ДЕРМА ЭКЗАМЕН ЖАЗБАША. 1. Эпидермис рылымы

• Название: 1. Эпидермис рылымы
• Дата: 08.05.2021
• Размер: 1.09 Mb.
• Имя файла: ДЕРМА ЭКЗАМЕН ЖАЗБАША.docx
• Тип: Документы; #202607
• страница: 3 из 15

Фолликулиттің клиникалық белгілері Аурудың бастапқы кезеңінде қабынған фолликулалар аймағында терінің қызаруы және орташа ауырлық байқалады. Қарапайым тілмен айтқанда, пустулалар шаштың айналасында пайда болады. Уақытылы және тиісті емдеу болмаған жағдайда, қабыну процесі дамып, зардап шеккен аймақта инфильтраттың пайда болуына себеп болады. Қабынған фолликуланың аймағында терінің беті конустық немесе сфералық пішінді алады, сарғыш түске ие, бұл іріңнің жиналуына байланысты. Пустуланың шинасын алып тастағаннан кейін ірің анықталады, оны алып тастағаннан кейін қанық қызыл түс көрінеді.+
Фолликулит саны әр түрлі болуы мүмкін: 1-2 және үлкен мәнге дейін. Кейбір жағдайларда науқастар фолликулит аймағында қатты қышудың пайда болуына шағымданады. Ауыр жағдайларда, қабынған фолликулалардың саны өте көп болған кезде науқаста лимфа түйіндерінің ұлғаюы байқалуы мүмкін.

Диагностика

Фолликулит диагнозында пациентті тексеруге маңызды рөл беріледі. Фолликулитпен бөртпе өте тән және диагнозды дәл анықтауға мүмкіндік береді. Қосымша тексерулер бізге аурудың дамуына себеп болған себепті анықтауға мүмкіндік береді.

Бөртпелердің табиғаты
Папула немесе пустула шаштың фолликулаларының аузында орналасқандығымен сипатталады. Олардың айналасында гиперемия жиектері анықталған. Көбінесе, қабынған фолликулалар бір-біріне жақын орналасқан және бұзылған түрде орналасады.

Диагноз үшін сонымен қатар тарихтың маңызы зор (аурудың басталуы, алдын-ала болжау және алдыңғы факторлар туралы ақпарат).

Аурудың сипатын анықтау үшін жағындыға Грам микроскопиялық талдау жасалынған, пустула құрамындағы бактериологиялық мәдениет. Кейбір жағдайларда тері биопсиясын жасауға болады.

Сондай-ақ диагноз қойылмаған қант диабетін болдырмау үшін қандағы қант деңгейін анықтау үшін қан сынағы міндетті болып табылады, бұл аурудың себебі болуы мүмкін.

Дифференциалды диагноз

• 
  Шаш фолликулаларының инфекциялық емес қабынуы,
  
• 
  Розасея
  
• 
  Жалпы безеулер
  
• 
  Химиялық заттарға (хлор) әсер ету,
  
• 
  Дәрілік тектес токсикодерма (литий, кортикостероидтар, бром препараттары),
  
• 
  Кирле ауруы.
  
• 
  Фолликулярлық кератоз,
  
• 
  Диффузды нейродерматит,
  
• 
  Қою шаш
  
• 
  С және А дәрумені
  
• 
  Деверги ауруы,
  
• 
  Лихен планусы (фолликулярлы),
  
• 
  Дискоидты қызыл жіңішке эритематоз,
  
• 
  Терлеу
  
• 
  Некротикалық безеу
  
• 
  Скарви,
  
• 
  Гровер ауруы
  

Емі.Аурудың бастапқы түрінде қарапайым, бірақ фолликулитті емдеудің тиімді әдістері қолданылады. Пустулдар 2% камфора немесе салицил спирті, 2% жарқыраған жасыл, фукорцин немесе метилен көк түсімен өңделеді. Есіңізде болсын, сіз тек 1% және 2% салицил спиртін қолдана аласыз, жоғары концентрация алынып тасталады. Салицил қышқылы теріге арнайы жасалынған Cleracil кремдерінің, гельдер мен лосьондардың құрамына кіреді.+

Фолликулит терең болғанда және іріңнің жиналуы маңызды болған жағдайда, пустулаларды ашып, іріңді алып тастаңыз, содан кейін аталған ерітінділердің бірімен емдеуді ұсынамыз.+

Фолликулиттің терең түрімен күніне 1-2 рет ихтиолмен компресс қолдану ұсынылады.+

Фолликулиттің созылмалы қайталанатын формалары неғұрлым күшті дәрілерді тағайындауды қажет етеді. Мұндай жағдайларда сульфонамидтер тобынан препараттар, антибиотиктер тағайындалады.

