы кҥрес, дезинтоксикациялық, гемодинамиканы реттеу шаралары жҥргізіледі. Сонымен қатар қосымша ауруды емдеу, симптоматикалық және диетотерапия тағайындалады. Стационарда асқазанды шаюдан бастайды. Асқазанды шаю үшін 1% натрий гидрокарбонаты ерітіндісі немесе 0,1% калий перманганаты ерітіндісі үшін зонд арқылы жүргізген жөн. Енгізілетін сұйықтықтың молшерін құсқан кезде және диарея кезінде жоғалтқан сұйықтық арқылы анықтайды. Ауыр жағдайда, кейде орта дәрежедегі ТТИ кезінде регидратациялық терапияны коктамырга полиионды кристаллоидты ерітінді енгізу арқылы жүргізіледі (дисоль, трисоль, хлосоль, ацесоль ерітінділерін көк тамыр арқылы). Тұзды ерітінділермен катар дезинтоксикация үшін синтетикалық коллоидты ерітінділерді — энтеродез, энтерол және реополиглюкин, полиглюкин, реомакродекс, реоглюман қолданылады. Коллоидты ерітінділермен инфузия сусыздану жоқ кезде жүргізу қажет. Себебі, көк тамыр аркылы жіберген кезде сұйықтық интерстициялық кеңістіктен тамырлы арнаға өтеді. Бҧл кезде АҚҚ жоғарылап, сауығудың алдамшы белгісі болады, бірақ су-электролиттік алмасу полиионды кристаллоид ерітінділерді көк тамыр аркылы инфузия жасағанда ТТИ-ң ауыр дәрежесінде — 70-90 мл/мин жылдамдықпен 60-120 мл/кг дене массасына мөлшерде енгізсе, орта дәрежеде — 60-90 мл/мин жылдамдықпен 55-75 мл/кг дене массасына мөлшерде енгізіледі. Инфузиялық терапияны құсу тоқтағанда, бүйректің шығару функциясы мен гемодинамика дұрыстаган кезде тоқтату қажет. Аурудың жедел кезеңінде - №4 стол Певзнер бойынша тағайындалады, ал сауығу кезеңінде - №13 столға ауыстырылады. Тағамнан асқорыту жҥйесіне механикалық және хймиялық әсер ететін тағамдарды алып тастайды: сүт, консерві, бұқтырмалар, өткір және тәтті тағамдар, пісірілмеген жемістер. Антибактериальды препараттар қажет емес. Алдын алу шаралары. Тағамдық токсикоинфекцияның алдын алу шараларын бірнеше топка бөлуге болады: Бірінші топта инфекцияның көзіне назар аударады. Жануарларды ветеринарлық бақылауға алу керек. Етті өңдеу комбинаттарында санитарлык жағдайды сақтау. Тағам өнеркәсіптерінде терінің іріңді ауруларымен ауыратын адамды жұмыс істетпеу. Маститпен ауыратын жануарлардың сүтін қайнатып, өңдеп пайдалану. Екінші топта жалпы түрде алдын алу шаралары. Санитарлық ережелерді қатаң түрде сактау, тағамдық өнімдерді дұрыс сақтау, дұрыс тасымалдау, дайындау керек. Тағам дайындайтын адамдардың жеке бас гигиенасын сақтау керек. Үшінші топта алдын алу шаралары қоздыргыштарды көбейтпеу, оларды жоюға бағытталған. Ол ҥшін тағамдық өнімдерді дұрыс, мерзіміне сай сақтау керек. Сүт өнімдерін қайнату арқылы стерилизациялау. Сақталған заттардың жағдайын бақылау. 3-деңгей 1. 20 жасар Малика, қаланың жұқпалы ауруханасының қабылдау бөліміне түсті. Шағымдары: әлсіздік, шаршағыштық, басының қатты ауыруы, дене қызуының t=37,8, 38,30С көтерілуі, басының ауырсынуы, қалтырауы, герпестік бөртпелер, аяқ буындарының қақсауы, лимфа түйіндерінің: жақ асты, қолтық асты, шап маңы түйіндерінің ұлғаюы. Жұтынудың қиындауы. 