Стандарт. стандарты по СД (копия). олдану крсетілімдері

• Название: олдану крсетілімдері
• Анкор: Стандарт
• Дата: 25.06.2022
• Размер: 198.37 Kb.
• Имя файла: стандарты по СД (копия).docx
• Тип: Документы; #614572
• страница: 5 из 19

Ескерту: құлақты тазалаған кезде мақтаны қатты затқа орауға болмайды, есту жолы жарақаттануы мүмкін.

МҰРЫН ҚУЫСЫН КҮТУ

Мақсаты: науқастың жеке бас тазалығын сақтау, мұрынмен дем алудың бұзылуының алдын ала ескерту, дәрілік ерітіндіні тамызу.

Қолдану көрсетілімдері: науқастың ауыр жағдайы, мұрын қуысындағы қатып қалған қабыршықтардың және шырышты бөліністердің болуы.

Дайындаңыз: залалсыздандырылған: мақта турундаларын, мензурканы, пинцетті, вазелин немесе өсімдік майын, науаны, қолғаптарды, ішінде зарарсыздандыратын ерітіндісі бар ыдысты, қауіпсіз жоюға арналған контейнерді.

Іс-әрекет алгоритмі:

1. Науқасқа емшара барысын түсіндіріп, оның келісімін алыңыз.

2. Қолыңызды гигиеналық деңгейде жуыңыз, қолғапты киіңіз.

3. Науқастың басын сәл аздап артқа қарай шалқайтып, Фаулер қалпын беріңіз.

4. Сол қолдың 4-саусағын науқастың маңдайына қойып, ал бас бармақпен мұрынның ұшын көтеріп, мұрын қуысындағы сілемейлі бөлінулердің, кеуіп қалған қабыршықтардың барлығын қараңыз.

5. Сілемейлі бөлінулерді алып тастау үшін мақта турундаларын жеңіл айналмалы қимылдармен мұрын жолдарына енгізіңіз.

6. Мұрын жолдарындағы құрғақ қабыршықтарды жұмсарту үшін, мензуркаға залалсыздандырылған вазелин майын құйыңыз.

7. Турунданы пинцетпен алып, вазелин майымен ылғалда, мензурканың шетіне аздап қысып, сығыңыз.

8. Оң қолыңызға турунданы алып, жеңіл айналмалы қимылдармен мүрын жолына енгізіңіз және оны 2-3 минутқа сол жерде қалдырыңыз (катып қалған қабыршықтар болған кезде).

9. Мұрын жолдарынан турунданы айналмалы қимылдармен шығарып алыңыз, бұл мұрын жолындағы қатып қалған қабыршықтардың шығуын қамтамасыз етеді.

10.Екінші мұрын жолын да тура осындай реттілікпен тазартыңыз.

11 .Қолғапты шешіңіз.

12.Қолданылған турундаларды, қолғапты қауіпсіз жоюға арналған контейнерге салыңыз. Пинцетті, мензурканы зарарсыздандыратын ерітіндісі бар ыдысқа салыңыз.

13.Қолыңызды жуып, кептіріңіз.

ХАЛІ АУЫР НАУҚАСТЫҢ АУЫЗ ҚУЫСЫН КҮТУ

Мақсаты: науқастың жеке бас тазалығын сақтау, ауыздың ойылуы дамуының және ауыз қуысының басқа да қабыну ауруларының алдын алу.

Қолдану көрсетілімдері: төсекте жатқан халі ауыр, әлсіреген, қызуы көтерілген науқастарға.

Дайындаңыз: залалсыздандырылған: 2 науаны, 2 пинцетті, тіл ұстағышты, ауыз кергішті, дәке сүрткілерін, тампондарды, 2 шпательді, алмұрт тәрізді баллоншаны немесе Жане шприцін, мензуркаларды, вазелинді, ішінде антисептикалық ерітіндісі бар флакондарды, сүлгіні, ішінде суы бар стаканды, қолданылған заттарды салатын науаны, қолғаптарды, ішінде зарарсыздандыратын ерітіндісі бар ыдысты, қауіпсіз жоюға арналған контейнерді.

Іс-әрекет алгоритмі:

1. Науқасқа емшара браысын түсіндіріп, оның келісімін алыңыз.

2. Ауыз қуысын, қызыл иекті, тілді мұқият қарап тексеріңіз.

