Методичка Язык 4 кл.. Элканланы С. М., Айбазланы З. С. Къарачай тилни дерслери 4 класс Устазгъа методика болушлукъ Биринчи чыкъгъаны КъарачайЧеркес республиканы Окъуу эмда илму
 Скачать 0.64 Mb.
|
|
§ 55, § 54. 104 – чю бетде 234 – чю, 105 – чи бетде 237 – чи ишлени этерге. 48 – чи дерс Дерсни темасы: Болумла Дерсни мураты:1. Джангы тема бла шагъырей этерге. 2. Ариу, билимли, халатсыз джазаргъа юретирге. 3. Адамлыкъны, ишленмекликни шартларын сингдирирге. 4. Къарачай тилге сюймекликлерин терен этерге. Дерсде окъуу керекле: 1. Окъуу китаб, дефтер, къалам, дневник. 2. Керекли таблицала компьютерде. 3. Компьютерде темагъа керекли къошакъ керек (материал). Дерсни барыуу. I. Сабийлени эслерин дерсге буруу. 1. Саламлашыу. 2. Дерсге хазырланыу. 3. Къангагъа кюнню, дерсни темасын, сёзлени, харифлени тюз джазыудан юлгюле джазыу. II. Юйге берилгенни тинтиу: 1. Юй ишни тинтиу: окъугъан джорукъланы хайырландыра, сёзлени халатсыз джазаргъа 2. Соруулагъа джууаб этиу: Айтымны членлери деб къаллай сёзлеге айтадыла? Айтымны баш членлери къайсыладыла? Къаллай соруулагъа джууаб этедиле? Айтымны сансыз членлери деб къаллай сёзлеге айтадыла? Сансыз членле къаллай къауумла боладыла? Толтуруучу къаллай соруулагъа джууаб этеди? 3. Къошакъ керек (материал) бла ишлеу: Сёз, сёзтутуш, айтым бла ишлетиу. 4. Къангада, дефтерледе джаздырыу. III. Сёзлюк иш: къарылгъач, сейир, быйыл, мюлк. IV. Джангы дерсни ангылатыу: 1. 239 – чу ишни окъуб, сорууларына джууаб эте, дерсни темасын ачыкълау; китабда теманы джоругъу бла танышдырыу: Ишни къайда, къачан, къалай этилгенин кёргюзюб, этимледен къуралгъан членни айгъакълаб келген сансыз членлеге болумла дейдиле. Болумла къайда? къайры? къайдан? къалайтын? деген соруулагъа джууаб этедиле. 2. Дерсни темасын ангылагъанларын, неда нени ангыламагъанларын сюзюу. 3. Компьютерде таблицала бла танышдырыу: Айтымланы членлерини таблицасы бла ишлеу. Солуу такъыйкъа: («Дуркъу – дуркъу», «Джюу, джюу, ала» д. б.) 4. Китаб бла ишлеу: 241 – чи, 242 – чи ишлени тындырыу. 243 – чу ишни окъуб, борчун ангылаб, сорууларына джууаб этерге. V. Энчи иш: 240 – чы ишни этиу VI. Энчи ишни тинтиу: Бир - бири ишин тинтедиле VII. Дерсни тамамлау: 1. Джангы теманы бегитиу. 2. Соруулагъа джууаб этиу: Айтым деб неге айтадыла? Къаллай айтымла боладыла? Къаллай тыйгъыч белгиле салынадыла? Джангы айтымны къаллай харифден джазаргъа керекди? Айтымны членлери деб къаллай сёзлеге айтадыла? Айтымны баш членлери къайсыладыла? Къаллай соруулагъа джууаб этедиле? Сансыз членлери къайсы къауумлагъа юлешинедиле? Толтуруучу – ? Ачыкълаучу – ? Болумла – ? 3. Ишге багъа бериу, салыу. VIII. Юй иш: 1. Дерсде окъугъан джорукъну билиб келирге. 2. § 56. 160 – чы бетде 240 – чы ишни этерге. 49 – чу дерс Дерсни темасы: Айтымны биртукъум членлери Дерсни мураты: 1. Джангы тема бла шагъырей этерге. 2. Ариу, билимли, халатсыз джазаргъа юретирге. 3. Адамлыкъны, ишленмекликни шартларын сингдирирге. 