19 жасында жол апатына түсіп көп қан жоғалту барысында, қан құйылған. 1 айға жуық емделген. Қарағанда: Жалпы жағдайы орташа ауырлық дәрежеде. Тері қабаттары ақшыл, қызғылт түсті, ылғалды,таза, терінің элактикалық қасиеті сақталған. Ернінде герпестік бөртпелер байқалады. Тірек қимыл жүйесінде деформациялар анықталмайды. Лимфа түйіндері ұлғайған: жақ асты, қолтық асты, шап маңы ауырсынады, ауыз қуысын қарағанда бадамша бездері ұлғайған, қызарған, іріңді, тілінде, ұртында ақ жабындылармен қапталған. Тыныс алу жиілігі 30 рет, қатаң тыныс, АҚ 110/70мм.сын.бағ, жүрек соғу жиілігі 108 рет, ритмді, айқын. Диспепсиялық көрініс байқалмайды. Бауырын пальпациялаған кезде бауыр қабырға доғасынан шығыңқы, ауырсынусыз, көкбауырды пальпациялаған кезде пальпацияланады, ұлғаюы анықталады. Кіші дәреті ауырсынусыз, өзгеріссіз, үлкен дәреті қалыпты. Cұрақтар: 1. Сіздің болжам диагнозыңыз және оны көрсетіңіз ? 2. Осы науқастағы қандай аурулармен салыстырмалы диагностика жасау қажет екенін көрсетіңіз ? 3. Емдік-профилактикалық шаралар жоспарын көрсетіңіз Жауап: 1. Инфекциялық мононуклеоз. Негіздеу: Инфекциялық мононуклеоз – аэрогенді механизммен таралатын, қызба, интоксикациямен, жіті тонзиллитпен, фарингитпен, жайылған лимфоаденопатиямен, гепатоспленомегалиямен, мононуклеоз белгілерімен испатталатын вирусты инфекциялық ауру. Қоздырғышы – Эпштейн-БАрр вирустары, герпес вирустарының 4 типіне кіреді. 2. Инфекциялық мононуклеоздың диф диагностикасын жүргізу үшін егу (посев) әдісі жұргізіледі. Зерттеу үшін миндалин жағындысы қолданылады. Жедел лейкоз, гепатит А, лимфогрануломатоз, аденовирусты инфекция, қызылша, дифтериямен диф.диагноз жүргізеді. 3. Режим: постельный (в течение периода лихорадки), полупостельный. · Диета: стол № 5 (предпочтительно). Медикаментозное лечение: Этиотропная терапия. · ацикловир, внутрь 10-15 мг/кг веса в течение 10-14 дней [УД – В] · интерферон человеческий рекомбинантный альфа2b– по 1 свече (500 000 - 1000000 МЕ) 2 раза в день ректально в течение 5-10 дней [УД – В] Антибиотики назначают при тяжелых формах заболевания, при выраженных гнойно-некротических изменениях в зеве и резком палочкоядерном сдвиге в анализах крови. При этом целесообразно назначать один из нижеперечисленных антибиотиков: Фторхинолоны: · ципрофлоксацин– внутрь по 0,5 г1-2 раза в день (курс лечения 7-10 дней) [УД – А] или · левофлоксацин – внутрь, по 0,5 г (0,25 г) 1-2 раза в день (курс лечения 7-10 дней) [УД – А] Цефалоспорины: · цефотаксим – в/м, в/в по 1,0 г 2 раза в день в течение 7-10 дней [УД – А] или · цефтриаксон – в/м, в/в по 1,0 г 2 раза в день в течение 7-10 дней Патогенетическая терапия: · полоскание ротоглотки раствором антисептиков (с добавлением 2% раствора лидокаина (ксилокаина) при выраженном дискомфорте в глотке). Нестероидные противовоспалительные препараты: · ибупрофен по 0,2г, 2-3 раза в сутки, внутрь в течение 5-7 дней [УД – В] или · парацетамол 500 мг, внутрь [УД – В] или · диклофенакпо 0,025 г 2-3 раза в сутки, внутрь, в течение 5-7 дней [УД – В] Десенсибилизирующая терапия: · хлоропирамин внутрь по 0,025 г 3-4 раза в сутки [УД – С] или · цетиризин внутрь по 0,005-0,01г 1 раз в сутки, 5-7 дней [УД – B] или · лоратадин по 0,01г внутрь 1 раз в сутки Арнайы профилактикалық әдістері жоқ. Шаралары берілу механизмдерін үзуге бағытталады, бірақ ол айтарлықтай тиімді емес. Ошақта қатынаста болғандарға қарсы шаралар қолданбайды. 2.Науқас Г., 63 жаста, 30-шы желтоқсан күні ауруының 2-ші күнінде қызуының көтерілуіне, бас ауруына, бет аймағында жағымсыз сезімнің және ісінудің пайда болуына шағымданып түсті. Жедел ауырды: мұздаудан кейін: қалтырау, бас ауруы, дене температурасы 38ºС-қа дейін көтерілуі, бет аймағында шаншу және қышыну сезімі пайда болған. Объективті: дене температурасы 38ºС. Жағдайы орташа ауырлықта.әлсіреген, ұрттары гиперемияланған, ісінген гиперемия және ісінуінің қырлары маңдайға дейін жетеді.ұрттары ісінген, көздерін аша алмайды. Ұрттарында серозды сұйықтыққа толған бірнеше ірі көпіршіктер бар. Жүрек тондары тұйықталған, пульсі минутына 110 рет соғады, өкпесінде везикулярлы тыныс. Асқазан-ішек жолдары жағынан патологиясыз. Cұрақтар: 1. Сіздің болжам диагнозыңыз және оны негіздеңіз? 2. Осы науқастағы қандай аурулармен салыстырмалы диагностика жасау қажет? 3. Емдік-профилактикалық шаралар жоспарын құрастырыңыз? 4.Клиникалық жазылудан соң науқасқа қандай ұсыныстар жасайсыз? Жауап: 1. Эпидемиялық паротит, орташа ауырлықты ағымды. Негіздеу: қалтырау, бас ауруы, дене температурасы 38ºС-қа дейін көтерілуі, бет аймағында шаншу және қышыну сезімі, ұрттары гиперемияланған, ісінген гиперемия және ісінуінің қырлары маңдайға дейін жетеді.ұрттары ісінген, көздерін аша алмайды. Ұрттарында серозды сұйықтыққа толған бірнеше ірі көпіршіктер бар. 2. Инфекциялық мононуклеоз (мойын лимфа түйіндерінің ұлғаюы, ангина, гепатоспленомегалия, қызба, интоксикация, сарғаю болуы мүмкін); лимфогрануломатоз (лимфа түйіндерінің зақымдалуы, әлсіздік, астения, құлақ, жақасты аймағының ісініуі, тершеңдік, температураның жоғарылауы); Микулич синдромы (құлақ маңы аймағының ісінуі, температураның жоғарылауы, интоксикация болмайды, лимфа түйіндер, бауыр, көкбауырдың ұлғаюы, птоз). 3. емі: режим2, диета 2. Сілекей безі аймағын жылы ұстау. Физиотерапия. Тағам қабылдаудан кейін ауызды шаю тәулігіне 4-6 рет (жылы қайнатылған сумен, 2%натрий гидрокарбонаты ерітіндісі, немесе фурациллин ерітіндісі 1:5000). Этиотропты ем жүргізілмейді. Симптоматикалық ем: дене температурасына парацетамол 10-15 мгмг/кг. Десенсибилизациялаушы терапия: хлоропирамин 1-2 мг/кг күніне 2 рет 5-7 күн бойына. Профилактика: науқасты 9-10 күн жекелеу. Ошақта вакцинация жасалады. Иммунопрофилактика: аттенунирленген Ленинград-3 штамынан алынған тірі вакциналар қолданады. 12-15 айлық кезінде. Ревакциналық 6 жаста. Комбинирленген вакциналар қолданады. 4. жеке бас гигиенасын сақтау, тағам қабылдар алдын қолды мұқият жуу. |