25. Остеофролликулит және фолликулит.

Остиофолликулит – шаш фолликуласының іріңді қабынуы, жиі алтын түсті стафилококкпен, сирек псевдомонозды инфекциямен шақырылады. Остиофолликулит шаш қапшығының сағасындағы 1-2 мм көлемдегі ортасында шаштың талы бар, айналасы жіңішке қызыл сіңбемен қоршалған іріңдік болып табылады. Остиофолликулиттер кейде тек тері жамылғысының шектелген жерін алып жекеленіп, кейде көп көлемді қамтып жайыла шығады; соңғы жағдайда олар көп болады. Остиофолликулит қызарудан және фолликул сағасы немесе май бездерінің аздаған ауырсынуынан басталады. Содан соң аз уақыттың ішінде ортасында іріңдігі бар, ішінде жиналған іріңдікке байланысты қабығы сарғыш түсті жартылай шеңбер не конус тәрізді томпаю пайда болады. Бірнеше күннен соң пустуланың ішіндегісі құрғап, қабыршақ түзіліп, пустула айналасындағы қабыну бәсеңсіп, процесс ізсіз немесе аз ғана пигментация түзумен аяқталады. Остеофолликулиттің периферияға тарауға бейімділігі жоқ, егер олар көп болса, олар топтасып бір-біріне жақын қосылыспай орналасады. Кейде жекелеген остиофолликулиттер 1 см-ге дейін өседі, әдетте олардың ортасында шаштың талы болады. Бұл жағдайда жиі саусақтардың сыртқы беткейінде қотырдан соң дамитынБокхарттың стафилококкты импетигосын атап өткен жөн. Іріңдіктер жиі бет терісінде, мойын, иық, сирақ, сан терілерінде байқалады. Остиофолликулит көбінесе механикалық тері тітіркенуінен (қырыну, қажалу, компресс астындағы мацерация), теріге ұдайы зиянды агенттердің әсер етуінен(керосин, бензин, қара май және т.б.) болады. Соңғы жағдайда фолликулиттер кәсіптік аурулар болып саналады, олар көп мөлшерде дамып, жиі тереңге таралады.

Фолликулит. Қабыну процессі фолликула бойымен тереңге қарай дамығанда, терінің бетінен шығып тұратын, жедел қабынған инфильтраттың білігімен қоршалған, пустула пайда болады (16-сурет, а, б).

26. Фавус.

Фавус, таз - адамда, жануарларда және өсімдіктерде кездесетін жұқпалы ауру. Trichophyton Schonleinii шақырылады. Жұқтыру науқаспен тіке қатынаста немесе инфицияланған құралдар арқылы жүреді.

Патогенез. Фавус саңырауқұлақтарының макроорганизмге енгенде адамдардың жалпы жағдайы, оның иммунды реактивтілігі маңызды. Созылмалы астенизирленген аурулары бар (қант диабеті, гипотрофия, колиттер, ойықжара ауруы, созылмалы гипатохолецистит және т.б.) адамдар ауырады. Инфициялануға тұрмыстық жағдайда гигиенаның, санитарлық-гигиеналық ережелерді сақталмауы алып келеді.

Клиникалық көрінісі. Аурудың клиникалық көріністеріне байланысты типтік (скутулярлы), атиптік (сквамозды) және импетигинозды түрлерге бөлінеді. Аурудың скутулярлы формасында негізгі элемент болып эпидермисте саңырауқұлақтың таза культурасы болып келетін скутула (фавозды қалқанша) болып табылады. аурудан скутулдарда микроорганизмдердің болуына байланысты спецификалық «қамба», немесе «тышқан» иісі шығады. Ажыратылған скутулдардың орнында әрқашан атрофияланған тыртық қалады

Сквамозды (питириоидты) формасы себореялы экземаға ұқсас дақты бөртпеленумен өтеді. Бастың шашты бөлігінде орналасса, шаштардың сыртқы көрінісі скутулярлы формасына ұқсас келеді, бірақ себореялық дақтардың орнына инфекция жойылғаннан кейін, атрофиялық тыртық қалады.