4. Къарачай тилге сюймекликлерин терен этерге. Дерсде окъуу керекле:1. Окъуу китаб, дефтер, къалам, дневник. 2. Керекли таблицала компьютерде. 3. Компьютерде темагъа керекли къошакъ керек (материал). Дерсни барыуу. I. Сабийлени эслерин дерсге буруу. 1. Саламлашыу. 2. Дерсге хазырланыу. 3. Къангагъа кюнню, дерсни темасын, сёзлени, харифлени тюз джазыудан юлгюле джазыу. II. Юйге берилгенни тинтиу: 1. Юй ишни тинтиу: окъугъан джорукъланы хайырландыра, сёзлени халатсыз джазаргъа. 2. Соруулагъа джууаб этиу: Айтым деб неге айтадыла? Къаллай айтымла боладыла? Къаллай тыйгъыч белгиле салынадыла? Джангы айтымны къаллай харифден джазаргъа керекди? Айтымны членлери деб къаллай сёзлеге айтадыла? Айтымны баш членлери къайсыладыла? Къаллай соруулагъа джууаб этедиле? Сансыз членлери къайсы къауумлагъа юлешинедиле? Толтуруучу – ? Ачыкълаучу – ? Болумла – ? 3. Къошакъ керек (материал) бла ишлеу: Сёз, сёзтутуш, айтым бла ишлетиу. 4. Къангада, дефтерледе джаздырыу. III. Сёзлюк иш: ийнакъларгъа, ингилиз, дюлдюр, чат, сингерге, зорлукъ IV. Джангы дерсни ангылатыу: 1. Окъуу китабда теманы джоругъу бла танышдырыу: Айтымда бир соруугъа джууаб этиб, бир сёз бла байланыб келген сёзлеге айтымны биртукъум членлери дейдиле. Айтымны биртукъум членлери бир – биринден запятойла бла айырыладыла. Биртукъум членлени экиси бир байлам бла байлансала, аланы араларына запятой салынмайды. Байлам талай кере къатарылыб келсе, биртукъум членле бир – биринден запятойла бла айырыладыла. 2. Дерсни темасын ангылагъанларын, неда нени ангыламагъанларын сюзюу. 3. Компьютерде таблицала бла танышдырыу: Айтымланы членлерини таблицасы бла ишлеу. Солуу такъыйкъа: («Дуркъу – дуркъу», «Джюу, джюу, ала» д. б.) 4. Китаб бла ишлеу: 246 – чи ишни тындырыу. 244 – чю ишни къангада кёзюу чыгъыб этедиле. V. Энчи иш: 245 – чи ишни этиу. VI. Энчи ишни тинтиу: Бир бири ишин тинтедиле. VII. Дерсни тамамлау: 1. Джангы теманы бегитиу. 2. Соруулагъа джууаб этиу: Айтым деб неге айтадыла? Къаллай айтымла боладыла? Къаллай тыйгъыч белгиле салынадыла? Джангы айтымны къаллай харифден джазаргъа керекди? Айтымны членлери деб къаллай сёзлеге айтадыла? Айтымны баш членлери къайсыладыла? Къаллай соруулагъа джууаб этедиле? Сансыз членлери къайсы къауумлагъа юлешинедиле? Биртукъум членле деб айтымда къаллай сёзлеге айтадыла? 3. Ишге багъа бериу, салыу. VIII. Юй иш: 1. Дерсде окъугъан джорукъну билиб келирге. 2. § 57. 109 – чу бетде 247 – чи ишни этерге. 50 – чю дерс Дерсни темасы: Айтымны биртукъум членлери. Дерсни мураты: 1. Ал дерсде окъугъан тема бла терен шагъырей этерге. 2. Ариу, билимли, халатсыз джазаргъа юретирге. 3. Адамлыкъны, ишленмекликни шартларын сингдирирге. 4. Къарачай тилге сюймекликлерин терен этерге. Дерсде окъуу керекле: 1. Окъуу китаб, дефтер, къалам, дневник. 2. Керекли таблицала компьютерде. 3. Компьютерде темагъа керекли къошакъ керек (материал). Дерсни барыуу. I. Сабийлени эслерин дерсге буруу. 1. Саламлашыу. 2. Дерсге хазырланыу. 