3. Мензуркаға антисептикалық ерітіндіні құйыңыз.

4. Науқасқа Фаулер қалпын беріңіз.

5. Науқастың басын қырына қарай бұрыңыз, мойнын және кеудесін кленкамен жабыңыз, астыңғы иегінің астына науаны қойыңыз.

6. Қолыңызды гигиеналық деңгейде жуыңыз, қолғапты киіңіз.

7. Науқастан тістерін сығыслыстыруын өтіңіз (егер тіс протездері болса, оны алып тастаңыз).

8. Науқастың ұртын шпательмен керіп, антисептикалық ерітіндіде суланған дәке тампонын пинцетпен алып, оларды ауыстыра отырып, әрбір тісті қызыл иегінен бастап, азу тістерден күрек тістерге қарай сол жактың сыртқы бетін тазартыңыз.

9. Оң жағын да осы реттілікпен тазартыңыз.

10.Ауыз қуысын, қызыл иекті, тістерді жоғарығыдай ізбе-ізділікпен алдымен сол жақтың ішкі бетінен бастап, сосын оң жақтың ішкі бетіне де дэке тампондарын ауыстыра отырып, тазарту жүргізіңіз.

11.Тілді залалсыздандырылған дэке сүрткісімен орап, сол қолмен немесе тіл ұстағышпен абайлап оны ауыздан тартыңыз. Шпательге ораған дәке сүрткісімен тілдегі бозамықты 2-3 рет сүрткіні ауыстыра отырып, тілдің түбірінен ұшына дейінгі бағытта жан-жағын сүртіңіз.

12.Дәке сүрткісімен антисептикалық ерітіндіге сулап халі ауыр науқастың тілін тіл түбірінен ұшына дейінғі бағытта тазартыңыз.

13.Пинцетті, шпательді, тіл ұстағышты қолданған материалдарға арналған науаға салыңыз.

14.Науқастың ауызын шаюға көмектесіңіз немесе ауыз қуысына алмұрт тәрізді баллоншамен немесе Жане шприці көмегімен шайдырыңыз. Ауыз бұрышын шпательмен керіп, кезекпен сол жағын, сосын оң жақ ұрт аймағын ерітіндімен орташа қысымдағы ағыс екпінімен жуыңыз.

15.Ауыз айналасындағы теріні құрғақ сүрткімен сүртіңіз, залалсыздандырылған сүрткіге салфеткаға шпательмен вазелин жағып, еріндерін майлаңыз.

16.Құралдарды ішінде зарарсыздандыратын ерітіндісі бар ыдысқа, дәке тампондарды, сүрткілерді қауіпсіз жоюға арналған контейнерге салыңыз.

17.Қолғапты шешіп, қолыңызды жуып, құрғатыңыз.
Ескерту:

- ауыз қуысын шаю іс-әрекеті халі өте ауыр науқастарға қолданылмайды, себебі сұйықтық науқастың жоғарғы тыныс жолдарына кетіп қалып, кенеттен өліп кету қауіпі бар;

- халі өте ауыр науқастардың ауыз қуысының шырышты қабығын және тістерін антисептикалық ерітіндімен күніне 2 рет сүртіп тазарту керек.

- Еріндерінде жарық болса, ауыз кергішті қолданбайды.

ХАЛІ АУЫР НАУҚАСТЫҢ АУЫЗ ҚУЫСЫН КҮТУ

Мақсаты: науқастың жеке бас тазалығын сақтау, ауыздың ойылуы дамуының және ауыз қуысының басқа да қабыну ауруларының алдын алу.

Қолдану көрсетілімдері: төсекте жатқан халі ауыр, әлсіреген, қызуы көтерілген науқастарға.

Дайындаңыз: залалсыздандырылған: 2 науаны, 2 пинцетті, тіл ұстағышты, ауыз кергішті, дәке сүрткілерін, тампондарды, 2 шпательді, алмұрт тәрізді баллоншаны немесе Жане шприцін, мензуркаларды, вазелинді, ішінде антисептикалық ерітіндісі бар флакондарды, сүлгіні, ішінде суы бар стаканды, қолданылған заттарды салатын науаны, колғаптарды, ішінде зарарсыздандыратын ерітіндісі бар ыдысты, қауіпсіз жоюға арналған контейнерді.

Іс-әрекет алгоритмі:

1. Науқасқа емшара брысын түсіндіріп, оның келісімін алыңыз.