Импетигинозды формасы скутулдардың орнына вульгарлы импетигоға ұқсас пустулалар түзілумен ерекшеленеді. Пустулалар беткей орналасқан жағдайдың өзінде атрофиялық тыртық қалады.

Диагностикасы. Фавустың типтік, скутулярлы формасының диагностикасы скутулалар мен шаштардың зақымдалуына негізделеді

Емі.ішуге жүйелі антимикотик және зақымдалған теріге саңырауқұлаққа қарсы препараттар. Гризеофульвин, Итраконазол. Сүйемелдеуші терапия мақсатында зақымдалған аймақтарға 2% йодтың спиртті ерітіндісін күніне 2 рет, күнде немесе күнара 3–4 бойына жағады

26. Фавус.

Этиологиясы. Ауру шаш ішінде булавовидті споралар, тіке линиялармен орналасатын антропофильді саңырауқұлақтар
Trichophyton Schonleinii шақырылады. Жасырын кезең нақты анықталмаған. Әртүрлі қаламгерлердің мәліметтерінде, ол 2–3 аптадан 6–12 айға дейін созылады. Жұқтыру науқаспен тіке қатынаста немесе инфицияланған құралдар арқылы жүреді. Микроспорияға қарағанда – аурудың контагиоздылығы ерекше – фавусты жұқтыру үшін ұзақ қатынас қажет. Қоздырғыш тегіс теріні, бастың шашты бөлігін, тырнақтармен ішкі мүшелерді зақымдайды.