3. Къангагъа кюнню, дерсни темасын, сёзлени, харифлени тюз джазыудан юлгюле джазыу. II. Юйге берилгенни тинтиу: 1. Юй ишни тинтиу: окъугъан джорукъланы хайырландыра, сёзлени халатсыз джазаргъа. 2. Соруулагъа джууаб этиу: Айтым деб неге айтадыла? Къаллай айтымла боладыла? Къаллай тыйгъыч белгиле салынадыла? Джангы айтымны къаллай харифден джазаргъа керекди? Айтымны членлери деб къаллай сёзлеге айтадыла? Айтымны баш членлери къайсыладыла? Къаллай соруулагъа джууаб этедиле? Сансыз членлери къайсы къауумлагъа юлешинедиле? Толтуруучу – ? Ачыкълаучу – ? Болумла – ? 3. Къошакъ керек (материал) бла ишлеу: Сёз, сёзтутуш, айтым бла ишлетиу. 4. Къангада, дефтерледе джаздырыу. III. Сёзлюк иш: мюйюш, мермер, ёзен, тигим. IV. Джангы дерсни ангылатыу: 1. Окъуу китабда теманы джоругъу бла танышдырыу: Айтымда бир соруугъа джууаб этиб, бир сёз бла байланыб келген сёзлеге айтымны биртукъум членлери дейдиле. Айтымны биртукъум членлери бир – биринден запятойла бла айырыладыла. Биртукъум членлени экиси бир байлам бла байлансала, аланы араларына запятой салынмайды. Байлам талай кере къайтарылыб келсе, биртукъум членле бир – биринден запятойла бла айырыладыла. 2. Дерсни темасын ангылагъанларын, неда нени ангыламагъанларын сюзюу. 3. Компьютерде таблицала бла танышдырыу: Айтымланы членлерини таблицасы бла ишлеу. Солуу такъыйкъа: («Дуркъу – дуркъу», «Джюу, джюу, ала» д. б.) 4. Китаб бла ишлеу: 250 – чю, 251 – чи ишлени тындырыу. V. Энчи иш: 248 – чи ишни этиу. VI. Энчи ишни тинтиу: Бир - бири ишин тинтедиле VII. Дерсни тамамлау: 1. Джангы теманы бегитиу. 2. Соруулагъа джууаб этиу: Айтым деб неге айтадыла? Къаллай айтымла боладыла? Къаллай тыйгъыч белгиле салынадыла? Джангы айтымны къаллай харифден джазаргъа керекди? Айтымны членлери деб къаллай сёзлеге айтадыла? Айтымны баш членлери къайсыладыла? Къаллай соруулагъа джууаб этедиле? Сансыз членлери къайсы къауумлагъа юлешинедиле? Биртукъум членле деб айтымда къаллай сёзлеге айтадыла? 3. Ишге багъа бериу, салыу. VIII. Юй иш: 1. Дерсде окъугъан джорукъну билиб келирге. 2. § 57. 110 – чу бетде 249 – чу ишни этерге. 51 – чи дерс Дерсни темасы: Къайтарыу. Айтымны членлери. Дерсни мураты: 1. Къайтарыу дерс эмда билимни бир мизамгъа джыйыу. 2. Ариу, билимли, халатсыз джазаргъа юретирге. 3. Адамлыкъны, ишленмекликни шартларын сингдирирге. 4. Къарачай тилге сюймекликлерин терен этерге. Дерсде окъуу керекле: 1. Окъуу китаб, дефтер, къалам, дневник. 2. Керекли таблицала компьютерде. 3. Компьютерде темагъа керекли къошакъ керек (материал). Дерсни барыуу. I. Сабийлени эслерин дерсге буруу. 1. Саламлашыу. 2. Дерсге хазырланыу. 3. Къангагъа кюнню, дерсни темасын, сёзлени, харифлени тюз джазыудан юлгюле джазыу. II. Юйге берилгенни тинтиу: 1. Юй ишни тинтиу: окъугъан джорукъланы хайырландыра, сёзлени халатсыз джазаргъа 2. Соруулагъа джууаб этиу: Айтым деб неге айтадыла? Къаллай айтымла боладыла? Къаллай тыйгъыч белгиле салынадыла? Джангы айтымны къаллай харифден джазаргъа керекди? Айтымны членлери деб къаллай сёзлеге айтадыла? Айтымны баш членлери къайсыладыла? Къаллай соруулагъа джууаб этедиле? Сансыз членлери къайсы къауумлагъа юлешинедиле? Биртукъум членле деб айтымда къаллай сёзлеге айтадыла? 