2. Ауыз қуысын, қызыл иекті, тілді мұқият қарап тексеріңіз.

3. Мензуркаға антисептикалық ерітіндіні құйыңыз.

4. Науқасқа Фаулер қалпын беріңіз.

5. Науқастың басын қырына қарай бұрыңыз, мойнын және кеудесін кленкамен жабыңыз, астыңғы иегінің астына науаны қойыңыз.

6. Қолыңызды гигиеналық деңгейде жуыңыз, қолғапты киіңіз.

7. Науқастан тістерін сығыслыстыруын өтініңіз (егер тіс протездері болса, оны алып тастаңыз).

8. Науқастың ұртын шпательмен керіп, антисептикалық ерітіндіде суланған дәке тампонын пинцетпен алып, оларды ауыстыра отырып, әрбір тісті қызыл иегінен бастап, азу тістерден күрек тістерге қарай сол жақтың сыртқы бетін тазартыңыз.

9. Оң жағын да осы реттілікпен тазартыңыз.

10.Ауыз қуысын, қызыл иекті, тістерді жоғарыдағыдай ізбе-ізділікпен алдымен сол жақтың ішкі бетінен бастап, сосын оң жақтың ішкі бетіне де дәке тампондарын ауыстыра отырып, тазарту жүргізіңіз.

11.Тілді залалсыздандырылған дәке сүрткісімен орап, сол қолмен немесе тіл ұстағышпен абайлап оны ауыздан тартыңыз. Шпательге ораған дәке сүрткісімен тілдегі бозамықты 2-3 рет сүрткіні ауыстыра отырып, тілдің түбірінен ұшына дейінгі бағытта жан-жағын сүртіңіз.

12.Дәке сүрткісімен антисептикалық ерітіндіге сулап халі ауыр науқастың тілін тіл түбірінен ұшына дейінгі бағытта тазартыңыз.

13.Пинцетті, шпательді, тіл ұстағышты қолданған материалдарға арналған науаға салыңыз.

14.Науқастың ауызын шаюға көмектесіңіз немесе ауыз қуысына алмұрт тәрізді баллоншамен немесе Жане шприці көмегімен шайдырыңыз. Ауыз бұрышын шпательмен керіп, кезекпен сол жағын, сосын оң жак ұрт аймағын ерітіндімен орташа қысымдағы ағыс екпінімен жуыңыз.


НАУҚАСТЫҢ ФУНКЦИОНАЛЬДЫ ЖАҒДАЙЫН БАҒАЛАУ ДЕНЕ ҚЫЗУЫН ҚОЛТЫҚ ОЙЫСЫНАН ӨЛШЕУ

Мақсаты: диагностикалық: ересек наукастың дене қызуын анықтау.

Қолдану кәрсетілімдері: организмнің функционалды жагдайын бақылау, аурухана ішілік жұкпалы аурудың алдын алу.

Қарсы керсетілімдері: қолтық асты аймагының қабыну проңесі, пысынаушылық, қолтық асты аймагының қызаруы.

Дене қызуын өлшейтін жерлері: қолтық асты ойысы, ауыз қуысы, шат аралық қыртыстар (балаларға), тік ішек.

Дайындаңыз: медиңиналық термометрді, лотокты, салфеткаларды, сагатты, қара түсті қаламсапты, қызуды тіркейтін журналды, қызу парагын, ішінде зарарсыздандыру ерітіндісі бар ыдысты, таза термометрлерді сақтауга арналган ыдысты.

Іс-әрекет алгорнтмі:

1. Науқасқа емшара мақсатын және барысын түсіндіріңіз, оның келісімін алыңыз.

2. Гигиеналық деңгейде қолыңызды тазартыңыз.

3. Науқасты отыргызыңыз немесе жатқызыңыз.

4. Термометрді қолга алыңыз. Оның бүтіндігін тексеріңіз. Сынап баганасы 35°С-тан томен резервуарга (сынап сақталатын сауытқа) түскенше сілкіңіз жэне қараңыз.

5. Қолтық асты ойысын қараңыз: егерде қызару, жергілікті қабыну проңессі болса, онда дене қызуын өлшеу жүргізілмейді (термометрдің корсеткіші дене қызуынан жогары болады).