Патогенез. Фавус саңырауқұлақтарының макроорганизмге енгенде адамдардың жалпы жағдайы, оның иммунды реактивтілігі маңызды. Созылмалы астенизирленген аурулары бар (қант диабеті, гипотрофия, колиттер, ойықжара ауруы, созылмалы гипатохолецистит және т.б.) адамдар ауырады. Инфициялануға тұрмыстық жағдайда гигиенаның, санитарлық-гигиеналық ережелерді сақталмауы алып келеді.
Клиникалық көрінісі. Аурудың клиникалық көріністеріне байланысты типтік (скутулярлы), атиптік (сквамозды) және импетигинозды түрлерге бөлінеді. Аурудың скутулярлы формасында негізгі элемент болып эпидермисте саңырауқұлақтың таза культурасы болып келетін скутула (фавозды қалқанша) болып табылады. Бастың шашты бөлігінің зақымдалуы қабыршақтармен бірге фавозды қалқанша орналасатын орталық батыс (батып тұрған жер) бар сарғыш-сұр дөңгелек түзіліс скутулалар эритематозды-инфильтративті ошақтармен көрінеді. Tr. Schonleinii саңырауқұлақтармен зақымдалған шаштар көмескі, атрофияланған, өмірсіз, сынғыш, ескі париктердің (жасанды шаш) шаштарына ұқсас. Скутулярлы формасында аурудан скутулдарда микроорганизмдердің болуына байланысты спецификалық «қамба», немесе «тышқан» иісі шығады. Ажыратылған скутулдардың орнында әрқашан атрофияланған тыртық қалады. Тегіс теріде типтік скутулярлы элементтер топ болып орналасады. Жазылғаннан кейін атрофияланған тыртық қалады. Тегіс терімен бірге түк шаштар зақымдалады.
Сквамозды (питириоидты) формасы себореялы экземаға ұқсас дақты бөртпеленумен өтеді. Бастың шашты бөлігінде орналасса, шаштардың сыртқы көрінісі скутулярлы формасына ұқсас келеді, бірақ себореялық дақтардың орнына инфекция жойылғаннан кейін, атрофиялық тыртық қалады. Процесске түкті шаштар қосылып, тегіс теріде зақымдалса, осындай белгілер байқалады.
Импетигинозды формасы скутулдардың орнына вульгарлы импетигоға ұқсас пустулалар түзілумен ерекшеленеді. Пустулалар беткей орналасқан жағдайдың өзінде атрофиялық тыртық қалады. Тегіс терінің зақымдалуы оқшауланған түрде болмауы мүмкін, болса да – санитарлық гигиеналық жағдайлары нашар, ауыр созылмалы аурулары бар адамдарда кездеседі. Тырнақ фавусы жиі саусақтарды, сирек ауырудың жайылған түрінде ғана аяқ басы тырнақтарын зақымдайды. Скутулалар тырнақ пластинкасының ішінде түзіледі, сондықтан зақымдалудың ерте симптомдары біртіндеп деформациялануы, тырнақ түсінің өзгеруі және тырнақастылық гиперкератоздың пайда болуы болып табылады. Висцеральды фавозды зақымдалулар қоздырғыштың гематогенді метастаз беру нәтижесінен кез келген жаста болуы мүмкін. Фавозды пневмониялар, менингиттер, асқазан-ішек жолының, сүйек жүйесінің зақымдалулары туралы жазылған. Фавустың жедел прогрессивті ағымында морфологиялық өте әртүрлі екіншілік аллергиялық бөртпелер (фавидтер) пайда болуы мүмкін. Олар псориаз формалы, уртикарлы, эритематозды- сквамозды, лихеноидты және везикулопустулезді болуы мүмкін.
Диагностикасы. Фавустың типтік, скутулярлы формасының диагностикасы қиын емес және сыртқы көрінісінде скутулалар мен шаштардың зақымдалуына негізделеді. Фавустың атиптік формасында диагноз қою қиындау. Осындай жағдайларда шаштың зақымдалуы – олар көмескі, жылтырлығынанайырылған, жұқарған, бірақ сынбағандығында фавус туралы ойлаймыз. Фавустың сквамозды формасына қарағанда, себореялы экземада ошақтар ашық түсті, олар аздап ісінген және сұр қабыршақтар байқалады. Вульгарлы импетиго және остиофолликулиттің фавустың импитигинозды түрінен айырмашылығы жедел қабыну ісігі және фавустағыдай ұзақ созылмалы ағым болмайды. Соңғы шешім микроскопиялық, қажет жағдайда культуральды зерттеу нәтижесіне негізделеді.