3. Къошакъ керек (материал) бла ишлеу: Сёз, сёзтутуш, айтым бла ишлетиу. 4. Къангада, дефтерледе джаздырыу. III. Сёзлюк иш: тала, хауа, ауаз, гёзен, терк, джилтин, дугъум IV. Джангы дерсни ангылатыу: 1. Окъуу китабда теманы джоругъу бла танышдырыу: Айтымны юсюнден билгенлерин къайтарыб окъуу. 2. Дерсни темасын ангылагъанларын, неда нени ангыламагъанларын сюзюу. 3. Компьютерде таблицала бла танышдырыу: Айтымланы членлерини таблицасы бла ишлеу. Солуу такъыйкъа: («Дуркъу – дуркъу», «Джюу, джюу, ала» д. б.) 4. Китаб бла ишлеу: 252 – чи, 253 – чю ишлени къангада кёзюу бла джазыб, дефтерлеге кёчюрюу. V. Энчи иш: 254 – чю ишни этиу. VI. Энчи ишни тинтиу: Бир - бири ишин тинтедиле. VII. Дерсни тамамлау: 1. Джангы теманы бегитиу. 2. Соруулагъа джууаб этиу: Айтым деб неге айтадыла? Къаллай айтымла боладыла? Къаллай тыйгъыч белгиле салынадыла? Джангы айтымны къаллай харифден джазаргъа керекди? Айтымны членлери деб къаллай сёзлеге айтадыла? Айтымны баш членлери къайсыладыла? Къаллай соруулагъа джууаб этедиле? Сансыз членлери къайсы къауумлагъа юлешинедиле? Биртукъум членле деб айтымда къаллай сёзлеге айтадыла? 3. Ишге багъа бериу, салыу. VIII. Юй иш: 1. Дерсде окъугъан джорукъну билиб келирге. 2. § 58. «Ана тил» китабдан биртукъум членлери болгъан 5 – 7 айтым джазыб алыргъа 52 – чи дерс Дерсни темасы: Айтымны членлери. Айтымны биртукъум членлери. Сынау иш. Дерсни мураты: 1. Окъугъан джорукъларын тюз джаза, айтымланы тюз джарашдыра билгенлерин тинтиу. 2. Ариу, билимли, халатсыз джазаргъа юретирге. 3. Адебликни, бир - бирине хатер этиуню сингдирирге. 4. Билимли, халатсыз джаза билген ажымсыз керек болгъанын ангыларгъа. Дерсде окъуу керекле: 1. Окъуу китаб, дефтер, къалам, дневник. 2. Керекли таблицала компьютерде. 3. Компьютерде темагъа керекли къошакъ керек (материал). Дерсни барыуу. I. Сабийлени эслерин дерсге буруу. 1. Саламлашыу. 2. Дерсге хазырланыу. 3. Къангагъа кюнню, дерсни темасын, сёзлени, харифлени тюз джазыудан юлгюле джазыу. II. Юйге берилгенни тинтиу: 1. Юй ишни тинтиу: сохтала юй ишни борчун ачыкълай, джазгъанларын окъуйдула. 2. Къошакъ керек (материал) бла ишлеу: сёзлени тюз джазыу джорукъну билирге. 3. Къангада, дефтерледе джаздырыу. III. Сёзлюк иш: эртенгиде, налмазла, джыйылгъандыла, чапыракъ IV. Джангы дерсни ангылатыу: 1. Окъуу китабда теманы джоругъу бла танышдырыу: Сохталаны текст бла танышдырыу. 2. Дерсни темасын ангылагъанларын, неда нени ангыламагъанларын сюзюу. 3. Китаб бла ишлеу: Устаз окъуб, сохталагъа сынау ишни джаздыртады V. Энчи иш: Сохтала сынау ишни джазадыла. VI. Энчи ишни тинтиу: Кеслерини джазгъан ишлерин тинтедиле VII. Дерсни тамамлау: 1. Джангы теманы бегитиу: окъугъан джорукъланы хайырландыра, сёзлени халатсыз джазаргъа. 