6. Науқастың қолтық асты ойысының терісін жеке салфеткамен қүргақтатып сүртіңіз (ылгалды тері термометрдің корсеткішін озгертіп жібереді).

7. Термометрдің сынап резервуарын қолтық асты ойысына салыңыз, ол денемен толық жанасуы керек (науқастан иыгын кеудесіне қысуын сүраңыз).

8. Дене қызуын өлшеу уақытын белгілеп қойыңыз.

9. 10 минуттан кейін термометрді алып, оның көрсеткішін сынап баганасы жогарлауы бойынша анықтаңыз. Науқасқа алынган нәтижені хабарлаңыз,

10.Термометрдің корсетілімін дене қызуын тіркейтін журналга сандық, ал қызу парагына графикалық қисық сызба түрінде жазыңыз (қара түспен).

11.Пайдаланган термометрді сілкіп, сынаптың резервуарга түскеніне көзіңізді жеткізіңіз.

12.Пайдаланган термометрді ішінде зарарсыздандыру ерітіндісі бар ыдысқа салыңыз.

13.Агынды судың астында зарарсыздандыратын заттын иісі кеткенше жуыңыз, салфеткамен қүргатып сүртіңіз, салфетка салынган лотокқа немесе шыны ыдысқа салып, қүргақ түрінде сақтаңыз.

14-Қолыңызды жуып, кептіріңіз.

КӘРЖІЛІК АРТЕРИЯСЫНАН ТАМЫР СОҒУДЫ АНЫКТАУ

Мақсаты: тамыр соғудың негізгі қасиеттерін анықтау, жүрек-қан тамырлары жүйесінің жағдайын бағалау.

Қолдану көрсетілімдері: науқастың жағдайын бақылау.

Тамыр соғуын зерттейтін жерлер: кәржілік, шынтақ, үйқы, самай, тізе асты, сан, аяқтың сыртқы артериялары.

Тамыр соғу параметрлері: ритмі, жиілігі, толысуы, кернеу күші, колемі.

Дайындаңыз: сағатты (секундомерді), қағазды, қызыл түсті қаламсапты, қызу парағын.

Іс-әрекег алгоритмі:

1. Науқасқа емшара барысын түсіндіріңіз, оның келісімін алыңыз, тамыр соғуын анықтайтын жерді табыңыз.

2. Науқасқа ынғайлы қалыпты, отыру немесе жату босансыған жайлы қалыпты, сабырлы жағдайды беріңіз.

3. Қолыңызды гигиеналық денгейде тазартыңыз.

4. Бір мезгілде өз қолыныздың саусақтарымен науқастың білезігінен қамтып алып (кәржілік білезік буыны аймағын) былай үстаңыз, 2, 3, 4 саусақтардың жүмсақ жастықшасы білектің алақан (ішкі) бетінде кәржілік артериясының проекңиясында болуы керек (үлкен саусақтың негізінде), 1 саусақты білектің сыртқы бет жағына орналастырыңыз. Кэржілік артериясы кэржілік сүйегінің біз тәрізді осіндісі мен кэржілік бүлшық етінің сіңірі арасынан пальпаңиялынады.

5. Кэржілік күре тамыр аймағын үстаңыз. Оны сәл кэріжілік сүйегіне қарай қысыңыз, тамыр соғатын жерді анықтаңыз, қаннын тамырлар бойымен қозғалуына байланысты иілмелі соғу толқының сезесіз.

6. Науқастың оң жэне сол қолы күре тамыры қабырғасының кезеңді тербелісін салыстырыңыз. Тамыр соғу сәйкестігін анықтаңыз. Сэйкестілік - бүл екі қолдағы тамыр соққысы толысу бойынша тура келеді (егерде тамыр соғу сәйкестігі болса, онда бір қол бойынша сипаттама беріледі).

7. Тамыр соғу реттілігін анықтаңыз.

8. Тамыр соғу жиілігін анықтаңыз.

9. Тамыр соғу толысуын бағалаңыз.

10.Тамыр соғу кернеу күшін анықтаңыз.

П.Тамыр соғуды зерттеу мәліметін қызу парағына - графикалық эдіспен, қызыл түспен, ал бақылау қағазына - сандық әдіспен жазыңыз.

12.Науқасқа зерттеу нэтижесін хабарлаңыз.