Емі. Фавустың барлық түрінде емі кешенді болуы қажет: ішуге жүйелі антимикотик және зақымдалған теріге саңырауқұлаққа қарсы препараттар. Гризеофульвин 12,5 мг/(кг*тәул) дозада ересектерге немесебалаларға 18 мг/(кг*тәул) тамақпен бірге 3 рет аш ішекте препараттың резорбциясын жақсарту үшін шай қасық өсімдікмайымен тағайындалады. Гризеофульвинді күнде саңырауқұлаққа анализдің 1 -ші теріс мәніне дейін қабылдайды (15–25 күн аралығына). Саңырауқұлаққа анализді әрбір 3 күн сайын жасайды. Саңырауқұлаққа анализдің 1 -ші теріс мәнінен кейін препаратты 2 апта күнара қабылдайды. Саңырауқұлаққа анализдің 3-ші теріс мәнінен кейін гризеофульвинді сол дозада, бірақ 2 апта бойына аптасына 2 рет қабылдайды. Гризеофульвинмен ем зәр және қан анализін 7–10 күннен 1 рет бақылау арқылы жалғастырады. Жағымсыз әсері пайда болған жағдайда антигистаминді препараттар, аскорбин қышқылы, кальций лактат, ал айқын көріністерінде гризеофульвинді басқа жүйелі антимикотикке ауыстырады. Гризеофульвин спецификалық емес иммунитетті төмендетуі, порфиринді алмасуды, В тобындағы витаминдер синтезін өзгертуі мүмкін, сондықтан гризеофульвин емінде курс бойына поливитаминдер қабылдау ұсынылады. Гризеофульвин альтернативі тербинафин және итраконазол болып табылады. Тербинафин тамақтан кейін ішке 250 мг/тәул тағайындалады (дене салмағы 40 кг жоғары ересектер мен балаларға). Дене салмағы 20–40 кг балаларға 125 мг/тәул, ал дене салмағы 20 кг дейінгі балаларға – 62,5 мг/тәул 5–6 аптаға дейін тағайындалады. Итраконазол – ересектерге 100 мг/тәул ішуге күніне 1 рет 4–6 апта бойына тағайындалады. Сонымен қатар жергілікті ем жүргізіледі. Басты күнде таңертең сабынмен жуып, 2–5% йод ерітіндісін жағады, кешке саңырауқұлаққа қарсы жақпамайды сылап (Вилькинсон жақпамайы, 1% бифонозол жақпамайы, құрамында 3% салицил қышқылы және 10% күкірті бар жақпамайды, сонымен қатар микозолон, микосептин, клотримазол, батрафен, эконазол нитрат жақпамайын) сіңдіріп жағады. Гризеофульвин жақпамайын димексидпен қолдануға болады. Сонымен қатар құрамында салицил қышқылы, күкірт және қарамай жақпамайын 2–3 апта бойына қолданады. Сүйемелдеуші терапия мақсатында зақымдалған аймақтарға 2% йодтың спиртті ерітіндісін күніне 2 рет, күнде немесе күнара 3–4 бойына жағады. Зақымдалған түк шаштарын Ариевич жақпамайын немесе құрамында салицил және сүт қышқылы бар коллодинді пленкамен ажыратады. Пленканы 2–3 күнге бастырады, содан кейін оның үстіне целлофан және мақтаның астына 2–5% салицил жақпамайын, одан кейін пленканы түк шаштарымен бірге жеңіл жойып тастайды. Егер ажырау толық болмаса, процедураны қайталайды немесе 5% гризеофульвин пластырін қолданады. Пластырді ошаққа 3–4 күнге шаштарды қолмен эпиляция жасау арқылы жабыстырады. Процедураны саңырауқұлаққаанализдің теріс мәніне дейін қайталайды.
Профилактикасы. Науқас қолданған бұрынғы заттарды дезинфициялайды. Микроспориямен ауырған науқастың отбасының барлық адамдарын, сонымен қатар үйінде жануарлар болса аптасына 1 рет люминесцентті лампаның көмегімен 1,5–2 ай бойы қарайды. Ұйымдастырылған ұжымдарда балаларды жиі тексереді (карантин 3–6 апта бойына), санитарлық шаралар жүргізіледі. Ғимаратты екі реттік санитарлық-эпидемияға қарсы өңдеу (біріншілік және соңғы) көрсетілген. Төсек жабдықтарына,киімдерге дизенфекция жүргізеді.
27. Мерездің бірінші кезеңінің диагностикасы.
Біріншілік мерез диагнозы эпиданамнезге,және клиникалық көріністеріне байланысты қойылады. Біріншілік мерездегі диагностиканы қараңғы микроскопияны қолдану арқылы жүргізуге болады, бұл жағдайда материал шанкрадан алынады және одан бозғылт трепонеманы анықтайды.Көбінесе науқастың венозды қанын зерттеу арқылы дәл және қауіпсіз серологиялық зерттеулер жасаға болады.Ол кезде науқастың қанынан бозғылт треппонеаға қарсы антиденелерді анықтайды.Антидене шанкр пайда болғаннан кейін 1-4 аптадан кейін пайда болады.ИФР (иммунофлюоресценция реакциясы) – сезімталдау реакция, сифилистің алғашқы серонегативті кезеңіндегі аурулардың 80%-да оң болады.