2. Соруулагъа джууаб этиу: 3. Ишге багъа бериу, салыу. VIII. Юй иш: 1. Дерследе окъугъан джорукъланы къайтарыб окъургъа. Хансда чыкъ тамчыла Джайгъы ариу эртенгиде чегетде, сабанлада, хансда налмазла джылтырайдыла. Болгъан налмазла кюн таякъланы тюбюнде дуу джанадыла. Ала чыкъ тамчыладыла хансланы чапракъларында. Ол хансны къалын, тюклю чапырагъы барды, кеси да къатапагъа ушайды. Ол себебден, тамчыла чапыракъны юсюнде ары бла бери учуб турадыла, аны джибитмейдиле. Аллай бир чапыракъны джыртсанг, сууун ичсенг. Ол чыкъ тамчы не иги суудан да татлы кёрюнеди. 53 – чю дерс Дерсни темасы: Бош эмда къош айтымла. Дерсни мураты: 1. Джангы тема бла шагъырей этерге. 2. Ариу, билимли, халатсыз джазаргъа юретирге. 3. Адамлыкъны, ишленмекликни шартларын сингдирирге. 4. Къарачай тилге сюймекликлерин терен этерге. Дерсде окъуу керекле: 1. Окъуу китаб, дефтер, къалам, дневник. 2. Керекли таблицала компьютерде. 3. Компьютерде темагъа керекли къошакъ керек (материал). Дерсни барыуу. I. Сабийлени эслерин дерсге буруу. 1. Саламлашыу. 2. Дерсге хазырланыу. 3. Къангагъа кюнню, дерсни темасын, сёзлени, харифлени тюз джазыудан юлгюле джазыу. II. Юйге берилгенни тинтиу: 1. Юй ишни тинтиу: окъугъан джорукъланы хайырландыра, сёзлени халатсыз джазаргъа. 2. Соруулагъа джууаб этиу: Айтым деб неге айтадыла? Къаллай айтымла боладыла? Къаллай тыйгъыч белгиле салынадыла? Джангы айтымны къаллай харифден джазаргъа керекди? Айтымны членлери деб къаллай сёзлеге айтадыла? Айтымны баш членлери къайсыладыла? Къаллай соруулагъа джууаб этедиле? Сансыз членлери къайсы къауумлагъа юлешинедиле? Биртукъум членле деб айтымда къаллай сёзлеге айтадыла? 3. Къошакъ керек (материал) бла ишлеу: Сёз, сёзтутуш, айтым бла ишлетиу. 4. Къангада, дефтерледе джаздырыу. III. Сёзлюк иш: учунургъа, джамагъат, сый, намыс. IV. Джангы дерсни ангылатыу: 1. 255 – чи ишни окъуб, сорууларына джууаб эте, дерсни темасын ачыкълау; китабда теманы джоругъу бла танышдырыу: Бир муратны танытхан айтымгъа бош айтым дейдиле. Эки неда талай айтымдан къуралыб, къош муратны танытхан айтымгъа къош айтым дейдиле. 2. Дерсни темасын ангылагъанларын, неда нени ангыламагъанларын сюзюу. Солуу такъыйкъа: («Дуркъу – дуркъу», «Джюу, джюу, ала» д. б.) 3. Китаб бла ишлеу: 257 – чи ишни тындырыу. V. Энчи иш: 258 – чи ишни этиу VI. Энчи ишни тинтиу: Бир - бири ишин тинтедиле VII. Дерсни тамамлау. 1. Джангы теманы бегитиу. 2. Соруулагъа джууаб этиу: Айтым деб неге айтадыла? Къаллай айтымла боладыла? Къаллай тыйгъыч белгиле салынадыла? Джангы айтымны къаллай харифден джазаргъа керекди? Айтымны членлери деб къаллай сёзлеге айтадыла? Айтымны баш членлери къайсыладыла? Къаллай соруулагъа джууаб этедиле? Сансыз членлери къайсы къауумлагъа юлешинедиле? Биртукъум членле деб айтымда къаллай сёзлеге айтадыла? Бош айтым деб къаллай айтымгъа айтадыла? Къош айтым деб а? 3. Ишге багъа бериу, салыу. VIII. Юй иш: 1. Дерсде окъугъан джорукъну билиб келирге. 2. |