13.Қолынызды жуып, кептіріңіз.
Ескерту:

• 
  қалыпты тамыр соғу ритмін екі қолдан бірдей сыйпалаумен табылады, ересек адамда
  
• 
  тыныштық жағдайда тамыр соғу жиілігі минутына 60-80 соққы қүрастырады;
  

ҚАН ҚЫСЫМЫН ӨЛШЕУ

Мақсаты: қан қысымының көрсетілімдерін анықтау жэне зерттеу нәтижесін бағалау; жүрек қан-тамырлар жүйелерінің функционалды ерекшеліктерін анықтау.

Қолдану көрсетілімдері: науқастың жағдайын бағалау. Мүічкін болатын асқынулар: қолдағы артерияны үзақ қысканнан ауру сезімі болады

Дайындаңыз: тонометрді, фонендоскопты, қағазды, қаламсапты, қызу парағын.

Іс-әрекет алгорн гмі:

1. Науқасқа емшараның мақсатын түсіндіріңіз, алдымен осындай емшара жүргізілгенін анықтаңыз, қандай нәтижелер болғанын науқас білеме, өзін қалай жүргізу керек, қандай сезім болу керек.

2. Науқасқа ыңғайлы қалып беріңіз, отыру немесе жату салмақты босансыған қалыпта, науқастың қолы жазылған қалыпта жатады (алақанмен жоғары) аппаратпен бір деңгейде. Артериальды қысымды әдетте 1-2 рет арасына 2-4 минут салып өлшейді.

3. Тонометрдің манжетасын науқастың жалаңаштанған иығына, шынтақтың иілген жерінен 2-3 см жоғары жүрек деңгейінде, оның арасына 1 саусақ отетіндей қылып қондырады; манжетаны иыққа ілмек көмегімен (ілмек, жабысқыш лента) жүмсақ үлпаны қыспай бекітіңіз.

4. Манометрді манжетамен бекітіңіз, оны манжетаға бекітіп, тілдің қалпын (сынап бағанасы) шкаланың нөл белгісімен турасын тексертіңіз.

5. Шынтақ шүңқыры аймағындағы шынтақ артериясынан тамыр соғуды анықтаңыз, фонендоскопты осы жерге қондырыңыз (фонендоскоптың басының қысуы сабырлы болуы керек, онда мэліметі басқаша корсетіледі).

6. Алмүрт тэрізді баллоншадағы вентилді жауып, манжетаға баллоншамен ауаны толтырыңыз. Шынтақ артериясындағы пульсация жоқ болып кеткенше және манометр қалыптан жоғары (немесе осы пациентте) 20-30 мм сынап бағанасын көрсеткенше.

7. Вентильді ашыңыз және ақырын манжетадан ауаны жаймен босатып қоя беріңіз. Бағананың немесе тілдің жылдамдығының түсірілуін қараңыз, көрсеткіштер жылдамдығы 2 мм сынап бағанасынан өзгеріп отырады. Бір мезгілде көңіл қойып артериядағы дыбысты тындаңыз жэне манометрдің көрсеткішін қадағалаңыз.

8. Бірінші дыбыс пайда болған мезгілде манометрдің көрсеткішін белгілеңіз (жүрек жиырылған мезгілдегі артериальды қысымның көлемі) - систальдық қан қысымы жэне дыбыс жойылған мезгілде (жүректің босаңсыту мезгілдегі артериальды қысым) - диастольдық қан қысымы; манжетадан толығымен ауаны шығарыңыз.

9. Науқастың қолынан тонометрдің манжетасын шешіңіз.

- тамыр соғу ритмі тамыр соғу толқының арасындағы аралық бойынша аңықтайды. Егерде күре тамыр қабырғасының тамыр соғу тербелісі әрбір тең аралық уақытта пайда болса, онда тамыр соғуы ретті. Тамыр соғу реттілігі бұзылғанда, тамыр соғу толқынында ретсіз алмасу тамыр соғуы ретсіздігі байқалады;

- тамыр соғу жиілігін аңықтау (егерде тамыр соғуы ретті болса). 1 минут ішіндегі тамыр соғу толқынының (соққынын) санын есептейді, сағат бойынша секундомерде уақытын қадағалап байқайды:

қалыптағы тамыр соғу 1 минутта - 60-80 соққы

тамыр соғу 1 минутта 80 соққыдан көп болса - жиі - тахикардия

тамыр соғу 1 минутта 60 соққыдан аз болса - жэй - брадикардия

- артерияның қанмен толу дәрежесі бойынша тамыр соғу толысуын бағалаңыз, ол жүректің систолдық көлемімен байланысты. Тамыр соғу - толық, бос, жіп тәрізді болады;

- тамыр соғуды кернеу күші бойынша анықтайды. Кэржілік артериясын кэржілік сүйегіне қысу қажеттілігі. Тамыр соғудың жоқ болып кетуіне дейін және тамыр соғудың кернеу күшін бағалайды.