27. Мерездің бірінші кезеңінің диагностикасы.

Сифилистің серологиялық диагностикасы. Сифилистің диагностикасы берілген клиникалық және лабораторияға мәліметтерге негізделеді. Комплементті байланыстыру реакциясы (Вассерман реакциясы) 1906 жылдан бері сифилистің инфекциялық констатациясы үшін Денсаулық сақтау басқармасының №87 26.03.01 ж. «Сифилистің серологиялық диагностикасын жетілдіру» бұйрығы, 2006 жылдан бері басқа арнамалы әдістерге ауыстырылған. Сифилис диагнозы тек лабораториялық дәлелдеуден кейін біріншілік және екіншілік сифилисте қатты шанкрде, эрозивті папуладан бозғылт трепонеманы табу және серологиялық зерттеу нәтижелерінен қойылады. Серологиялық реакция сифилис диагнозын анықтайтын ең бағалы әдіс және емнің тиімділігін және жазылғанын анықтайды. Серологиялық реакциялар қолданылатын антигенге байланысты трепонемалы және трепонемалы емес деп екіге бөлінеді. Трепонемалы емес тесттер антидене-реагиндерін анықтауға негізделген. Бұл реакцияларда антиген ретінде кардиолипинді антиген, жануарлар тектес жоғары деңгейде тазартылған липоидты компоненттерден тұратын қоспа: 0,03% кардиолипин; 0,27% лецитин, 10% холинохлорид ерітіндісіндегі 0,9% холестерин. Трепонемалы емес тесттерге кардиолипинді антигендерімен комплемент байланыстыру реакциясы, кардиолипинді антигендерімен микропреципитация реакциясы, плазмадағы реагиндерді тез анықтау реакциясы, реакция VDRL және т.б. қолданылады. Трепонемалы емес тесттерде бозғылт трепонеманың клеткалық қабырғасының кардиолипинді компоненттеріне қарсы бағытталған антидене реагиндерін анықтайды. Реагинді антиденелер қан сарысуында немесе қан плазмасында тек қана сифилисте болып қоймайды, сонымен қатар дәнекер тіндер ауруларында (коллагеноздар), паренхиматозды органдардағы қабыну және деструктивті процесстерде (гепатиттер, бүйрек аурулары, онкологиялық процесстер), физиологиялық (менустрация, жүктілік) және патологиялық (тиреотоксикоз) жағдайларда болуы мүмкін. Трепонемалық тесттер культуральды трепонемаға немесепатогенді бозғылт трепонемаға қатысты антигендерді қамтиды: трепонемалы антигенмен комплемент (РСКтреп) байланыстыру реакциясы, РИФабс-те бейарнамалы антиденелер сорбциялау үшін, бозғылт трепонемаларды иммобилизациялау реакциясы және барлық тікелей емес иммунофлюоресценцияның модификацияланған реакциялары. Бозғылт трепонеманың рекомбинантты генді инженерлі жолмен алынған антигенін пассивті гемагглютинацияреакциясында (ПГАР), полистиролды планшеттің ұясының түбінде сорып жинақтау үшін (сорбция жасау үшін) иммуноферментті анализде (иммуноблоттингте) немесе иммунохроматографиялық анализде (қарапайым тез тесттер) қолданады. Трепонемалы тесттер организмнің сұйық ортасында трепонемарнамалы антиденелерді анықтауға көмектеседі, сондықтан оларды скрининг арқылы анықталған науқастарда диагнозы дәлелдеу үшін қолданады. Трепанемарнамалы антидене сифилиспен ауыратын және сәйкес ем алушыларда көп уақыт бойына бөлінеді, сондықтан трепанарнамалы тесттер емнің нәтижесін бақылауға қолданылмайды. Скринингтік тест ретінде стандартты антигенмен кардиолипин, холестерин, лецитин құрамды преципитация микрореакциясы қолданылады. Venereal Disease Research Laboratory (VDRL), жасаған реакция инактивтелген қан сарысуымен немесе жұлын сұйықтығымен жасалады. RPR (rapid plasma reagin) – көмірдің ұсақ дисперсиялы бөліктерін қосу арқылы преципитация реакциясын айқындылау қылатын VDRL антиген негізінде плазма реагиніне тез тест. Әдіс науқастың сарысуына немесе плазмаға қосқанда преципитаттың пайда болуына негізделген. Бақылау үшін алдын ала оң немесе теріс сарысулар алынады. Әдістің сезімталдығы 95%-ға жететін болса да, скрининг ретінде қолданылады да арнаулылығы артығырақ трепонемді реакциялармен дәлелдеуді қажет етеді: РИБТ (бозғылт трепонемнің иммобилизациялану реакциясы), РИФ (иммунофлюоресценция реакциясы), РПГА (гемагглютинация реакциясы). Жазылғандығын бағалау үшін реагинді антиденелерді анықтаудың жартылай сапалы анықтаудың нәтижелерін пайдаланады: РМП-да антиденелердің титрінің төмендеуі, RPR немесе VDRL емделгеннен кейін жыл бойына 4 еседен артық төмендеуі ем тиімділігінің ең жақсы көрсеткіші болып есептеледі.