тамыр соғу - қанағаттанарлық кернеу күші тамыр соғуы күшті (қатты) тамыр соғуы әлсіз (жүмсақ).

ҚАН ҚЫСЫМЫН ӨЛШЕУ

Мақсаты: қан қысымының көрсетілімдерін анықтау жэне зерттеу нәтижесін бағалау; жүрек қан-тамырлар жүйелерінің функционалды ерекшеліктерін анықтау.

Қолдану көрсетілімдері: науқастың жагдайын бағалау. Мүмкін болатын асқынулар: қолдағы артерияны үзақ қысқаннан ауру сезімі болады

Дайындаңыз: тонометрді, фонендоскопты, қағазды, қаламсапты, қызу парағын.

Іс-әрекет алгорнтмі:

1. Науқасқа емшараның мақсатын түсіндіріңіз, алдымен осындай емшара жүргізілгенін анықтаңыз, қандай нәтижелер болғанын науқас білеме, өзін қалай жүргізу керек, қандай сезім болу керек.

2. Науқасқа ыңғайлы қалып беріңіз, отыру немесе жату салмақты босансыған қалыпта, науқастың қолы жазылған қалыпта жатады (алақанмен жоғары) аппаратпен бір деңгейде. Артериальды қысымды әдетте 1-2 рет арасына 2-4 минут салып өлшейді.

3. Тонометрдің манжетасын науқастың жалаңаштанған иығына, шынтақтың иілген жерінен 2-3 см жоғары жүрек деңгейінде, оның арасына 1 саусақ отетіндей қылып қондырады; манжетаны иыққа ілмек көмегімен (ілмек, жабысқыш лента) жүмсақ үлпаны қыспай бекітіңіз.

4. Манометрді манжетамен бекітіңіз, оны манжетаға бекітіп, тілдің қалпын (сынап бағанасы) шкаланың нөл белгісімен турасын тексертіңіз.

5. Шынтақ шүңқыры аймағындағы шынтақ артериясынан тамыр соғуды анықтаңыз, фонендоскопты осы жерге қондырыңыз (фонендоскоптың басының қысуы сабырлы болуы керек, онда мәліметі басқаша корсетіледі).

6. Алмүрт тэрізді баллоншадағы вентилді жауып, манжетаға баллоншамен ауаны толтырыңыз. Шынтақ артериясындағы пульсаңия жоқ болыгі кеткенше жэне манометр қалыптан жоғары (немесе осы паңиентте) 20-30 мм сынап бағанасын көрсеткенше.

7. Вентильді ашыңыз және ақырын манжетадан ауаны жаймен босатып қоя беріңіз. Бағананың немесе тілдің жылдамдығының түсірілуін қараңыз, көрсеткіштер жылдамдығы 2 мм сынап бағанасынан өзгеріп отырады. Бір мезгілде көңіл қойып артериядағы дыбысты тындаңыз және манометрдің көрсеткішін қадағалаңыз.

8. Бірінші дыбыс пайда болған мезгілде манометрдің көрсеткішін белгілеңіз (жүрек жиырылған мезгілдегі артериальды қысымның көлемі) - систальдық қан қысымы және дыбыс жойылған мезгілде (жүректің босаңсыту мезгілдегі артериальды қысым) - диастольдық қан қысымы; манжетадан толығымен ауаны шығарыңыз.

9. Науқастың қолынан тонометрдің манжетасын шешіңіз.

10.Мәліметті сандық жазу түрінде бақылау парағына және бөлшек түрінде қызу парағына жазыңыз (алымы - систольдық қысым, бөлімі - диостольдық қысым).

11.Емшараны қайталап, алынған мәліметті салыстырыңыз.

12.Фонендоскоптын басын 2 рет 70% спиртпен зарарсыздандырыңыз.

13.Науқасқа өлшеген қан қысымының нәтижесін хабарлаңыз.